استرس زیاد فقط بر سلامت روانی و عاطفی شما تأثیر نمی گذارد، بلکه مشکلات جسمانی مانند کمر درد هم برای شما به وجود می آورد. به واکنش بدن نسبت به تغییرات درونی یا محیطی استرس می گویند. اگر مدام در موقعیت های استرس زا قرار می گیرید، ممکن است سلامتی شما به خطر افتد. عوارضی مثل احساس خستگی، کم انرژی بودن و نداشتن خواب کافی از نشانه های استرس مزمن هستند. در ادامه این مطلب از کلینیک آرامش مجله دکتر بهشتیان با کمردرد ناشی از استرس آشنا می شوید.
در این مقاله به این موضوعات می پردازیم: کمر درد چیست؟ علائم آن کدام است؟ تأثیر استرس بر کمر درد چیست و چطور می توان با کاهش استرس، از مبتلا شدن به کمر درد جلوگیری کرد؟
کمر درد چیست؟
اتحادیه عصب شناسان آمریکا کمر درد را یک مشکل شایع پزشکی می داند. حداقل ۷۵ درصد از مردم آمریکا در دوره ای از زندگی خود از کمر درد رنج می برند. این درد ممکن است خیلی کم و تا حدی آزار دهنده باشد یا به صورت تیرکشیدن های شدید و اسپاسم شدید عضلانی خود را نشان دهد.
بنا به تحقیقات مؤسسۀ ملی مشکلات عصبی آمریکا، دو نوع وجود دارد:
کمر درد حاد: کمر دردی که پس از چند روز یا پس از چند هفته برطرف می شود. معمولاً این نوع کمر درد با مراقبت های فردی بهبود می یابد وافراد پس از مدتی بدون هیچ عوارضی به فعالیت های روزمرۀ خود بازمی گردند.
کمر درد مزمن: این کمر درد بیش از ۱۲ هفته طول می کشد. حتی پس از پیدا کردن علت این نوع کمر درد و درمان آن، این درد همچنان باقی می ماند.
کمر درد هایی که بر اثر استرس به وجود می آیند در دو ناحیه از کمر حس می شوند: در ناحیۀ پایینی کمر و در ناحیۀ میانی کمر. این کمر درد ها ممکن است بر وضعیت نشستن و ایستادن شما و نحوۀ حرکت بدن شما تأثیر بگذارند و حتی استخوان لگن، گردن، زانو و پاها را درگیر کنند و مشکلاتی به وجود آورند.
درد در ناحیۀ پایینی کمر
این درد ماهیچه های اطراف ناف و استخوان مثلثی زیرین لگن (دنبالچه) را درگیر می کند. معمولا، وقتی استرس دارید، فعالیت زیادی ندارید و بیشتر تمایل دارید بنشینید. وقتی برای مدتی طولانی بی تحرک باشید ممکن است عضلات کمرتان تحت فشار قرار بگیرند و به ستون فقرات تان فشار وارد شود.
درد در ناحیۀ میانی کمر
این درد عضلات بین شانه ها و قفسۀ سینه را درگیر می کند. استرس شما بر نحوۀ تنفس کشیدن تان تأثیر می گذارد. هرچه استرس بیشتری داشته باشید، دم و بازدم شما بیشتر تحت تأثیرقرار می گیرد. قوز می کنید و این باعث کشیدگی و کشش در قسمت بالایی و میانی کمرتان می شود.
علائم کمر درد
شدت این بیماری در افراد متفاوت است. البته افراد حساسیت ها و آستانۀ تحمل درد متفاوتی دارند. با این حال، علائم شایع عبارتند از:
- درناحیۀ کمر گرفتگی، درد و سفتی عضلات، فشار و/یا درد احساس می کنید.
- در کمرتان احساس درد می کنید و از انجام دادن فعالیت های روزمره عاجز می شوید.
- بی هیچ دلیلی و به طور ناگهانی در کمرتان احساس درد شدید دارید.
- نمی توانید درست بخوابید.
- هنگام چرخیدن، برگشتن یا خم کردنِ کمرتان احساس درد می کنید.
- در حین استراحت در شانه های تان احساس گرفتگی یا درد می کنید.
تأثیر استرس بر سلامت کمر
ذهن و بدن ارتباط مستقیمی با هم دارند. وقتی دچار استرس می شوید، بدن شما برای پاسخ دادن به استرس آماده می شود. عامل استرس زا ممکن است فیزیکی باشد، مثل وقتی که می خواهید از روی تخته شنا بپرید، یا ممکن است روانی باشد، مثل وقتی نگران نتیجۀ آزمایش تان هستید.
