۷ نشانه اختلال شخصیت ضد اجتماعی + علل ابتلا و روش های درمان
اختلال شخصیت ضد اجتماعی (ASPD) یا سایکوپت نوعی از اختلال شخصیت است که مبتلایان ممکن است نفهمند چگونه با دیگران رفتار می کنند. آنها اغلب نامحترم، فریبکار یا وقیح هستند. کنترل اختلال ASPD می تواند از طریق دارودرمانی یا روان درمانی باشد. در ادامه این مطلب از دپارتمان سلامت روان مجله سلامت دکتر بهشتیان با این اختلال بیشتر آشنا خواهیم شد.
سایکوپت(psychopathy) نوعی از اختلال شخصیتی است که افراد مبتلا به آن با دیگران با بی احترامی صحبت می کنند. آنها از هنجارها یا قوانین اجتماعی پیروی نمی کنند. افراد مبتلا به ASPD قانون را زیر پا می گذارند یا به اطرافیان خود آسیب جسمی یا روحی وارد می کنند. همچنین، عواقب کارشان را نادیده می گیرند یا از پذیرفتن مسئولیت اعمال خود امتناع می کنند.
ASPD یکی از انواع اختلالات شخصیتی است. اختلالات شخصیت بر نحوه تفکر یا رفتار افراد تأثیر می گذارد.
اختلال شخصیت ضد اجتماعی (ASPD) چقدر شایع است؟
تحقیقات نشان می دهد که ASPD حدود ۱٪ تا ۴٪ از مردم تحت تأثیر این نوع اختلال قرار دارند.
آیا اختلال شخصیت ضداجتماعی (ASPD) مشابه جامعه ستیزی است؟
گاهی اوقات اصطلاح «جامعه ستیزی» یا «جامعه ستیز» برای اشاره به افراد ASPD به کار می رود. روانپزشکان و روانشناسان از این اصطلاحات برای تشخیص بالینی استفاده نمی کنند. اما ویژگیهای ASPD و جامعه ستیزی در برخی موارد مانند نداشتن وجدان با هم همپوشانی دارند.
چه چیزی باعث اختلال شخصیت ضد اجتماعی (ASPD) می شود؟
هیچ علت مشخص و واحدی برای ASPD وجود ندارد، اما عوامل زیر می تواند خطر ابتلا به این اختلال را در فرد افزایش دهد:
- عوامل زیستی: افراد مبتلا به ASPD مقادیر غیرعادی سروتونین را دارند. سروتونین ماده شیمیایی در مغز است که خلق و خو و احساس شادی ما را تنظیم می کند.
- عوامل محیطی: تروما یا سوء استفاده در اوایل دوران کودکی خطر ابتلا به ASPD را در مراحل بعدی زندگی افزایش می دهد.
- عوامل ژنتیکی: برخی از عوامل ژنتیکی وجود دارد که می تواند برخی افراد را مستعد ابتلا به ASPD کند. با این حال، هیچ عامل ژنتیکی وجود ندارد که مختص این بیماری باشد.
- سبک زندگی: حدود نیمی از افراد مبتلا به ASPD از مواد مخدر یا الکل استفاده می کنند.
- جنسیت: مردان بیشتر از زنان در معرض ابتلا به ASPD هستند.
اختلال شخصیت ضد اجتماعی (ASPD) در چه سنی ایجاد می شود؟
علائم ASPD معمولا در اواخر دوران کودکی یا اوایل سال های نوجوانی نمود می یابد. قبل از ۱۸ سالگی، این بیماری با نام اختلال سلوک شناسایی می شود. کودکان مبتلا به اختلال سلوک دروغ می گویند، دزدی می کنند، قوانین را نادیده می گیرند یا سایر کودکان را مورد آزار و اذیت قرار می دهند.
گاهی اوقات والدین یا معلمین یا سایر افرادی که کودک در ارتباط هستند؛ متوجه علائم اختلال سلوک نمی شوند. این علائم ممکن است با سایر حالات مانند اختلال کمبود توجه/بیش فعالی (ADHD)، افسردگی یا اختلال نافرمانی مقابله ای همپوشانی داشته باشند.
اگر اختلال سلوک کودک زود تشخیص داده و درمان شود، این بیماری تا بزرگسالی ادامه پیدا نخواهد کرد. در مقابل، اگر این رفتار ادامه یابد، در ۱۸ سالگی به اختلال شخصیت ضد اجتماعی تبدیل می شود.
علائم و نشانه ها
افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی:
- از نظر فیزیکی پرخاشگر هستند.
- بی پروا رفتار می کنند.
- دیگران را به خاطر مشکلاتشان سرزنش می کنند.
- قانون شکنی می کنند.
- اموال طبیعی و اجتماعی را از بین می برند.
- دیگران را فریب می دهند و دروغ می گویند.
