راهنمای گام به گام دستیابی به اهداف

آیا کتاب «سوپ مرغ برای روح» را خوانده اید؟ اگر آن را نخوانده اید، احتمالاً نام آن را شنیده اید . این کتاب با عنوان فرعی «۱۰۱ داستان الهام بخش برای گشایش دروازه های قلب بر روی خوبی ها» نوشته جک کنفیلد و مارک هانسن است و در دهه ۱۹۸۰ چاپ شده است.مسیر پیروزی این دو نویسنده به هیچ وجه هموار نبوده است. پس از سه سال کار حرفه ای، آن ها با واکنش سردی مواجه شدند: ۱۴۴ ناشر کار آن ها را رد کردند. با وجود این، شکست های پی در پی باعث نشد ایمانی که آن ها به کار شان داشتند از بین برود.تلاش های آ‌ن‌ ها سرانجام در سال ۱۹۹۲ به ثمر نشست. ناشر کوچکی به نام Health Communications کتاب آن ها را چاپ کرد. مجموعه کتاب های سوپ مرغ برای روح پر است از داستان‌ های نشاط‌آوری که آرامش را برای خوانندگان به ارمغان می آورد. از این مجموعه تا سال ۲۰۲۰ بیش از ۲۵۰ عنوان چاپ شده است..در ادامه این مطلب از دپارتمان توسعه فردی و کوچینگ  مجله دکتر بهشتیان شما را با  فرایند چگونه به طور مؤثری به اهداف خود دست یابیم آشنا خواهیم کرد. در ادامه همراه ما باشید.

نکته اخلاقی این داستان چیست؟

رؤیا های بزرگ با تعیین اهداف کوچک تر محقق می شوند. اما فقط رؤیاپردازی کافی نیست، وقتی می خواهید کار سختی را شروع کنید، پشتکار هم لازم است.

گام های دستیابی به اهداف 

۱. اهداف هوشمندانه تری انتخاب کنید

حتی اگر شما بدانید چه رؤیا هایی در سر می پرورانید، در پیگیری اهداف تان ممکن است با چالش هایی مواجه شوید. این چالش ها ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• ممکن است رؤیا های شما در واقع رؤیا های شما نباشند. ممکن است رؤیا های والدین را دنبال کنید یا رؤیا های اطرافیان تان را. در چنین مواقعی حفظ یکپارچگی چالش برانگیز خواهد بود.
• از آن جایی که پیگیری اهداف کار بزرگی است، ممکن است در میانه راه از نظر روانی خسته شوید. اگر می خواهید به خواننده ای بزرگ تبدیل شوید، بدانید که این رؤیایی غیر واقعی است و ممکن است شما را نا امید کند. اما اگر به طور هفتگی برنامه ای برای تمرین موسیقی داشته باشید، بدون این که استرس و اضطراب معروف شدن داشته باشید، می توانید به رؤیای خود نزدیک شوید.
• ممکن است در کار های تان نظم و انضباط نداشته باشید و ذهن تان آشفته باشد. برای رسیدن به اهداف تان باید به فضای کاری تان نظم دهید و ذهن تان را برای تفکر منطقی آماده کنید . اگر حواس ‌تان پرت می‌شود یا نمی توانید با تمرکز کار تان را انجام دهید، در طول روز چند بار کار تان را متوقف کنید و نفس عمیق بکشید یا برای آرام کردن ذهن تان مدیتیشن کنید.
• ممکن است دلیل قانع کننده ای برای دنبال کردن اهداف تان نداشته باشید. چرا این هدف را انتخاب کردید؟ چطور می توانید خودتان را با آن سازگار کنید؟ اگر پاسخ این پرسش ها را پیدا کنید می توانید ذهن یکپارچه ای داشته باشید . علاوه بر این، شما باید دلایل قانع کننده ای برای ادامه مسیر داشته باشید.

به همه این دلایل باید هدف هوشمندانه تری انتخاب کنید.

واقعاً دنبال چه چیزی هستید

تلاش کنید تا به درستی درک کنید به دنبال چه اهدافی هستید.

