بی خوابی (insomnia) یک اختلال شایع خواب است که امروزه میلیون ها نفر در دنیا با آن درگیرند و افراد زیادی به دنبال درمان بی خوابی خود هستند. این اختلال آزاردهنده می تواند به چندین روش بر خواب تأثیر بگذارد، از جمله ایجاد دشواری در به خواب رفتن، مشکل در داشتن خواب عمیق، زود بیدار شدن (و اینکه دیگر نمی توانید دوباره بخوابید) و کیفیت پایین خواب. مطالعات در این زمینه تخمین می زنند که بین ۱۰ تا ۳۰ درصد یا حتی بیشتر از جمعیت جهان بی خوابی را تجربه می کنند.

علاوه بر این ، تحقیقات نشان می دهد که بیش از ۶۹ درصد از افرادی که برای درمان کسالت های ساده به پزشک مراجعه می کنند از مشکل بی خوابی رنج می برند. کمبود خواب و خستگی به عنوان یکی از عوامل اصلی بسیاری از بیماریهای جدی پزشکی، مانند افسردگی ، اضطراب، استرس، فشار خون بالا، دیابت، چاقی، سکته مغزی و بیماری های قلبی عروقی شناخته می شود. به علاوه ، باید توجه داشت که تاثیرات منفی کمبود خواب مزمن به صورت تجمعی خواهد بود یعنی در دراز مدت آسیب های جدی ایجاد خواهد کرد.

بی خوابی همچنین به طور قابل توجهی بر توانایی شناختی، عملکرد اجرایی، حافظه فعال، توانایی تمرکز و توجه، کنترل عواطف، خلق و خو و تصمیم گیری (مانند جلوگیری از ریسک پذیری و تکانه) فرد بیمار تاثیر منفی می گذارد. تحقیقات نشان می دهد که کمبود خواب مزمن باعث به وجود آمدن عواطف منفی در فرد می شود که می تواند منجر به پرخاشگری، عصبانیت، ناامیدی و در موارد شدید افکار خودکشی شود.

علائم و نشانه های بی خوابی

تجارب مرتبط با بی خوابی در بین کسانی که به آن مبتلا هستند بسیار متفاوت است و ممکن است به مرور زمان و با تغییر زندگی فرد و یا با بروز سایر بیماریهای جسمی و روانی که ممکن است با مشکلات خواب مرتبط باشند، تغییر کند. تشخیص علائم ، نشانه ها و دلایل بی خوابی از سایر مشکلات مربوط به سلامتی می تواند یک چالش باشد زیرا بسیاری از علائم مذکور ممکن است یکدیگر را همپوشانی و یا تشدید کنند. با توجه به موارد ذکر شده در بالا، به طور کلی یک فرد مبتلا به بی خوابی ممکن است علائم و نشانه های زیر را داشته باشد:

• خواب آلودگی در طی روز
• مشکل در تمرکز در طول روز
• احساس ناامیدی یا اضطراب در نتیجه ی دشواری یا ناتوانی در خوابیدن
• احساس عدم خواب کافی (علی رغم تلاش برای خوابیدن)
• خواب بی کیفیت و غیر سازنده
• بیدار شدن مکرر در طول شب و / یا ناتوانی در خوابیدن
• احساس آرامش در هنگام بیدار شدن از خواب
• خوابییدن تنها در بازه های زمانی کوتاه
• عملکرد اجرایی ضعیف
• تلاش برای به خواب رفتن (بعضی اوقات ساعتها) بدون موفقیت
• زود بیدار شدن (و دیگر قادر به خوابیدن نبودن)

توجه به این نکته مهم است که بی خوابی می تواند توانایی فرد در رانندگی یا کار ایمن با ماشین آلات را مختل کند. ثابت شده است که رانندگی در هنگام خستگی شبیه به رانندگی در حالت مستی است که باعث کاهش هوشیاری، تمرکز و کند شدن واکنش افراد می شود.