دپارتمان توسعه فردی و کوچینگ

۱۰ نشانه کمال گرا بودن

کمال گرایی محرک نمودیافتن، احساس کردن و کامل بودن است. اگرچه جامعه به طور کلی کمال گرایی را خصلتی مثبت می داند، اما این ویژگی اثرات منفی نیز به دنبال دارد.

کمال گرا «استانداردهای شخصی مفرط و خودارزیابی های انتقادی بیش از حدی» دارد. این گروه بیشتر بر کمال داشتن پافشاری می کنند و حاضر به پذیرش هیچ چیز بی عیب و نقصی نیستند. این امر به صورت انتقاد از خود و دیگران و تلاش برای کنترل موقعیت ها و افراد بروز می یابد.

نشانه های کمال گرایی

اگر از خود بپرسید که آیا کمال‌گرا هستید یا خیر، اتفاقاً فرصت خوبی است اگر بتوانید تاحدودی کمال‌گرا باشید. همچنین به علت بار معنایی مثبت واژه «کامل»، فرصت بسیار خوبی است تا برروی کمال گرایی وقت بگذارید.

کمال گرایان بسیار شبیه افراد موفق هستند، اما با برخی تفاوت های کلیدی که این تفاوت‌ها را به اشتراک می‌گذاریم و ده نشانه مشهود فردی کمال‌گرا را بیان می‌کنیم ـ نشانه‌هایی که ممکن است بتوانید در خود یا افرادی که می‌شناسید، تشخیص دهید.

فکر کردن به همه یا هیچ چیز

کمال گراها هم مانند افراد موفق برای رسیدن به اهداف عالی تلاش و وقت بسیاری می گذارند. بدین صورت که فرد موفق می تواند با انجام دادن کاری عالی و دستیابی به موفقیت (یا چیزی نزدیک به آن) از نتیجه آن راضی باشد، حتی اگر اهدافش به طور کامل برآورده نشود، اما کمال گرا چیزی کمتر از کمال را نمی پذیرد. «تقریباً کامل» برای او به عنوان شکست تلقی می شود.

بسیار منتقدبودن

افراد کمال گرا اغلب از خودشان و حتی افراد موفق هم انتقاد می کنند. افراد موفق به دستاوردهای خود افتخار می کنند و تمایل دارند از دیگران حمایت کنند، اما کمال گرایان اغلب اشتباهات و عیب ها را هدف می گیرند.

کمال گرا فقط به کاستی ها توجه می کند و با دیدن چیزهای دیگر مشکل دارد. پس از «شکست»، آنها نسبت به خود و دیگران سختگیری و قضاوت بیشتری دارند.

تحت فشار بودن به واسطه ترس

افراد موفق معمولاً با تمایل به دستیابی به اهداف خود به سمت آنها کشیده می شوند. آنها همچنین از هر گامی که در مسیر درست بردارند راضی هستند. از سوی دیگر، کمال گرایان معمولاً با عاملی به نام ترس از دستیابی به  چیزی کمتر از یک هدف کاملاً برآورده شده تحت فشار قرار می گیرند.

استانداردهای غیرواقعی داشتن

از دیگر نشانه های کمال گرا بودن، تعیین اهدافی است که ممکن است معقول نباشند. افراد بسیار موفق می توانند اهداف خود را در سطح بالاتری تعیین کنند و از دستیابی به آن لذت بیشتری ببرند، اما کمال گراها اغلب اهداف اولیه خود را دورازدسترس تعیین می کنند.

از آنجایی که کمال گرا تمایل به داشتن استانداردهای غیر واقعی دارد، آنها اغلب موفقیت را رد می کنند؛ زیرا معتقدند که اعمالشان برای رسیدن به این سطح از موفقیت به قدر کافی خوب نبوده است.

تمرکزداشتن برروی نتایج

افراد بسیار موفق می توانند از روند تعقیب یک هدف بیشتر از رسیدن واقعی به هدف لذت ببرند. برعکس، کمال گرایان فقط هدف غایی را می بینند، نه چیز دیگر را. آنها آنقدر نگران رسیدن به هدف و اجتناب از شکست هستند که نمی توانند از روند رشد و تلاش کارشان لذت ببرند.