شما می توانید این کار را با جست و جوی عمیق در خواسته های تان و با استفاده از چارچوب «پنج چرایی» انجام دهید. در این چارچوب شما در پنج مرحله مختلف پرسشی را مطرح می کنید که با «چرا» شروع می شود. هر بار که پرسشی را مطرح می کنید در واقع در مورد انتخاب هدف تان عمیق تر می اندیشید.

بیایید فرض کنیم هدف اصلی شما «کسب درآمد بیشتر» است.

چرا باید درآمد خود را افزایش دهم؟ چون می خواهم خانه ای بزرگ بخرم.

چرا خانه ای بزرگ می خواهم؟ چون زندگی در خانه بزرگ راحت تر است.

چرا در خانه های بزرگ احساس راحتی می کنم؟ چون ما خانواده ای پنج نفره هستیم و باید خانه ای داشته باشیم که نیاز های هر پنج نفر مان را تأمین کند .

چرا می خواهم خانه ای بزرگ داشته باشم که نیاز های همه اعضای خانواده تأمین کند؟ چون می خواهم بچه ها در محیطی راحت زندگی کنند.

چرا می خواهم بچه ها در محیطی راحت زندگی کنند؟ چون من به خانواده ‌ام اهمیت می‌دهم و بهترین‌ ها را برای آ‌ن‌ ها می‌خواهم.

اکنون می توانید به وضوح بین خواست اولیه و هدف نهایی تان تمایز قائل شوید. همان طور که در این مثال مشخص است ممکن است در ابتدا فکر کنید فقط پول بیشتری می خواهید، اما در واقع شما به دنبال شادی خانواده تان هستید. درست است که یک خانه بزرگ و کسب درآمد بیشتر احتمالا به شما کمک خواهد کرد، اما نحوه رفتار شما با اعضای خانواده تان و مدت زمانی که با آ‌ن‌ ها می گذرانید بسیار مهم است.

چطور هدف هوشمندانه ای انتخاب کنیم

تعیین اهداف هوشمندانه به شما کمک می کند تا با مسئولیت پذیری بیشتر و بدون محدودیت باور هایی خاص برای دنبال کردن اهداف تان تلاش کنید.

• هدف باید دقیق مشخص شده باشد : دقیقا می خواهم چه هدفی را دنبال کنم؟

مثلا: می خواهم ده کیلو وزن کم کنم.

• هدف باید قابل اندازه گیری باشد: آیا هدفم قابل اندازه گیری است؟

مثلا : هر هفته خودم را وزن می کنم تا میزان پیشرفتم را بسنجم.

• هدف باید واقعی باشد: آیا اهدافم واقعی هستند؟

مثلا: می توانم برای کاهش وزن وقت بگذارم و هزینه ای را صرف کنم.

• هدف باید شخصی باشد: آیا این هدف با شخصیت من جور در می آید؟

مثلا : می خواهم با وزن کم کردن جذاب تر به نظر برسم.

• هدف باید زمان مشخصی داشته باشد : چه زمانی به هدفم می رسم؟

مثلا : یک سال فرصت دارم تا ۱۰ کیلو وزن کم کنم.

 اهداف تان را دقیق مشخص کنید

اهداف مبهم یا اهداف کلی بی فایده هستند. به یاد داشته باشید شما باید اهداف تان را کاملا روشن و شفاف مشخص کنید تا بتوانید راه رسیدن به آن ها را برای خود تان هموار کنید.

اهدافی را انتخاب کنید که قابل اندازه گیری باشند

ارقام، تاریخ ها و هر نوع اطلاعاتی در این زمینه بسیار مهم است، چراکه شما با این اعداد و ارقام می توانید میزان پیشرفت خود تان را بسنجید.

