الهه پرسفون (روانشناسی زنان)

الهه ی پرسفون مظهر دوشیزگی، بهار، پذیرش و دگرگونی و نماد اضطراب جدایی از مادر، و یا بطور کلی اضطراب جدایی از زندگی قبلی به یک زندگی جدید است. در ادامه این مطلب از دپارتمان روابط عاطفی و ازدواج مجله دکتر بهشتیان با الهه پرسفون و ویژگی های خاص آن آشنا میشوید.

پرسفون دو جنبه متفاوت دارد. دختر خامی که در مرحله اول زندگی است، تمایلی به فاعل بودن ندارد، احساس مسؤولیت نمی کند و کارهای خود را جدی نمی گیرد، یا زنی که راه سازگاری با تجربیات و رشد یافتن را بلد است. زن در مرحله پرسفون جوان همچون زیبای خفته یا سپید برفی است. نسبت به جنسیت خویش در خواب و بی هوشی است و منتظر است شهزاده اش از راه برسد و او را از خواب بیدار کند.

بدلیل سفری که به دنیای زیرین داشته از ناخودآگاه یا درونیات قوی برخوردار است و حس ششم و قدرت خیالپردازی خوبی دارد. زنان پرسفون ممکن است از نظر ذهنی و روانی افرادی با استعداد باشند، اما از بیماریهای روانی مانند افسردگی یا اضطراب و یا گرسنگی روانی رنج ببرند.

این افراد زیبا، ناز، دوست داشتنی، آرام و ملایم هستند. به رنگ صورتی کم رنگ بسیار علاقه دارند. بسیار آرام و انعطاف پذیر هستند و در هر جمعی که قرار می گیرند از خودشان نظری ندارند و همانطوری می شوند که بقیه دوست دارند. عاشق فالگیری، داستانهای عاشقانه، رمان و صفحه حوادث هستند. عاشق هر نوع فالی هستند، فال قهوه و تاروت و خلاصه هر فالی که وجود داشته باشه، به طالع بینی و کف بینی هم اعتقاد دارند، توانایی گریه کردن به صورت مستمر و بی پایان را دارند، به راحتی می توانند ساعتهای متمادی(حتی هفته ها) یکسره گریه کنند و بیشتر وقتها حتی دلیل گریه کردنشان را هم نمی دانند، فقط دلشان می خواهد گریه کنند. از مد پیروی می کنند، مارک باز هستند و دوست دارند که همیشه لباسشان و یا کیف و کفش و سایر وسایلی که استفاده می کنند مارک به خصوصی باشد. اهل تعهد دادن نیستند.

بسیار اهل از این شاخه به آن شاخه پریدن هستند و خودشان هم نمی دانند که دوست دارند چه کاری را انجام دهند و نه در نهایت هیچ کاری را به اتمام نمی رسانند. فقط در یک مورد می توان گفت که کاری را به سرانجام می رسانند که فشار مادرشان و یا همسرشان پشتشان باشد و یا به خاطر پول هنگفتی که داده اند مجبور شوند آن را به اتمام برسانند و گرنه خودشان دلشان نمی خواهد و با میل و رغبت آن را انجام نمی دهند.

کسانی که این تیپ شخصیتی را دارند معمولا از پذیرش مسؤولیت فراری هستند و حاضر نیستند مسؤولیت هیچ چیز و هیچ کاری را قبول کنند. این موضوع حتی در مورد مسائل شخصی شان هم صادق است یعنی حتی مسؤولیت انتخاب لباس، انتخاب غذا در رستوران، انتخاب رشته، انتخاب شغل، انتخاب همسر و … در راستای اینکه مسؤولیت پذیر نیستند، حتی نمی خواهند که مسؤولیت انتخابشان را قبول کنند. آدمهای نرم و انعطاف پذیری هستند، پس اصلا انتخابی هم نمی کنند، در نتیجه دیگران به جای آنها تصمیم می گیرند و انتخاب می کنند، مثل خمیر بازی که در دست به شکلهای مختلف درمی آید.

بسیار تایید طلب هستند، در حدی که صرفا جهت تایید گرفتن از دیگران و مورد توجه بودن از نظر دیگران حاضرند به هر شکلی خودشان را در بیاورند و به هر صورتی تغییر شکل و تغییر جهت بدهند که به این صورت نیازشان به توجه گرفتن را برطرف کنند. در واقع خودشان را طوری تغییر می دهند که مورد تایید همگان باشد.