افسردگی برای اهداف محقق نشده

کمال گراها اغلب کمتر از افراد موفق خوشحال هستند. در حالی که افراد بسیار موفق می توانند به راحتی از ناامیدی دست بکشند، اما کمال گرایان زمانی که انتظارات بالایشان برآورده نمی شود، خود را شکست خورده فرض می کنند و غرق در احساسات منفی شوند. زمانی که همه چیز آن طور که انتظار دارند پیش نمی رود، از تلاش دست می کشند.

افراد دارای شخصیت کمال گرا، علاوه بر شادکامی کمتر، دارای سطوح بالاتری از اضطراب و سطوح پایین تری از سلامت روانی هستند.

ترس از شکست

این گروه نسبت به افراد موفق بیشتر از شکست می ترسند. از آنجا که آنها بیشتر تمرکزشان را برروی نتایج می گذارند و از چیزی کمتر از کمال ناامید می شوند، از دید آنان شکست به یک چشم انداز ترسناک تبدیل می شود. همین طرز تفکر، شروع کاری جدید را برایشان دشوار می کند.

اهمال کاری

ممکن است به تعویق انداختن امور از سوی کمال گرایان امری متناقض باشد، زیرا این ویژگی شخصیتی می تواند از نظر سودمندی، مضر باشد. اما براساس تحقیقات، کمال گرا که قادر به تطبیق خود با موقعیت یا محیط پیرامون نیست ـ همان کمال گرایی ناسازگار ـ اغلب مستعد به تعویق انداختن کار است.

دلیل این امر، آن است که کمال گرایان به خاطر ترس از شکست، گاهی چنان نگران نقصان در انجام کارند که بی حرکت می شوند و اصلاً نمی توانند کاری از پیش ببرند. این اهمال کاری منجر به احساس شکست بیشتر می شود و چرخه معیوب و فلج کننده را تداوم می بخشد.

حالت تدافعی

از آنجایی که عملکرد کمتر ایده آل برای کمال گرایان بسیار دردناک و ترسناک است، آنها اغلب به انتقاد سازنده پاسخ تدافعی می دهند. از سوی دیگر، افراد بسیار موفق می توانند انتقاد را به عنوان اطلاعات ارزشمندی ببینند که به بهبود عملکرد آینده آنان کمک می کند.

عزت نفس پایین

برخلاف افراد بسیار موفق، کمال ‌گرایان اغلب از عزت نفس بالایی برخوردار نیستند. اگرچه تلاش برای کمال گرایی با عزت نفس بالاتر همراه است، اما وقتی افراد کمال گرا خودشان را به طور انتقادی ارزیابی می کنند، در عوض موجب کاهش عزت نفس در آنان می شود.

کمال گرایان همچنین می توانند به دلیل ماهیت انتقادی و سرسختی که موجب دور شدن دیگران از آنان می شود، تنها یا منزوی باشند. این امر می تواند حتی به عزت نفس پایین تر منجر شود و در نهایت، تأثیری جدی بر تصویر فرد از خود و رضایت کلی از زندگی داشته باشد و در عین حال بر روابط آنها نیز تأثیر بگذارد.

علل کمال گرایی

عوامل زیادی می توانند بر شانس افراد برای داشتن شخصیت کمال گرا تأثیر بگذارند. برخی از علل اصلی کمال گرایی عبارتند از:

  • ترس از قضاوت یا عدم تأیید سایرین
  • تجربیات اولیه دوران کودکی، مانند داشتن والدینی با انتظارات غیرواقعی
  • داشتن یک وضعیت سلامت روان مرتبط با تمایلات کمال گرایی، مانند اختلال وسواس فکری ـ اجباری (OCD)
  • عزت نفس ضعیف
  • احساس بی کفایتی
  • نیاز به کنترل
  • گره زدن عزت نفس به دستاوردها

انتظارات اجتماعی و فرهنگی نیز می توانند در کمال گرایی نقش داشته باشند.

مشکلات کمال گرایی

کمال گرا بودن چالش برانگیز است؛ زیرا کامل بودن یا حتی رسیدن به بهترین های شخصی دشوار است. یکی دیگر از مشکلات کمال گرایی ـ و دلیلی که می خواهید بدانید آیا شما دارای ویژگی های کمال گرایی هستید یا خیر ـ این است که افراد کمال گرا در واقع تمایل به دستیابی کمتر و استرسی بیشتر نسبت به افراد موفق دارند.