اگر هدف شما « کاهش هزینه ها » باشد، چگونه متوجه خواهید شد به اهداف تان رسیده اید؟ مثلا اگر در یک ماه ۱ درصد هزینه ها را کاهش داده اید، محاسبه کنید اگر ۱۰ درصد هزینه ها را کاهش دهید، در دو سال آینده چقدر هزینه ها را کم می کنید؟

اگر راهی برای نظارت بر پیشرفت خود نداشته باشید، متوجه نمی شوید چقدر از مسیر را طی کرده اید و به دنبال آن احساس رضایت هم نخواهید داشت.

اهدافی عینی و ملموس انتخاب کنید

اگر اهدافی را انتخاب کنید که احتمال دستیابی به آن کم باشد، اعتماد به نفس خود را از دست می دهید. اما حواس تان باشد تسلیم اهداف خیلی ساده هم نشوید. اگر دستیابی به هدفی مستلزم تلاش نباشد ممکن است افسرده شوید و یا از ترس شکست نا امید شوید.

با ایجاد اهداف واقعی و چالش برانگیز، تعادل لازم را ایجاد کنید. بالاترین رضایت از دستیابی به این اهداف دشوار حاصل می شود، زیرا جاه طلبی ها و اهداف بزرگ شما را به سمت پیشرفت سوق می دهند.

اهداف مناسبی انتخاب کنید

اهداف باید با مسیری که در زندگی و کار خود انتخاب کرده اید هم خوانی داشته باشد. اگر این مسئله را مد نظر داشته باشید، تمرکز لازم برای حرکت به جلو و دستیابی به اهداف خود را خواهید داشت.

اگر انتظارات غیر واقعی داشته باشید، زمان و حتی زندگی خود را تلف خواهید کرد.

برای خود ضرب الاجل تعیین کنید

در این صورت می ‌توانید بفهمید کار ها چطور پیش رفته است و اگر از ضرب الاجل عقب افتادید تلاش می کنید خود تان را با آن هماهنگ کنید. وقتی برای انجام دادن کاری ضرب الاجل مشخص می کنید، با سرعت بیشتری کار می کنید.

تمام این راهکار ها به شما کمک می کند تا استراتژی خوبی در پیش بگیرید. قبل از این که برای رسیدن به اهداف تان برنامه های تان را شروع کنید، تمام مراحل را پیاده کنید. برنامه ریزی خوب دستیابی به اهداف را ساده تر می کند.

انتخاب اهداف هوشمندانه تر

• اهداف هوشمندانه تری انتخاب کنید. اهداف تان را بنویسید و برای دستیابی به آن ها با مسئولیت پذیری پیش روید.
• نمونه هایی از اهداف هوشمندانه را پیدا کنید و بر اساس آن ها جلو بروید.

۲.    برای اهداف خود برنامه ریزی کنید

مراحل مختلف برای رسیدن به اهداف تان را مشخص کنید

وقتی سخت تلاش می کنید و به نتایجی می رسید، هدف گذاری مؤثرتر خواهد بود. تعیین مراحل مختلف به شما در رسیدن به اهداف تان کمک می کند. هر مرحله باید ویژگی های زیر را داشته باشد:

• دشوار و چالش برانگیز باشد،
• انجام دادن آن در عرض یک ماه امکان پذیر باشد،
• ملموس و عینی باشد.

نقشه داشته باشید

استراتژی خود را بر اساس مراحل مختلف کار تان مشخص کنید. اگر بتوانید مراحل مختلف را یکی یکی  طی کنید، می توانید به سمت تحقق هدف بلند مدت تان گام بردارید.

اگر در رسیدن به مراحل مختلف با شکست مواجه شدید، برنامه جایگزین آماده کنید. شما باید همیشه استراتژی جایگزین داشته باشید.

فرض کنیم هدف شما یافتن شغل جدید است. می توانید نقشه ای این گونه داشته باشید:

• مشخص می کنید دنبال چه شغلی هستید.
• کارفرمایان بالقوه را شناسایی می کنید.
• درخواست های تان را ارسال می کنید.
• هر روز درخواست های تان را پیگیری می کنید.
• به مصاحبه دعوت می شوید.
• در عرض دو هفته کار جدید تان را شروع می کنید.
• برای شغل جدید جشن می گیرید!

