۱۷ روش اثبات شده برای کاهش فشار خون
مصرف دارو می تواند فشار خون را کاهش دهد. همچنین بسیاری از رژیم های غذایی و ایجاد تغییراتی در سبک زندگی، مانند ورزش بیشتر، بهبود وضعیت خواب، و کاهش مصرف شکر و الکل می توانند به کاهش فشار خون کمک کنند.
فشار خون بالا اغلب هیچ علائمی ندارد اما یکی از عوامل اصلی بیماری قلبی و سکته مغزی به شمار می رود.
فشار خون نرمال برای اکثر افراد باید کمتر از ۸۰/۱۲۰ میلی متر جیوه باشد. اگر فشار خون شما ۸۰/۱۳۰ میلی متر جیوه یا بیشتر باشد یعنی فشار خونتان بالا است.
عدد ۱۲۹-۱۲۰ روی کمتر از ۸۰ به معنای فشار خون بالا است. این وضعیت نشان می دهد که شما در معرض خطر ابتلا به فشار خون بالا قرار دارید. پزشک می تواند با آموزش نحوه ایجاد برخی تغییرات در سبک زندگیتان به شما کمک کند تا فشار خون خود را کنترل کرده و در نتیجه از بالا رفتن بیش از حد آن جلوگیری کنید.
در این مقاله از دپارتمان سلامت جسم مجله سلامت دکتر بهشتیان به بررسی ۱۷ روش موثر برای کاهش فشار خون میپردازیم.
۱- ورزش کنید
تحقیقات نشان می دهند که تمرینات هوازی و تمرینات قدرتی می توانند خطر ابتلا به فشار خون را به تاخیر انداخته یا آن را کنترل کنند و همچنین این احتمال وجود دارد که به مدت ۲۴ ساعت بعد از ورزش فشار خون شما پایین باشد (+).
ورزش روزانه به طور منظم باعث افزایش سرعت تنفس و ضربان قلب می شود. به مرور زمان قلب قوی تر شده و راحت تر خون را پمپاژ می کند. بنابراین فشار کمتری به رگ های شما وارد می شود و فشار خونتان کاهش می یابد.
طبق توصیه مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) در هفته حداقل ۲.۵ ساعت یا روزانه ۳۰ دقیقه به مدت ۵ روز در هفته تمرینات ورزشی با شدت متوسط انجام دهید. این سازمان برای کودکان و نوجوانان، روزانه یک ساعت ورزش را توصیه می کند.
نکاتی برای افزایش فعالیت های فیزیکی:
- برای رفت و آمد از پله ها استفاده کنید.
- به جای رانندگی پیاده روی کنید.
- کارهای خانه را انجام دهید.
- باغبانی کنید.
- دوچرخه سواری کنید.
- در ورزش های تیمی شرکت کنید.
۲- برای کاهش فشار خون وزن خود را کنترل کنید
اضافه وزن به قلب و سیستم عروقی فشار وارد می کند. این وضعیت می تواند فشار خون را افزایش دهد.
اگر شاخص توده بدنی (BMI) شما ۲۵ یا بیشتر است، کم کردن ۲.۲ تا ۴.۵ کیلوگرم وزن می تواند به کاهش فشار خون شما کمک کند. این کاهش وزن همچنین می تواند خطر ابتلا به سایر بیماری ها را کم تر کنند.
سه نکته کلیدی برای کاهش وزن:
- فعالیت فیزیکی بیشتری داشته باشید.
- کم تر بخورید.
- سالم بخورید.
۳- مصرف مواد قندی و کربوهیدرات های تصفیه شده را کاهش دهید
کاهش مصرف مواد قندی و کربوهیدرات های تصفیه شده می تواند در کاهش وزن و پایین آوردن فشار خون به شما کمک می کند.
یک تحقیق در سال ۲۰۲۰ نحوه تاثیر گذاری رژیم های غذایی پرطرفدار مختلف بر وزن و خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی افراد را مقایسه کرد (+).
برای افراد مبتلا به چاقی مفرط یا اضافه وزن که رژیم غذایی آن ها کربوهیدارت و چربی کمی داشت پس از ۶ ماه به طور متوسط فشار خون دیاستولیک ۵ میلی متر جیوه و فشار خون سیستولیک ۳ میلی متر جیوه کاهش یافت.
۴- مصرف پتاسیم بیشتر و نمک کمتر
افزایش مصرف پتاسیم و کاهش مصرف نمک می تواند به کاهش فشار خون شما کمک کند.
مصرف زیاد نمک می تواند خطر ابتلا به فشار خون را بالا ببرد اما کاهش مصرف آن فشار خون را پایین می آورد. متخصصان دلیل اصلی آن را نمی دانند اما این احتمال وجود دارد که با احتباس مایعات و التهاب در رگ های خونی مرتبط باشد.
