انواع داروی صرع برای درمان تشنج
تشنج در ۷۰ درصد بیماران مبتلا به صرع یا اپی لپسی با مصرف دارو کنترل می شود. با این حال صرع قابل درمان نیست و بیمار باید با مصرف داروی صرع آن را کنترل کند.
تشخیص دقیق نوع صرع (نه فقط نوع تشنج، چون بیشتر انواع تشنج در بیماران مبتلا به انواع مختلف صرع رخ می دهد) برای انتخاب بهترین نوع درمان بسیار مهم است. نوع داروی تجویز شده برای هر بیمار به عوامل خاصی بستگی دارد از جمله اینکه کدام عوارض جانبی برای بیمار قابل تحمل است، سایر مشکلات احتمالی بیمار و روش دسترسی به دارو چگونه است.
در ادامه این مطلب از دپارتمان سلامت روان مجله سلامت دکتر بهشتیان با انواع داروی صرع که در حال حاضر برای درمان صرع استفاده می شوند آشنا خواهید شد.
بریوار استام
این دارو به عنوان یک دارو اضافی در کنار سایر داروها برای درمان تشنج بیماران از ۱۶ سال به بالا تایید شده است.
عوارض جانبی احتمالی شامل خواب آلودگی، سرگیجه، خستگی، حالت تهوع و استفراغ است.
کانابیدیول
این داروی صرع در سال ۲۰۱۸ برای درمان تشنج های شدید یا مواردی که سخت درمان می شوند از جمله بیماران مبتلا به سندرم لنوکس گاستو و سندرم دراوه تایید شده است. عوارض جانبی شایع عبارتند از بی حالی، خواب آلودگی، خستگی، افزایش اشتها، اسهال و مشکلات خواب.
کاربامازپین
کاربامازپین برای کنترل تشنج های جزئی، عمومی، تونیک کلونیک و نامشخص استفاده می شود. عوارض جانبی رایج این دارو شامل خستگی، تغییرات بینایی، حالت تهوع، سرگیجه، بثورات پوستی است.
سینوبامیت
برای درمان بزرگسالانی که حملات تشنج را تجربه می کنند استفاده می شود. عوارض جانبی رایج مصرف این دارو شامل بی خوابی، سرگیجه، خستگی، دوبینی و سردرد است.
دیازپام ، لورازپام و آرام بخش های بنزودیازپین مشابه مانند کلونازپام
این داروها برای درمان کوتاه مدت انواع تشنج ها موثر است. اغلب به صورت اورژانسی برای جلوگیری از تشنج به ویژه صرع استفاده می شود. سازمان غذا و داروی امریکا (FDA) داروهای مختلفی را برای درمان های خارج از بیمارستان برای تشنج های مکرر یا خوشه ای حاد تایید کرده است.
- Diastat : ژل رکتوم دیازپام
- Nayzilam : اسپری بینی دیازپام
سایر داروها هم معمولا برای درمان خارج از بیمارستان استفاده می شوند اما هنوز توسط FDA تایید نشده اند.
در بیشتر موارد با گذشت چند هفته بدن نسبت به دارو مقاوم می شود بنابراین یک دوز ثابت به مرور زمان اثر کمتری دارد.
دیازپام (Valium) را می توان به صورت خوراکی، تزریقی، داخل وریدی یا شیاف تجویز کرد.
عوارض جانبی شامل خستگی، راه رفتن نامتعادل، حالت تهوع، افسردگی و از دست دادن اشتها است. مصرف این دارو در کودکان ممکن است باعث ترشح آب دهان و بیش فعالی شود.
داروی صرع اسلی کاربازپین
این دارو یک بار در روز به تنهایی یا همراه با سایر داروهای ضد تشنج برای کنترل تشنج های کانونی یا جزئی مصرف می شود.
شایع ترین عوارض جانبی شامل سرگیجه، حالت تهوع، سردرد، استفراغ، خستگی، سرگیجه، آتاکسی، تاری دید و لرزش است.
اتوسوکسیماید
این داروی صرع برای درمان تشنج ابسنس استفاده می شود.
عوارض جانبی شامل تهوع، استفراغ، کاهش اشتها و کاهش وزن است.
فلبامات
مصرف این دارو تشنج های جزئی و برخی تشنج های جزئی و عمومی را در سندرم لنوکس گاستوت درمان می کند. این دارو در برخی موارد نادر و تنها زمانی استفاده می شود که هیچ داروی دیگری موثر نباشد.
عوارض جانبی شامل کاهش اشتها، کاهش وزن، بی خوابی، سردرد و افسردگی است. در برخی موارد نادر ممکن است باعث نارسایی مغز و استخوان یا کبد شود.