وقتی چنین استراتژی ای داشته باشید، کار هایی که انجام می دهید یکی یکی از فهرست تان حذف می کنید و این خود هم الهام بخش است و هم باعث می شود شما برای ادامه راه تا رسیدن به هدف انگیزه داشته باشید.

شروع کار

اگر می خواهید به اهداف خود برسید، باید کار های خاصی را انجام دهید. در انجام دادن کار ها باید این موارد را مدنظر داشته باشید:

• قصد و نیت: چرا چنین هدفی را انتخاب کردید؟
• ارزش: مزایایی این کار برای شما چیست؟
• هزینه: برای دست یابی به این ارزش چقدر پول یا وقت باید صرف کنید؟

به خود تان پاداش دهید

اگر به خود تان پاداش بدهید، دستیابی به اهداف آسان تر خواهد بود. و وقتی به نتایج دلخواه می‌رسید و لذت می ‌برید، برای هدف‌ های بزرگ‌تر و مهم‌تر راحت تر تلاش می کنید.

• هر زمان که به مرحله ای رسیدید به خود پاداش دهید.
• اطمینان حاصل کنید که مشوق هایی که برای خود تان در نظر می گیرید با مراحل خاص اهداف شما مطابقت داشته باشد . مثلا صرفا به این دلیل که برای کاری درخواست داده اید نباید یک دست کت و شلوار گران قیمت برای خودتان بخرید.

برای اقدامات عملی برنامه ریزی کنید

با برنامه ریزی برای اقدامات عملی در مسیر رسیدن به هدف باقی می مانید. زمان بندی خود نوعی استراتژی است که به شما کمک می کند به مسیر ادامه دهید و به هدف تان نزدیک تر شوید.

به خاطر داشته باشید که حتی با برنامه ریزی دقیق هم ممکن است همه چیز اشتباه پیش برود. برای این که این موضوع شما را از هدف اصلی تان دور نکند حتما برنامه جایگزین داشته بشید . اگر متوجه شدید با این برنامه ریزی به اهداف خود نمی رسید حتما مجددا اهداف و برنامه های تان را ارزیابی کنید و در صورت لزوم تا آنجا که ممکن است آن ها را تغییر دهید.

در برنامه ریزی ها انعطاف داشته باشید

گاهی اوقات برنامه ها آن طور که انتظار می رود پیش نمی رود. به جای  این که در اجرای استراتژی خود در باتلاق اتفاقات پیش بینی نشده گیر کنید، با جریان حرکت کنید.

وقتی برنامه ای آماده می کنید، ممکن است در وسط راه متوجه شوید که برنامه نیاز به تغییر دارد، در این شرایط ممکن است به برنامه خود تان بچسبید و انعطاف نداشته باشید. برای پیشگیری از بروز چنین مشکلاتی به موارد زیر دقت کنید:

• فوراً به خود تان بی اعتماد نشوید: بهتر است دو اصل مهم را مد نظر داشته باشید: این که ما در برنامه ریزی ها خیلی از مسائل را نادیده می گیریم و  این که ما نمی توانیم به درستی برنامه ریزی کنیم.
• مراقب سابقه عملکرد خود باشید: یکی از موانع برنامه ریزی خوب اعتماد بیش از حد است. وقتی اطلاعات کاملی در مورد توانایی های خود داشته باشید، کار هایی را که نمی توانید انجام دهید در برنامه ریزی تان مدنظر قرار می دهید.
• با ابهام مقابله کنید:
  • بدترین سناریو: ضرب المثلی هست که می گوید: برای بدترین حالت آماده شوید. بدترین سناریوی ممکن را در نظر بگیرید و برای مقابله با آن آماده باشید.
  • برنامه ریزی انعطاف پذیر: به جای این که روی نتیجه کار تان متمرکز باشید، تمام انرژی تان را صرف کار هایی کنید که باید انجام دهید.

