درمان خانگی فشار خون بالا

فشار خون بالا به صورت فشار خون سیستولیک و دیاستولیک پایدار بالاتر از ۱۴۰ و ۹۰ میلی متر جیوه تعریف می شود. فشار خون بالا زندگی حدود ۶۰ میلیون نفر از جمعیت جهان را تحت تاثیر قرار داده است؛ که به طور کلی ریسک حمله های قلبی و نارسایی قلبی را به ویژه درافراد بالای ۶۵ سال ۲ برابر افزایش می دهد. در ادامه این مطلب از دپارتمان سلامت جسم مجله سلامت دکتر بهشتیان با درمان فشارخون و تاثیر سبک زندگی بر آن بیشتر آشنا می شوید.

علائم فشار خون بالا

علائم شامل سردردهای مکرر، اختلال بینایی، تنگی نفس، خونریزی بینی، درد قفسه ی سینه، سرگیجه، حافظه ی ضعیف، خرناس و آپنه خواب و اختلالات دستگاه گوارش می باشد.

علل قابل پیش بینی فشار خون بالا

آپنه خواب، علل دارویی، بیمازی های مزمن کلیوی، سندرم کوشینگ، استروئید تراپی، بیماری های تیروئید و پاراتیروئید از فاکتورهای قابل پیش بینی می باشند که می توانند منجر به فشار خون بالا شوند.

فشار خون درمان نشده می تواند به موارد زیر منجر شود:

نارسایی قلبی، سکته ی قلبی، نارسایی کلیه، تسریع از دست دادن استخوان و ریسک شکستگی ها و مشکلات حافظه بلند مدت.

برنامه جامع درمان و کنترل فشار خون شامل موارد زیر می باشد:

1. کاهش مصرف نمک
2. کاهش وزن
3. تعدیل مصرف الکل (در حد متوسط) بین افرادی که مصرف می کنند
4. افزایش دریافت پتاسیم
5. استفاده از رژیم غذایی DASH

که این موارد جزو موثرترین استراتژی های درمان می باشد.

آکادمی تغذیه و رژیم شناسی پیشنهاد می کند که برای بیماران مبتلا به فشار خون بالا حداق ۳ جلسه ویزیت رژیم درمانی باید انجام شود.

درمان رژیمی

شواهد علمی رو به رشدی برای استفاده از مواد مغذی مثل: چربی های امگا۳، ویتامین ث، فولیک اسید و پتاسیم وجود دارد.

برنامه ی غذایی DASH  غنی از فیبر، سبزیجات، میوه و محصولات لبنی بدون چربی است و به طور قابل توجهی فشار خون را کاهش می دهد. این کاهش ها اغلب قابل قیاس با آنهایی هستند که داروهای کاهنده فشارخون دریافت کرده اند.

در نهایت کاهش وزن در افرادی که BMI (شاخص توده بدنی) بالایی دارند اهمیت دارد. چربی شکمی (یا چاقی شکمی) باعث افزایش سطح CRP (پروتئین فاز حاد التهابی) می شود و می تواند منجر به نارسایی قلبی شود.

تغذیه در درمان فشار خون بالا

رژیم غذایی DASH در ۱۴ روز پس از شروع، اثر می کند. این رژیم غنی از میوه ها، سبزیجات و لبنیات کم چرب است؛ چربی کل و چربی اشباع کمی دارد.

روزانه باید مصرف مقادیری مناسب از پتاسیم از شیر بدون چربی، سیب زمینی پخته، گریپ فروت، پرتقال، موز و دیگر میوه ها و سبزیجات برنامه ریزی شود.

نکاتی در مورد رژیم DASH

1. از کم شروع کنید، سپس تغییرات تدریجی در عادت های غذایی ایجاد کنید.
2. کربوهیدرات هایی مثل لوبیاها، غلات کامل، سبوس جو دو سر و میوه ها (سیب و بلوبری) و سبزیجات باید ۵۰% رژیم روز را تشکیل دهند.
3. برچسب های غذایی روی محصولات را بخوانید و از مواردی که سدیم کمی دارند استفاده کنید.
4. در صورت نیاز به کاهش وزن، برنامه ی غذایی که کالری کنترل شده دارد اجرا کنید.
5. روغن های زیتون، سویا و کانولا می توانند جایگزین بعضی از چربی های اشباع برای پخت و پز شوند.
6. نوشیدنی های الکلی را محدود کنید.
7. منابع چربی های امگا۳ را چندین بار در هفته مصرف کنید، مثل ماهی های سالمون و ساردین.
8. منابع غذایی فولیک اسید و ویتامین B12 و B6  را برای سلامتی کلی قلب و عروق افزایش دهید. ویتامین D نیز مهم است.
9. کافئین مصرف معمول قهوه مشکل ساز نیست.
10. بیماران باید به مصرف چای سبز، کاکائو و شکلات تشویق شوند.

مداخلات دارویی

در مرحله ی اول فشار خون بالا بدون عارضه، درمان اولیه، تغییرات رژیمی می باشد سپس دارو درمانی. در بیماران مبتلا به فشار خون بالا که دارو درمانی انجام می شود، هم چنان اصلاحات سبک غذایی و کاهش نمک دریافتی می تواند به کاهش بیش تر فشار خون کمک کند.

مصرف داروهای ادرار آور، بخش اول درمان بیش تر بیماران است. اکثر بیماران به درمان چندگانه ی دارویی برای کاهش فشار خون نیاز خواهند داشت.

توجه داشته باشید که استفاده از استروژن ها و داروهای ضد بارداری خوراکی می توانند فشار خون را افزایش دهند.

گیاهان دارویی و مکمل ها

عصاره قهوه سبز، چای اولانگ و چای سبز با قدرت متوسط می توانند در کاهش فشار خون موثر باشند.

در حالی که مکمل یاری ویتامین D  ساده، امن و ارزان است اما آزمایشات بالینی بزرگتر برای تعیین میزان مورد نیاز آن لازم است.

نکات پایانی

در نهایت در نظر داشته باشید که چاقی منجر به شرایط پیش  التهابی می شود که فشار خون بالا را تقویت می کند. بنابراین در صورت نیاز روی برنامه کاهش وزن تمرکز کنید.

بعلاوه فعالیت بدنی به طور قابل توجهی با کاهش فشار خون در ارتباط است. پس در صورت امکان فعالیت فیزیکی را افزایش دهید و برای گرفتن بازخورد بهتر، استفاده روزانه از گام شمارها توصیه می شود.

مصرف شیرین کننده ها و نوشیدنی های شیرین را کاهش دهید.

از میزان خواب مناسب اطمینان حاصل کنید زیرا تغییرات نامطلوب فشارخون مربوط به دوره های کوتاه تر خواب هستند.