پتاسیم به دفع نمک از بدن و کاهش فشار در رگ های خونی کمک می کند.
غذاهای سرشار از پتاسیم عبارتند از:
- میوه های خشک شده مانند زردآلو و آلو
- شیر و ماست
- عدس و لوبیا قرمز
- سبزیجاتی مانند سیب زمینی، گوجه فرنگی و اسنفاج
با این حال، مصرف بیش از حد پتاسیم ممکن است برای بیمارانی که مشکلات کلیوی دارند مضر باشد. بنابراین قبل از افزایش مصرف پتاسیم با پزشکتان صحبت کنید.
خواندن برچسب ارزش غذایی محصولات مختلف می تواند در انتخاب غذای مناسب به شما کمک کند. طبق گفته سازمان غذا و دارو (FDA) برای سدیم عدد ۵ درصد نشان دهنده پایین بودن و ۲۰ درصد یا بیشتر به معنای بالا بودن این ماده در مواد غذایی است.
۵- داشتن یک رژیم غذایی سالم برای قلب باعث کاهش فشار خون می شود
موسسه ملی سلامت، استفاده از رژیم غذایی DASH (رژیم های غذایی برای درمان فشار خون بالا) را روشی برای بهبود سلامت قلب می داند.
نکات مهم رژیم غذایی DASH عبارتند از:
- میوه، سبزیجات و غلات سبوس دار بخورید
- محصولات لبنی کم چرب یا بدون چربی مصرف کنید
- ماهی، گوشت طیور، انواع لوبیا، آجیل و روغن های گیاهی بخورید
- از مصرف غذاهایی که حاوی مقدار زیادی چربی اشباع و قندهای افزودنی هستند پرهیز کنید
۶- مصرف غذاهای فرآوری شده را محدود کنید
غذاهای فرآوری شد اغلب حاوی مقدار زیادی نمک، قند افزودنی و چربی های ناسالم هستند. مصرف این غذاها ممکن است باعث اضافه وزن شود. همه این عوامل در بالا رفتن فشار خون اثر گذارند.
برخی غذاهای فرآوری شده عبارتند از:
- گوشت های فرآوری شده
- بسیاری از غذاهای آماده یا سرخ شده
- خوارکی های فرآوری شده
مصرف کم تر غذاهای فرآوری شده به شما کمک می کند نمک، قند و کربوهیدرات تصفیه شده کم تری مصرف کنید. همه این عوامل در پایین آوردن فشار خون اثر گذارند.
۷- سیگار را ترک کنید
سیگار کشیدن می تواند سلامت کلی شما از جمله فشار خونتان را تحت تاثیر قرار دهد.
مواد شیمیایی سیگار در طولانی مدت به واسطه عوامل زیر باعث افزایش فشار خون می شوند:
- آسیب رساندن به دیواره رگ های خونی
- ایجاد التهاب
- باریک کردن رگ ها
سفت شدن شریان های خونی باعث بالا تر رفتن فشار خون می شود.
حتی اگر در معرض دود سیگار باشید مواد شیمایی آن می تواند رگ های خونی شما را تحت تاثیر قرار دهد.
نتایج یک مطالعه نشان داد افراد غیر سیگاری که در محل کارشان سیگار کشیدن ممنوع است مانند رستوران ها و بارها، نسبت به افراد غیر سیگاری که در محل کارشان سیگار کشیدن آزاد است، فشار خون کم تری دارند (+).
۸- استرس خود را کنترل کنید
پیدا کردن راه حل هایی برای کنترل استرس نقش مهمی در وضعیت سلامت و فشار خون شما دارد.
اگرچه روش های کنترل استرس برای افراد مختلف یکسان نیست اما می تواند شامل موارد زیر باشد:
- تمرین تنفس
- پیاده روی
- کتاب خواندن
- موسیقی گوش دادن
- تمرین ذهن آگاهی
- مدیتیشن
- تمرین ریلکسیشن
۹- شکلات تلخ بخورید تا فشار خون شما کاهش پیدا کند
شکلات تلخ معمولا دارای ۸۵-۷۰ درصد کاکائو است.
کاکائو حاوی آنتی اکسیدانی به نام فلانوئید است که می تواند فشار خون را کاهش دهد. این فلاونوئیدها می توانند به اتساع یا گشاد شدن رگ های خونی کمک کنند.
با این حال، طبق گفته انجمن قلب امریکا با وجود اینکه خوردن مقدارکمی شکلات تلخ در روز ضرری ندارد، اما مصرف روزانه آن هم به احتمال زیاد تاثیر خاصی بر سلامت شما نخواهد داشت.