زنان پرسفون افرادی مراقب، آرام، انعطاف پذیر، بی تجربه و ساده لوح هستند. آنها اشتهای جنسی بسیار زیاد و فوق العاده ای دارند و به راحتی جذب جنس مخالف می شوند.

منفعل بودن، مطیع و فرمانبردار بودن، تعهد نداشتن نسبت به اهداف، بی مسوولیتی و داشتن منیت ضعیف از معایب این کهن الگو و عشق، معصومیت، باروری، نشاط و سرزندگی دخترانه و سازگاری از مزایای اوست.

پرسفون نوجوان ابدی است و معصومیت و پاکی در چهره اش قابل مشاهده است. در صورت ناآگاهی اعتماد بنفس کمی داشته و زیاد دروغ می گوید، ولی به گونه ای است که افراد دیگر فکر نمی کنند که او این قدر دروغگو باشد.

زن پرسفونی حالتی جوان دارد. اغلب آنها کمتر از سن واقعی به نظر می آیند. و در شخصیتش حالتی دخترانه نهفته است که انگار می گوید “از من ضعیف مواظبت کنید”. چون درخت بیدی است که خود را با نسیم شرایط و شخصیتهای قوی وفق می دهد. با هر وزش باد به سویی می گراید و سپس به جای اولیه خود بازمی گردد و در فرایند این تجارب تاثیری هم نمی پذیرد.

صفات بارز پرسفون پذیرا بودن است. او واکنشی مغایر با خواست دیگران نشان نمی دهد. زن پرسفونی در درون احساس گناه، شرمساری و ناتوانی می کند. غالبا برای حرفی که زده و یا کاری که کرده بدون بدون دلیل معذب و ناراحت می شود.

زنان پرسفونی از بروز خشم جلوگیری می کنند، زیرا نمی خواهند که مورد خشم دیگران قرار بگیرند. پرسفون در بخشی از اسطوره اش، آنگاه که در جهان زیرین و در اسارات به سر می برد، جوانی بود غمگین که نه غذایی می خورد و نه می خندید

 زن پرسفونی که زندگیش محدود و نیز تحت نفوذ اشخاصی است که می خواهند او را به خود وابسته نگاه دارند مستعد ابتلا به افسردگی است. از آنجا که شخصیتی پذیرا دارد بجای ابراز خشم و بیان تفاوتهای خود، آنها را در خود نگاه می دارد در نتیجه عواطف منفی رو به رشد در او به افسردگی می انجامد. خشم فرو خورده افسردگی ایجاد می کند. احساس تنهایی ناهمگونی و نارضایتی از خود نیز بر اندوه و افسردگی او می افزاید.

 والدین

دختر پرسفونی معمولا دختر کوچولوی مامانش است و الگوی ارتباطی دیمیتر و پرسفون در موردش صدق می کند. مادر با انتخاب لباسها، دروس و حتی دوستان برای دخترش، بدون در نظر گرفتن نیازهای واقعی دختر، همان را می خواهد و فراهم می کند که خود می خواسته و یا کمبود آن را حس می کرده است.

بسیاری از دختران پرسفونی جوان روابط غیرصمیمانه ای با پدر خود دارند. گاهی پدر به خاطر رابطه انحصاری مادر دیمیتری با دخترش از نزدیک شدن به دختر مایوس می شود.

مطلوب ترین وضع برای دختر پرسفونی این است که والدینش به هوشیاری درونگرای او احترام بگذارند و به نتایج انتخابهایش اعتماد کنند تا او به دور از هرگونه اجبار، تجربه به دست آورد.

دوران کودکی

پرسفون کوچک دختربچه ای است، مطیع، آرام و ملوس و علاقمند به رنگ صورتی که چون عروسک لباسهای چین دار به تن می کند. معمولا دختری مؤدب و خواهان رضایت دیگران است. به همین خاطر به اوامر دیگران گوش می دهد و لباسهای انتخابی دیگران را به تن می کند.

دختر پرسفونی معمولا کودکی درونگرا و محتاط است. برخلاف کودکی که بی هیچ احتیاطی دست به تجربه می زند، او از دور تماشا می کند تا بفهمد جریان چیست. برای او تصور ذهنی انجام یک کار قبل از انجام واقعی آن ضروری است، اما مادرش درونگرایی او را ترس تلقی می کند.

دوران بلوغ

دوران دبیرستان دختر پرسفونی کمابیش ادامه مرحله کودکی اوست. اگر در کنار مادری “عقل کل” رشد یافته باشد، مادر در همه امور او از قبیل خرید و انتخاب لباس و حتی نوع دوستان، علایق دخالت می کند و توقع دارد دختر جزئیات دوستیها و فعالیتهایش را با او درمیان گذارد.