جنگ یا گریز
بدن ما این عوامل استرس زا را تهدیدی علیه ایمنی و سلامت ما تلقی می کند و به صورت«جنگ یا گریز» پاسخ می دهد. بدن برای محافظت از خود در برابر چنین آسیب های مختلف واکنش های گوناگونی نشان می دهد.
وقتی دچار استرس می شویم، در بدن مان هورمون های نوراپینفرین، اپینفرین و کورتیزول ترشح می شود و فشار خون، ضربان قلب و تعداد دم و بازدم افزایش می یابد. مردمک چشم مان گشاد می شود و بیشتر عرق می کنیم. هدف کوتاه مدت سیستم دفاعی از این عملکردها جنگ با مهاجمان خارجی است.
احتمالاً متوجه شده اید که وقتی استرس دارید، ماهیچه ها منقبض می شوند. این انقباض به این خاطر است که بدن احساس خطر می کند و برای واکنش فوری آماده می شود. و وقتی آرام می‌شوید، عضلات تان شل می‌شوند.
اگر همیشه در حالت «جنگ یا گریز» هستید و بدن تان هیچ وقت آرامش ندارد، ماهیچه های تان دائماً منقبض می شود و این در نهایت باعث کمر درد و بدن درد می‌شود.
وقتی بدن همواره برای مقابله با استرس آماده شود، میزان کورتیزول افزایش می یابد و بدن نسبت به آن حساس می شود، مشابه مکانیسمی که بدن در دیابت به انسولین مقاوم می شود. اختلال عملکرد کورتیزول منجر به التهاب می شود و این التهاب خطر ابتلا به آرتریت روماتوئید، فیبرومیالژیا، کمر درد مزمن، سیاتیک و درد های مزمن لگنی را افزایش می دهد.
استرس روی سیستم عصبی شما تأثیر می گذارد
استرس مزمن ممکن است سیستم عصبی شما را دچار اختلال کند. سیستم عصبی از میلیاردها نورون تشکیل شده است. نورون ها سلول های خاصی هستند که با سیگنال های شیمیایی و الکتریکی، اطلاعات را بین مغز و بدن جا به جا می کنند. نورون ها مسئول کنترل حرکت عضلانی هستند.
تحریک بیش از حد نورون ها باعث فعال شدنِ غیر قابل پیش بینی آن‌ها می شود و در نتیجه انقباض عضلانی، درد، تنش طولانی مدت ماهیچه ها و اسپاسم را به همراه خواهد داشت.
در نهایت، استرس زیاد روی سیستم عصبی تأثیر می گذارد و با کاهش توانایی تحمل درد ارتباط مستقیم دارد.
برای جلوگیری از درد ناشی از استرس چه کنیم؟
مراقبت از سلامت ذهن و جسم مهم است، زیرا این ها رابطۀ مستقیم با هم دارند. اگرچه اجتناب از استرس ممکن نیست، می توان برای سلامت بدن و جلوگیری از کمر درد ناشی از استرس اقداماتی انجام داد.
در اینجا به چند نکته برای شروع اشاره می کنیم:
- به طور منظم ورزش کنید: ورزش کردن روزانه به حفظ سلامت ماهیچه ها و قدرت آن‌ها کمک می کند. با انجام دادن تمرینات ورزشی خاصی عضلات کمرتان را تقویت می کنید و از کمر درد پیشگیری می کنید. قبل از شروع برنامۀ ورزشی تان، حتماً با پزشک مشورت کنید.
- دوقفه های کاری در بین روز داشته باشید: اگر شغل شما مستلزم آن است که تمام روز را بنشینید، بین کار های تان وقفه ایجاد کنید و حرکات کششی انجام دهید. برای رفع تنش عضلانی برنامه پیاده روی داشته باشید. زنگ هشدار گوشی موبایل خود را تنظیم کنید تا به شما یادآوری کند بایستید و وضعیت بدن خود را تغییر دهید.
- رژیم غذایی متعادل داشته باشید: غذا های مغذی مصرف کنید تا بدن شما توانایی مقابله با استرس را داشته باشد. از مصرف غذا های قندی و پرچرب پرهیز کنید، زیرا این غذا ها سطح قند خون را افزایش می دهند و استرس بیشتری به شما تحمیل کنند.
- مدیتیشن انجام دهید: مدیتیشن به کاهش استرس و کاهش افکاراضطراب آور کمک می کند. می توانید روش های مختلف مدیتیشن را امتحان کنید. می توانید کارتان را متوقف کنید و یک دقیقه وقت خود را به انجام دادن مدیتیشن اختصاص دهید. روی حواس پنجگانۀ خود تمرکز کنید، روی آنچه می بینید، می شنوید، می چشید، بو می کنید و لمس می‌کنید.
عالي بود