شکلاتی که حاوی مقدار زیادی قند، چربی و کالری باشد به سلامت شما کمک نمی کند.
۱۰- خواب کافی داشته باشید
خواب ناکافی ممکن است خطر ابتلا به فشار خون بالا را افزایش دهد.
معمولا هنگام خواب فشار خون پایین می آید و اگر شما خواب کافی نداشته باشید ممکن است بدنتان این وضعیت را تجربه نکند و مبتلا به فشار خون بالا شوید.
نکاتی برای خواب راحت:
- یک برنامه منظم برای خوابتان تنظیم کنید
- در طول روز و قبل از نزدیک شدن به ساعت خواب ورزش کنید
- در یک اتاق خنک و تاریک بخوابید
- وسایل کار یا ابزار الکترونیکی را خارج از اتاق خواب نگه دارید
- از مصرف کافیین نزدیک به زمان خواب پرهیز کنید
۱۱- سیر یا مکمل عصاره سیر مصرف کنید
سیر تازه یا عصاره سیر می تواند به کاهش فشار خون کمک کند.
نتایج یک مطالعه نشان داد که مصرف مکمل سیر در بیماران مبتلا به فشار خون بالا، فشار خون سیستولیک را تا حدود ۵ میلی متر جیوه و فشار خون دیاستولیک را تا ۲.۵ میلی متر جیوه کاهش داد (+).
۱۲- غذاهای سالم و سرشار از پروتئین بخورید
یک مطالعه در سال ۲۰۱۵ با بیش از ۱۳۰۰ شرکت کننده نشان داد کسانی که در رژیم غذایی خود پروتئین بیشتری مصرف می کردند ۴۰ درصد کم تر در معرض خطر طولانی مدت فشار خون بالا قرار داشتند. این عدد برای آن هایی که رژیم غذاییشان در کنار پروتئین حاوی مقدار زیادی فیبر بود به ۶۰ درصد رسید (+).
این نتایج برای پروتئین حیوانی و گیاهی برابر بود.
مطالعات اخیر نشان داده اند که مصرف پروتئین ممکن است در کوتاه مدت فشار خون را کاهش دهد.
غذاهای سرشار از پروتئین عبارتند از:
- ماهی
- تخم مرغ
- گوشت طیور، برای مثال سینه مرغ
- گوشت گاو کم چرب
- حبوبات، برای مثال لوبیا قرمز و عدس
- مغزهای آجیل یا کره آن ها
- نخود
- پنیر کم چرب و سایر محصولات لبنی
قبل از اضافه کردن مقدار زیاد پروتئین به رژیم غذایی با پزشکتان صحبت کنید چون ممکن است مصرف زیاد پروتئین برای همه مفید نباشد. علاوه بر این، شما باید به مصرف انواع مختلف پروتئین و ایجاد تعادل بین غذاهای حاوی پروتئین با سایر غذاها دقت کنید.
۱۳- برای کاهش فشار خون مکمل مصرف کنید
مکمل هایی که می توانند به کنترل فشار خون کمک کنند عبارتند از:
- اسیدهای چرب اشباع نشده امگا۳ یا روغن ماهی
- پروتئین وی
- منیزیم
- پتاسیم
همیشه قبل از مصرف هر نوع مکمل با پزشکتان صحبت کنید. این احتمال وجود دارد که مصرف برخی مکمل برای شما مناسب نباشد و باعث ایجاد عارضه یا تداخل دارویی شود.
۱۴- مصرف الکل را کاهش دهید
یک مطالعه در سال ۲۰۲۰ نشان داد که مصرف الکل به میزان ۳۰ گرم یا بیشتر ضربان قلب را تا ۲۴ ساعت افزایش می دهد. علاوه بر این فشار خون تا ۱۲ ساعت اول کاهش می یابد اما پس از این مدت بالا می رود (+).
یک نوشیدنی استاندارد حدود ۱۴ گرم الکل دارد.
طبق گفته انجمن قلب آمریکا، علیرغم چیزی که در تبلیغات می بینم نوشیدن مقدار زیاد شراب قرمز برای سلامت قلب مفید نیست.
آن ها پیشنهاد می کنند که مصرف الکل به دو نوشیدنی استاندارد در روز برای مردان و یک نوشیدنی برای زنان محدود شود.
یک نوشیدنی یعنی:
- یک آبجو ۳۴۰ گرمی
- ۱۱۳ گرم شراب
- ۴۲ گرم الکل ۸۰ درصد
- ۲۸ گرم الکل ۱۰۰ درصد
۱۵- در مصرف کافئین تجدید نظر کنید
افرادی که روزانه ۱ تا ۳ فنجان قهوه می نوشند معمولا فشار خون بالا را تجربه نمی کنند.