برای اهداف تان برنامه ریزی کنید

• اهدافی را انتخاب کنید که بعد از یک ماه محقق می شوند. این روش به شما کمک می کند تا به اهداف تان برسید.
• برای رسیدن به اهداف تان، کار های درست و بجا انجام دهید.
• برای موفقیت های کوچک جشن بگیرید و به خود تان پاداش بدهید.
• طبق برنامه ریزی پیش بروید.

۳. اهداف خود را محقق کنید

طبق برنامه پیش بروید. برای  این که راحت تر به اهداف خود برسید، عوامل زیر را در نظر بگیرید:

 از کار های کوچک شروع کنید و برنامه داشته باشید

ابزار ها و تکنیک های زیادی وجود دارند که کمک می کنند طبق برنامه ریزی پیش بروید. فقط مطمئن شوید که آ‌ن‌ ها با مراحلی که برای رسیدن به اهداف تان تعیین کرده اید مطابقت دارند.

می توانید از دو برنامه زیر استفاده کنید:

• ۱۹ برنامه برتر فهرست کار هایی که به شما کمک می کند در مسیر رسیدن به هدف باقی بمانید
• ۱۰ برنامه برتر تقویمی برای دنبال کردن اهداف

از کار های کوچک شروع کنید

• برای پیگیری اهداف خود، اعم از کوتاه مدت و بلند مدت، فهرست کار هایی را که باید انجام دهید بنویسید.
• سعی کنید از «فهرست کار هایی که باید انجام دهید» و «ابزار های تقویمی» موجود برای پیش بردن اهداف تان استفاده کنید.

مدام میزان پیشرفت خود را بررسی کنید

هر هفته میزان پیشرفت خود را چک کنید. اگر پیشرفتی داشتید حتما به خود تان پاداش دهید و جشن بگیرید. اگر این کار را نکردید، به این فکر کنید که چه کاری باید انجام دهید تا مطمئن شوید که در مسیر درست به حرکت خود ادامه می دهید.

پیشرفت خود را بررسی کنید

• میزان پیشرفت خود را بررسی کنید . برای خود تان هدیه بخرید و موفقیت های تان را جشن بگیرید یا به این فکر کنید که چه کاری می توانید انجام دهید تا در مسیر درست باقی بمانید.

در محیط هایی قرار بگیرید که از هدف شما حمایت می کنند

اگر محیط اطراف تان با اهدافی که انتخاب کرده اید در تضاد است شما باید این استراتژی را در پیش بگیرید که شرایط تان را تغییر دهید. ممکن است لازم باشد کار هایی را انجام دهید تا بهتر بتوانید روی کار تان متمرکز شوید، کار هایی مانند تمیز کردن میز کار تان ، بازکردن پنجره برای نور طبیعی بیشتر یا معاشرت با افرادی که با اهداف شما موافق هستند .

مثال زیر را در نظر بگیرید:

شما می خواهید طی شش ماه آینده ۱۲ کیلو وزن کم کنید.

اگر برنامه ای نداشته باشید، به احتمال زیاد در دستیابی به هدف خود یعنی تناسب اندام موفق نخواهید شد.

با این حال، با ایجاد محیط مناسب، مثلا خرید مواد غذایی سالم، شانس موفقیت خود را بالا می برید.

اگر مسئولیت خود تان را در این زمینه قبول کنید (احتمالاً جلب مشارکت شریک عاطفی تان )، انگیزه بیشتری برای این کار خواهید داشت.

اگر مدام میزان پیشرفت خود را اندازه بگیرید و هر زمان که به یکی از اهداف کوچک تر خود رسید برای خودتان پاداشی در نظر بگیرید، تمام آنچه برای کاهش وزن نیاز دارید خواهید داشت.

محیط مناسبی برای خود تان خلق کنید

• مشخص کنید چه چیزی یا چه کسی مانع پیشرفت شما می شود. محیط تان را تغییر دهید یا موانع تان را حذف کنید تا به اهداف تان برسید.

تمرین کنید، تمرین کنید ، تمرین کنید

در حالی که انتخاب اهداف هوشمنداته تر رویکردی عالی برای تحقق اهداف است، اما به هر حال این آغاز کار شما خواهد بود.