بنابراین استفاده از این دارو محدود است و بیمارانی که آن را مصرف می کنند باید به طور منظم آزمایش های کبد و شمارش سلول های خونی را انجام دهند.
داروی صرع فنفلورامین
- استفاده از داروهای داخل وریدی برای کنترل تشنج در بیماران ۲ سال به بالا که سندرم دروه دارند تایید شده است.
- عوارض جانبی رایج عبارتند از بی اشتهایی، استفراغ، بی حالی، عدم تعادل فیزیکی مانند مشکل در راه رفتن و ایستادن، افزایش فشار خون، ترشح آب دهان، اسهال و یبوست.
داروی صرع لاکوزامید
- مصرف این دارو برای کنترل تشنج جزئی در بزرگسالان مبتلا به صرع تایید شده است.
- لاکوزامید را می توان به تنهایی یا همراه با سایر داروها مصرف کرد.
- این دارو به صورت قرص، محلول خوراکی یا تزریقی عرضه می شود.
- عوارض جانبی شامل سرگیجه، سردرد و حالت تهوع است.
لاموتریژن
- این دارو برای کنترل تشنج های جزئی، برخی تشنج های عمومی و تشنج های ناشناخته استفاده می شود.
- عوارض جانبی کمی دارد اما به ندرت باعث سرگیجه، بی خوابی یا سندرم استیون جانسون می شود.
لوتیر استام
- این دارو در کنار سایر داروهای صرع برای کنترل تشنج های جزئی، تشنج های عمومی اولیه و تشنج های مینوکلونیک (تکان های عضلانی شوک مانند) تجویز می شود.
- عوارض جانبی شامل خستگی، ضعف و تغییرات رفتاری است.
اکس کاربازپین
- این دارو یک بار در روز به تنهایی یا همراه با سایر داروهای برای کنترل تشنج های جزئی استفاده می شود.
- عوارض جانبی رایج شامل سرگیجه، خواب آلودگی، سردرد، استفراغ، دو بینی و عدم تعادل فیزیکی است.
پرامپانل
- این دارو برای کنترل تشنج های جزئی و تشنج های تونیک کلونیک عمومی اولیه برای بیماران ۱۲ ساله و بالاتر تایید شده است.
- برچسب روی دارو حاوی هشداری درباره عوارض احتمالی جدی از جمله تحریک پذیری روحی، پرخاشگری، عصبانیت، اضطراب، پارانویا، سرخوشی، بی قراری و تغییرات روحی است.
داروی صرع فنوباربیتال
- فنوباربیتال قدیمی ترین دارو برای کنترل علائم صرع است که همچنان استفاده می شود. این دارو برای درمان اکثر تشنج ها استفاده می شود و از نظر اثر بخشی و هزینه کم شناخته شده است.
- عوارض جانبی می تواند شامل خواب آلودگی یا تغییرات رفتاری باشد.
فنی توئین
فنی توئین برای کنترل تشنج های جزئی و تشنج های تونیک کلونیک عمومی استفاده می شود. همچنین می توان آن را در بیمارستان به صورت تزریق وریدی برای کنترل سریع تشنج های فعال تجویز کرد. در صورت تزریق وریدی دارو معمولا باید از فوسفنی توئین استفاده شود. عوارض جانبی شامل سرگیجه، خستگی، اختلال تلکم، آکنه، بثورات پوستی، ضخیم شدن لثه و پر مویی است. مصرف این دارو در طولانی مدت می تواند باعث ضعیف شدن استخوان شود.
پرگابالین
- پرگابالین در کنار سایر داروهای صرع برای کنترل تشنج های جزئی استفاده می شود، اما بیشتر برای درمان دردهای عصبی کاربرد دارد.
- عوارض جانبی شامل سرگیجه، خواب آلودگی، خشکی دهان، تاری دید، افزایش وزن و مشکل در تمرکز است.
تیگابین
- این دارو در کنار سایر داروهای صرع برای درمان تشنج های جزئی با یا بدون تشنج عمومی استفاده می شود.
- عوارض جانبی رایج شامل سرگیجه، خستگی، ضعف، بدخلقی، اضطراب و گیجی است.
توپیرامات
- این دارو در کنار سایر داروها برای کنترل تشنج های تونیک کلونیک جزئی و عمومی استفاده می شود. همچنین برای کنترل تشنج ابسنس موثر است.
- عوارض جانبی شامل خواب آلودگی، سرگیجه، مشکل تکلم، عصبی بودن، فراموشی، مشکلات بینایی و کاهش وزن است.