اما اگر بدن شما به کافئین عادت ندارد ممکن است مصرف زیاد یا حتی مقدار کم آن فشار خونتان را افزایش دهد.
در مقابل، این احتمال وجود دارد که مصرف نوشیدنی های انرژی زا با کافیئن بالا شما را در معرض افزایش فشار خون و در نتیجه خطر ابتلا به مشکلات قلبی عروقی قرار دهد. متخصصان مصرف نوشیدنی های انرژی را مخصوصا برای افراد کم سن و سال با مشکل سلامتی ممنوع می کنند.
۱۶- آب بنوشید
برخی تحقیقات نشان می دهند که نوشیدن ۵۵۰ میلی لیتر آب در عرض ۲ ساعت بعد از بیدار شدن و ۵۵۰ میلی لیتر ۲ ساعت قبل از خواب ممکن است به کاهش فشار خون کمک کند. با این حال باید تحقیقات بیشتری در این زمینه انجام شود (+).
نوشیدن آب علاوه بر اینکه سلامت کلی بدن را تقویت می کند ممکن است فواید بسیاری داشته باشد.
۱۷- داروهای تجویزی مصرف کنید
اگر فشار خون شما بسیار بالا است و با وجود تغییراتی که در سبک زندگیتان ایجاد می کنید کاهش نمی یابد احتمالا پزشک پس از بررسی وضعیت شما برایتان دارو تجویز کند.
درباره داروهای احتمالی و روش هایی که بهترین نتیجه را برای شما خواهد داشت با پزشکتان صحبت کنید.
سوالات پر تکرار
چه چیزی فشار خون را به سرعت پایین می آورد؟
پایین آوردن سریع فشار خون به بیمار و علائم او بستگی دارد. آرام نشستن و انجام تمرینات تنفسی ممکن است به شما کمک کند. در برخی موارد ممکن است یک بیمار با علائم مشابه نیاز به مصرف دارو داشته باشد. اگر فشار خون شما بیشتر از ۱۲۰/۱۸۰ میلی متر جیوه باشد یا در صورتی که فقط یکی از این اعداد بیشتر باشد احتمالا نیاز به درمان اورژانسی دارید.
۷ روش کاهش فشار خون کدامند؟
به غیر از مصرف دارو، راه حل های طبیعی زیادی برای کاهش فشار خون وجود دارد که عبارتند از:
- ورزش منظم
- وزن متناسب
- رژیم غذایی سالم و متنوع
- کاهش مصرف الکل
- ترک سیگار
- خواب کافی
- کنترل استرس
چه غذایی بیشترین تاثیر را بر افزایش فشار خون دارد؟
مصرف نمک تاثیر زیادی بر بالا رفتن فشار خون دارد و کاهش مصرف آن می تواند به پایین آوردن خطر فشار خون بالا و عوارض آن کمک کند.
خلاصه مطالب
فشار خون بالا خطر ابتلا به برخی بیماری ها را افزایش می دهد. شما می توانید به کمک ورزش، رژیم غذایی، کنترل استرس و سایر راه حل های موجود از بالا رفتن فشار خون پیشگیری کرده یا آن را کنترل کنید.
اگر درمان های خانگی به بهبود وضعیت شما کمک نمی کند یا در صورتی که فشار خونتان بسیار بالا است بهترین راه کار مراجعه به پزشک است.
سوالات متداول
- آیا ورزش به کاهش فشار خون کمک میکند؟
بله، فعالیت منظم مانند پیادهروی میتواند فشار خون را کاهش دهد. - چقدر مصرف نمک باید کاهش یابد؟
مصرف روزانه نمک باید به کمتر از ۵ گرم محدود شود. - آیا کاهش وزن مؤثر است؟
بله، کاهش وزن میتواند فشار خون را به طور قابل ملاحظهای کاهش دهد. - کدام مواد غذایی مفید هستند؟
میوهها، سبزیجات و غذاهای حاوی پتاسیم مؤثرند. - آیا استرس فشار خون را بالا میبرد؟
بله، مدیریت استرس به کاهش فشار خون کمک میکند. - آیا مصرف الکل مضر است؟
بله، مصرف زیاد الکل فشار خون را افزایش میدهد. - آیا سیگار کشیدن تأثیر دارد؟
بله، ترک سیگار یکی از مؤثرترین راهها برای کاهش فشار خون است
عالی بود
بسیارعالی مفیدبود ممنون
ان شا الله همیشه سالم باشید
بسیارعالی بود
سپاسگزارم از مطالب مفید و ارزنده
حق یارتان
ممنونم مطالب تون مفید بود