دوران تحصیل

دختران پرسفونی طبقه متوسط و بالا به دانشگاه می روند، زیرا این امر در میان دختران هم سطح و طبقه آنان رایج است. برای دختر پرسفونی تحصیل بیشتر گذران وقت است تا آمادگی برای فن و حرفه آینده. او در انجام تکالیف با مشکل مواجه می شود، زیرا حواسش به آسانی پرت می شود. شاید رشته تحصیلی خود را به تناوب تغییر دهد و سرانجام هم رشته ای را انتخاب کند که راحت تر به نظر می آید.

شغل و حرفه

از آنجایی که خیلی زود هر چیزی دلشان را می زند دائماً شغل عوض می کنند و نمی توانند در یک کاری به طور مداوم بمانند. معمولاً هم وارد کاری می شوند که صاحب کار، آشنا و یا فامیل نزدیک باشد تا هر وقت دوست داشتند بیایند و هر وقت دوست داشتند بروند و هر وقت دلشان خواست مرخصی بگیرند. از آنجایی که دوست ندارند زیر بار مسؤولیت بروند حتی کارهایی که جزء وظایفشان می باشد را فراموش می کنند و یا حوصله انجامشان را ندارند.

مشاغلی که نیاز به صبر و حوصله و خصوصیات مدیریتی دارد، برای زن پرسفونی مناسب نیست. او بیشتر در شرایطی موفق است که مدیرش وظایفی را بطور مشخص برایش تعیین کد و او با انجامشان رضایت او را فراهم کند.

رابطه با زنان

زن پرسفونی رابطه بسیار راحتی با همسالان همانند خود دارد. در دبیرستان و دانشگاه درجمع دختران هم مسلک خود می پلکد، غالبا تجاربش همراه با دختران دیگر است و هیچ گاه به تنهایی عمل نمی کند.

اگر زیبا باشد، گاه زنان دیگر را مجذوب زنانگی نارس خود می کند. از آن جایی که در تمامی عمرش با او همچون عروسکی شکننده رفتار شده است، در دوستان همسن و نیز زنان مسن تر غریزه مادری را بیدار می کند و آنها را به ابراز محبت و مراقبت از خویش راغب می سازد.

رابطه با مردان

زن پرسفونی در رابطه با مردان، همچون دختر بچه ای فاقد اعتماد به نفس و با ذهنیتی دخترانه است. او همان پرسفونِ دوشیزه است که در مقایسه با سایر خدابانوان شخصیتی بسیار نامشخص و بی خطر داشت. وقتی به کسی می گوید “هر چه تو بخواهی، همان خوب است” واقعیت را گفته است.

ازدواج

ازدواج پدیده ای است که معمولا برای زن پرسفونی اتفاق میفتد. زن پرسفونی همانند پرسفون ربوده شده با مردی که آماده ازدواج باشد و او را به آری گفتن وادار کند، ازدواج می کند. اگر او پرسفون واقعی باشد، خودش هم مطمئن نیست که می خواهد ازدواج کند.

او تحت تاثیر اصرار و یقین مرد و فشار باورهای فرهنگی تن به ازدواج می دهد. زنان پرسفونی ذاتا شخصیت زنانه سنتی دارند. در مقابل شخصیت قوی تر تسلیم می شوند، فاعل و رقابتجو و مصمم نیستند. مردان آنها را انتخاب می کنند و نه برعکس.

فرزندان

زن پرسفونی مادر خود را مادر واقعی می داند و خود را دختری می بیند که ادای مادر بودن در می آورد. او در تربیت و رسیدگی به فرزندانش احساس ناتوانی و بی عرضگی می کند.

از آنجایی برای زن پرسفونی استفاده از قدرت در روابطش امری غریب است، نمی تواند برای فرزندانش حد و مرز قائل شود، تسلیم خواسته هایشان شده و قادر به محدود کردن آنها نیست.

میانسالی

زنان پرسفونی کمتر از سن واقعی به نظر می آیند و همه از شنیدن سن واقعیشان تعجب می کنند. علاوه بر ظاهر، روحشان هم جوانتر از سنی است که هستند.

معمولاً در سنین بالا می خواهند به جوانی برگردند، مدل مو و لباس جوانانه و حتی جراحی زیبایی، خلاصه هر کاری می کنند تا جوانتر جلوه کنند. به شدت از پیری وحشت دارند و از آن گریزانند و حتی نمی توانند فکر کنند که در پیری به چه صورت می شوند. برای چنین زنی خطر افسردگی هرگز دور از امکان نیست.