والپروات، والپروئیک اسید
- این دارو برای درمان تشنج های جزئی، ابسنس و تونیک کلونیک عمومی استفاده می شود.
- عوارض جانبی شایع شامل سرگیجه، تهوع، استفراغ، لرزش، ریزش مو، افزایش وزن، افسردگی در بزرگسالان، بدخلقی در کودکان، کاهش تمرکز، کاهش سرعت تفکر است. مصرف این دارو در طولانی مدت می تواند باعث نازک شدن استخوان، تورم مچ پا و دوره های قاعدگی نامنظم شود.
- عوارض جانبی نادرتر و خطرناک تر شامل کاهش شنوایی، آسیب کبدی، کاهش پلاک ها (لخته شدن خون) و مشکلات لوزالمعده است.
- در صورت بارداری باید از مصرف این دارو خودداری کنید.
داروی صرع زونیساماید
- این دارو در کنار سایر داروها برای کنترل تشنج های جزئی، عمومی و مینوکلونیک استفاده می شود.
- عوارض جانبی شامل خواب آلودگی، سرگیجه، عدم تعادل در راه رفتن، سنگ کلیه، مشکلات شکمی، سردرد و بثورات پوستی است.
سایر داروهای مورد استفاده برای کنترل تشنج عبارتند از کلوبازام، گاباپنتین، پریمیدون، روفینامید، استری پنتول، ویگاباترین .
داروی صرع اورژانسی
این داروها نمی توانند جایگزین داروهای روزانه شوند و فقط برای کمک به توقف سریع تشنج در شرایط اضطراری استفاده می شوند. بسته به شرایط می توان آنها را در اشکال زیر تجویز کرد:
- بینی: داخل بینی اسپری می شود
- خوراکی: به شکل قرص بلعیده می شود
- زیر زبانی: زیر زبان قرار می گیرد تا حل شود
- باکالی: بین لپ و لثه قرار میگرد تا حل شود
- مقعدی: به صورت ژل از طریق مقعد وارد بدن می شود
بنزودیازپین های متداول ترین داروهای مورد استفاده هستند چون به سرعت وارد جریان خون شده و تشنج را متوقف می کنند. این داروها عبارتند از:
- دیازپام- به صورت خوراکی (اگر بیمار بیدار باشد)
- اسپری بینی- Valtoco
- مقعدی- Diastat
- خوراکی، زیر زبانی (اگر بیمار بیدار باشد)- Lorazepam
- میدازولام- اسپری بینی (Nayzilam)، باکالی یا خوراکی
راهنمای داروی صرع
ممکن است چندین ماه طول بکشد تا بهترین داروی صرع و دوز مناسب برای شما مشخص شود. در طول این دوره با انجام آزمایشات خون وضعیت شما به طور دقیق بررسی می شود.
برای به حداقل رساندن خطر عوارض جانبی جدی و جلوگیری از آن ها باید به طور منظم به پزشک مراجعه کرده و آزمایشات لازم را انجام دهید.
ادامه پیدا کردن تشنج ها علی رغم درمان صرع ممکن است به دلیل غیر صرعی بودن تشنج ها باشد. در چنین مواردی باید برای تشخیص دوباره به متخصص دیگری مراجعه کنید تا به کمک نوار مغز وضعیت شما مجددا بررسی شود.
در مراکز تخصصی حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد از بیمارانی که برای تشنج های مدوام مراجعه می کنند، درمانشان موفقیت آمیز نبوده است در نهایت مشخص می شود که مشکلی غیر از صرع دارند.
سوالات متداول
- چه داروهایی برای درمان صرع وجود دارد؟
داروهایی مانند لاموتریژین، کاربامازپین و والپروات سدیم. - آیا همه داروهای صرع مشابه عمل میکنند؟
خیر، هر دارو بر نوع خاصی از تشنج تأثیر دارد. - آیا داروها صرع را درمان میکنند؟
داروها تشنج را کنترل میکنند، اما درمان قطعی نیستند. - عوارض رایج داروهای صرع چیست؟
خوابآلودگی، سرگیجه، و تغییرات خلقی. - آیا مصرف دارو باید مادامالعمر باشد؟
بسته به نوع صرع و پاسخ به درمان، ممکن است طولانیمدت باشد. - آیا میتوان دارو را خودسرانه قطع کرد؟
خیر، قطع ناگهانی ممکن است باعث تشدید تشنج شود. - آیا مصرف دارو در بارداری خطرناک است؟
برخی داروها ممکن است خطرناک باشند و نیاز به مشورت با پزشک دارند.