کمال گرایی ناسالم با تمرکز مفرط بر کنترل مشخص می شود. افراد کمال گرا می توانند به شدت سختگیر باشند و غرق این باشند که همه چیز بی عیب و نقص است، که می تواند منجر به تلاش برای کنترل موقعیت ها یا افراد شود. این می تواند بر روابط بین فردی نیز تأثیر بگذارد.

همچنین آن می تواند به استرس بیشتری منجر شود. استرس ناشی از کمال گرایی می تواند منجر به احساس اضطراب شود و با پیامدهای منفی مختلفی از جمله اعتماد به نفس پایین، اختلالات خوردن، اختلالات خواب و ناراحتی روانی مرتبط باشد.

خلاصه

کمال گرایی ناسالم می تواند دستیابی به اهدافتان را برایتان دشوار کند. همچنین می تواند منجر به نگرانی، استرس، اضطراب و افسردگی در میان دیگر پیامدهای منفی شود.

چگونه بر کمال گرایی غلبه کنیم

اگر فردی کمال گرا هستید، می توانید با انجام دادن چند کار، برخی از تأثیرات منفی آن بر زندگی خود را کاهش دهید. استراتژی هایی که می توانند در غلبه بر کمال گرایی کمک کنند عبارتند از:

  • ایجاد محیطی که در آن احساس مقبولیت کنید.
  • مشغول شدن به خودگویی (گفتگوی درونی) مثبت
  • عدم مقایسه خود با دیگران
  • تمرین تمرکز حواس به شما کمک می کند تا یاد بگیرید چگونه بر روی زمان حال تمرکز کنید، بدون اینکه نگران گذشته یا آینده باشید.
  • استفاده از تکنیک های درمان شناختی ـ رفتاری (CBT) مانند به چالش کشیدن افکار منفی

نکته بسیار مهم

کمال گرایی سالم می تواند افراد را به انجام بهترین عملکرد خود سوق دهد، اما کمال گرایی ناسالم می تواند منجر به استرس، اضطراب، اعتماد به نفس پایین و سایر مسائلی شود که می تواند بر کیفیت زندگی آنها تأثیر بگذارد. کمال گراها اغلب منتقد، متأثر از ترس و دارای انتظارات غیرواقعی هستند. همچنین از شکست می ترسند و در صورت مواجهه با هر انتقادی حالت تدافعی دارند.

اگر برخی از این ویژگی های کمال گرایی را در خود می بینید، ناامید نشوید. تشخیص اینکه ممکن است نیاز به تغییر داشته باشید، اولین گام بسیار مهم است. هنگامی که متوجه شدید که چگونه این تمایلات ممکن است تأثیری منفی بگذارد، می توانید درجهت اتخاذ یک رویکرد سالم تر کار کنید که همچنان به شما این امکان را می دهد تا با استرس و منفی گرایی کمتری به اهداف خود برسید.

آیا این مطلب برای شما مفید بود؟

میانگین امتیازات ۵ از ۵
از مجموع ۱۱ رای

تحریریه مجله دکتر بهشتیان

مطالب مجله دکتر بهشتیان ابتدا توسط کارشناس دپارتمان (روانشناسی، کودک، ازدواج، حقوقی، آموزش، تناسب اندام، تغذیه، مشاوره تحصیلی و آرامش) نوشته یا ترجمه شده، سپس توسط ویراستار مجله ویرایش و در نهایت توسط دکتر متخصص حوزه مربوطه از نظر علمی مورد ارزیابی و ویرایش علمی قرار می گیرد و در نهایت در سایت منتشر می شود.

مطالب مرتبط

guest
2 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
زهره

خوشبختانه، من کمال‌گرای سالم هستم. اکثر اوقات، در کارهام موفق می‌شم. چون واقعا تلاش می‌کنم که بهترینِ خودم باشم.

حسن

سلام مطالب تون کامل وآموزنده بود در مورد خودم صدق میکنه این صفات کاش راه درمان شم مینوشتید

دکمه بازگشت به بالا