در این مرحله انجام دادن تمرین های سنجیده می تواند به شما کمک کند.

قبل از معرفی تمرین های سنجیده، تمرین های ساده و تمرین های هدفمند را به شما معرفی می کنیم.

برای تمرین های ساده شما اقدامات زیر را انجام می دهید:

• شما به هدف خود به عنوان یک سرگرمی نگاه می کنید و این کاری است که هر چند وقت یکبار انجام می دهید.
• از کار های ساده شروع می کنید و به تدریج تمرین های سخت تر را شروع می کنید یا همان کار های قبلی را ادامه می دهید. مثلا همان آهنگ قبلی را روی ساز دیگری اجرا می کنید یا همان مقاله قبلی را بازنویسی می کنید.

در تمرین های هدفمند شما اقدامات زیر را انجام می دهید:

• هدف مشخص تری برای خود تعیین کنید. به عنوان مثال، به جای این که مثل همیشه آهنگ مشخصی را تمرین کنید، آهنگ های دشوارتر را انتخاب می کنید و آن ها را بار ها و بار ها تمرین می کنید.
• برای دستیابی به هدف خود، استراتژی مشخصی دارید.
• برای این که بیشتر تلاش کنید انگیزه و دلایل کافی دارید.

برای این که بتوانید تمرین های سنجیده را انجام دهید باید

• تمرین های هدفمند را انجام داده باشید.
• اطمینان حاصل کنید که درگیر مسائل عملی هستید. در هر حوزه ای بین افراد متخصص و تازه کار تفاوت وجود دارد.
• سیستم پشتیبانی داشته باشید یا مربی ای که شما را در مسیر هدایت کند.

راهنمای مقدماتی تمرین های سنجیده را مطالعه کنید.

۴. به اهداف خود متعهد بمانید

یک سیستم قوی از پاسخگویی ایجاد کنید

برای این که اطمینان پیدا کنید با مسئولیت پذیری به سمت اهداف خود پیش می روید، باید نوعی سیستم پاسخگویی داشته باشید. این کار به شما انگیزه می دهد که عملکرد بهتری داشته باشید.

سنجش مدام میزان پیشرفت، شناخت دستاورد ها و جشن گرفتن برای موفقیت ها چند نمونه از مواردی هستند که مسئولیت پذیری شما را افزایش می دهند . برای  این که در مسیر خود بمانید و البته به اهداف خود برسید، این کار را انجام دهید.

همراه کردن  شریک مسئولیت پذیر کمک می کند تا شما انگیزه کافی داشته باشید و بر روی اهداف خود متمرکز شوید.

اگر نتوانستید کارها را آن گونه که انتظار دارید پیش ببرید می توانید با پرداخت پول به دوست و همراه تان هزینه اش را پرداخت کنید. مثلا آخر هفته ها مبلغی به دوست خود بدهید. این می تواند انگیزه خوبی باشد.

به هدف تان متعهد باقی بمانید

• شریک متعهدی پیدا کنید که کمک کند شما سر سختانه تلاش کنید و به شما انگیزه دهد تا روی اهداف تان متمرکز بمانید.

جمع بندی

تعیین اهداف هوشمندانه تر، تدوین استراتژی، اقدام و متعهد ماندن به هدف همه برای دستیابی به هدف ضروری هستند. مهم است که خواسته های خود تان را بشناسید و اهدافی مشخص، قابل اندازه گیری، عملی و مناسب در محدوده زمانی خاصی تعیین کنید.

برنامه ریزی با مشخص کردن مراحل مختلف کار و داشتن برنامه جایگزین بسیار مهم است. ایده این است که اقدام سنجیده داشته باشید، پیشرفت خود را ارزیابی کنید و محیطی حمایتی ایجاد کنید. مدام تمرین کنید و به اهداف تان متعهد باشید.

به خاطر داشته باشید که این یک فرآیند پویا است که به صبر و استقامت نیاز دارد. با نگرش ها و تکنیک های درست می توانید به اهداف خود برسید.

سوالات متداول