- برای آسیب هایی که به دیگران زده اند؛ پشیمان نمی شوند.
روش های تشخیص اختلال شخصیت ضد اجتماعی
آیا آزمایشی برای اختلال شخصیت ضد اجتماعی (ASPD) وجود دارد؟
هیچ آزمایش خون یا تصویربرداری وجود ندارد که بتواند ASPD را تشخیص دهد. متخصص مراقبت های روانی سابقه سلامتی شما را بررسی می کند، معاینه فیزیکی انجام می دهد و علائم شما را ارزیابی می کند.
فرد مبتلا باید به روانپزشک یا روانشناس مراجعه کند. متخصصان به دنبال الگوهای زیر می گردند:
- بی توجهی به حقوق دیگران
- رفتارهای تکانشی شدید بدون نگرانی از عواقب آن
- رفتارهای غیرمسئولانه
تشخیص افتراقی چیست؟
تشخیص افتراقی به معنای تمایز بین چندین بیماری با علائم مشابه است. برخی از اختلالات ممکن است مشابه اختلال ASPD باشند. این اختلالات عبارتند از:
- اختلال شخصیت مرزی، یا خلق و خوی ناپایدار و رفتار فریبکاری.
- اختلال شخصیت خودشیفته، یا این احساس که خودش از همه چیز بیش از حد مهم تر است.
- اختلال سوء مصرف مواد، یا اعتیاد به مواد مخدر یا الکل.
کنترل و درمان اختلال شخصیت ضد اجتماعی
متاسفانه هیچ درمان مشخصی برای اختلال ASPD وجود ندارد. درمان هایی مانند دارو درمانی یا روان درمانی می تواند به کنترل رفتارهای خاص مبتلایان کمک کند. مطالعات نشان می دهد بدترین علائم ASPD در سنین ۲۴ تا ۴۴ سالگی است، سپس بعد از ۴۵ سالگی به مرور بهبود می یابد.
آیا داروهایی برای اختلال شخصیت ضد اجتماعی (ASPD) وجود دارد؟
داروها معمولاً فقط روی علایم پرخاشگری، افسردگی یا خلق و خوی متغیر این افراد کمک می کند اما در درمان اختلال آنها اثر چندانی ندارد. روانپزشک می تواند داروهای زیر را تجویز کند:
- داروهای ضد افسردگی، که می توانند سطح سروتونین را در مغز فرد تنظیم کنند. برای مثال می توان به سرترالین و فلوکستین اشاره کرد.
- داروهای ضد روان پریشی، که می توانند رفتار خشونت آمیز یا پرخاشگری را کنترل نمایند. برای نمونه می توان به ریسپریدون و کوتیاپین اشاره کرد.
- تثبیت کننده های خلقی، که به کنترل تغییرات شدید در خلق و خو یا رفتار فرد کمک می کنند. مانند لیتیوم و کاربامازپین.
چگونه روان درمانی می تواند به اختلال شخصیت ضد اجتماعی (ASPD) کمک کند؟
درمان شناختی-رفتاری نوعی مشاوره است که بر تغییر تفکر و رفتار فرد تمرکز می کند. این روش درمانی می تواند به این افراد کمک کند تا درباره اینکه چگونه رفتار آنها بر دیگران تأثیر می گذارد فکر کنند. فرد مبتلا به ASPD می تواند از درمان فردی، گروه درمانی یا خانواده درمانی بهره مند شود.
آیا می توان از ابتلا پیشگیری کرد؟
راهی برای پیشگیری از اختلال شخصیت ASPD وجود ندارد. اما اگر اختلال سلوک در اوایل کودکی آشکار شود، درمان آن می تواند از ابتلا به ASPD در بزرگسالی جلوگیری کند.
آیا اختلال شخصیت ضد اجتماعی (ASPD) درمان می شود؟
هیچ درمانی برای اختلال شخصیت ضد اجتماعی وجود ندارد. اما دارو درمانی و روان درمانی می تواند به فرد در مقابله با جنبه های خاصی از این اختلال کمک کند. درمان مناسب می تواند به فرد کمک کند تا رفتار خود را کنترل و تنظیم کند و کمتربه اطرافیان آسیب بزند. حفظ روابط سالم و سیستم حمایتی از عوامل کلیدی در کنترل طولانی مدت ASPD هستند.
خلاصه و جمع بندی
ASPD منجر به رفتار و عمل بدون فکر کردن به عواقب آن و نحوه تأثیرگذاری آن روی دیگران می شود. فرد مبتلا به ASPD می تواند قوانین یا هنجارها را زیر پا بگذارد. آنها اغلب پشیمان نیستند و مسئولیتی بر عهده نمی گیرند. روان درمانی و برخی داروها می توانند به افراد مبتلا به ASPD کمک کند تا بهتر شوند.
سوالات متداول
