فاجعه‌سازی درد (Pain Catastrophizing) به تمایل فرد برای تجربه و تفسیر درد به صورت اغراق‌آمیز و منفی اطلاق می‌شود. این پدیده روان‌شناختی می‌تواند تأثیرات منفی بر تجربه درد و کیفیت زندگی فرد داشته باشد. تست فاجعه‌سازی درد ابزاری است که برای ارزیابی میزان فاجعه‌سازی نسبت به درد در افراد طراحی شده است.
فاجعه‌سازی درد چیست؟
فاجعه‌سازی درد به مجموعه‌ای از افکار و احساسات منفی و اغراق‌آمیز نسبت به تجربه درد اشاره دارد. افرادی که دچار فاجعه‌سازی درد هستند، معمولاً درد را به صورت شدیدتر و ناتوان‌کننده‌تر از واقعیت تجربه می‌کنند. این افراد ممکن است به طور مداوم درباره درد خود نگران باشند و به این فکر کنند که درد آنها بهبود نخواهد یافت یا بدتر خواهد شد. فاجعه‌سازی درد شامل سه مؤلفه اصلی است:
- بزرگ‌نمایی: اغراق در شدت و ناتوان‌کننده بودن درد.
- نومیدی: احساس ناامیدی و باور به این که درد بهبود نخواهد یافت.
- نشخوار فکری: تمرکز مداوم و مکرر بر درد و تجربیات مربوط به آن.
تاریخچه تست فاجعه‌سازی درد
تست فاجعه‌سازی درد (Pain Catastrophizing Scale یا PCS) توسط سالیوان، بیشاپ و پِیو (Sullivan, Bishop, & Pivik) در سال ۱۹۹۵ توسعه یافت. این تست به منظور ارزیابی میزان فاجعه‌سازی نسبت به درد در بیماران با انواع مختلف دردهای مزمن و حاد طراحی شده است. از زمان توسعه، این تست به یکی از ابزارهای استاندارد در پژوهش‌ها و کلینیک‌های درد تبدیل شده است.
شاخص‌هایی که تست فاجعه‌سازی درد می‌سنجند
تست فاجعه‌سازی درد شامل ارزیابی سه مؤلفه اصلی فاجعه‌سازی است:
- بزرگ‌نمایی: سنجش میزان اغراق فرد در شدت و ناتوان‌کننده بودن درد.
- نومیدی: ارزیابی میزان ناامیدی و باور به این که درد بهبود نخواهد یافت.
- نشخوار فکری: سنجش تمرکز مداوم و مکرر فرد بر درد و تجربیات مربوط به آن.
کاربردهای تست فاجعه‌سازی درد
تست فاجعه‌سازی درد می‌تواند در زمینه‌های مختلفی کاربرد داشته باشد:
- تشخیص و ارزیابی: کمک به پزشکان و روان‌شناسان در تشخیص میزان فاجعه‌سازی درد در بیماران و ارزیابی تأثیر آن بر تجربه درد.
- پژوهش‌های روانشناسی و پزشکی: استفاده در تحقیقات علمی برای بررسی تأثیرات فاجعه‌سازی درد بر کیفیت زندگی، درمان‌ها و پاسخ به مداخلات درمانی.
- برنامه‌ریزی درمانی: کمک به طراحی برنامه‌های درمانی و مداخلات روان‌شناختی برای کاهش فاجعه‌سازی درد و بهبود کیفیت زندگی بیماران.
- خودارزیابی بیماران: استفاده توسط بیماران برای شناخت بهتر از نحوه تفکر و احساسات خود نسبت به درد و تلاش برای کنترل آنها.
نتایج تست فاجعه‌سازی درد
نتایج تست فاجعه‌سازی درد معمولاً به صورت گزارشی ارائه می‌شود که شامل تحلیل دقیق از هر یک از مؤلفه‌های اصلی است. این گزارش ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- نمره کل: نمره کلی فرد در تست که میزان کلی فاجعه‌سازی درد را نشان می‌دهد.
- نمرات زیرمقیاس‌ها: نمرات فرد در هر یک از سه مؤلفه بزرگ‌نمایی، نومیدی و نشخوار فکری.
- توصیه‌ها: ارائه توصیه‌هایی برای کاهش فاجعه‌سازی درد و بهبود کیفیت زندگی.
تعداد سوالات تست فاجعه‌سازی درد
تست فاجعه‌سازی درد شامل ۱۳ سوال است که به صورت مقیاس لیکرت (Likert scale) طراحی شده‌اند. هر سوال از فرد می‌خواهد تا میزان توافق خود را با یک بیانیه درباره تجربیات و احساسات خود نسبت به درد ارزیابی کند. نمرات بین ۰ (اصلاً) تا ۴ (همیشه) متغیر هستند.
نتیجه‌گیری
تست فاجعه‌سازی درد یکی از ابزارهای مهم و کاربردی در ارزیابی و سنجش میزان فاجعه‌سازی نسبت به درد در افراد است. این تست با سنجش شاخص‌های مختلف، می‌تواند در زمینه‌های مختلفی از جمله تشخیص و ارزیابی، پژوهش‌های روانشناسی و پزشکی، برنامه‌ریزی درمانی و خودارزیابی بیماران کاربرد داشته باشد. با انجام این تست و تحلیل نتایج آن، پزشکان، روان‌شناسان و بیماران می‌توانند به شناخت بهتری از فاجعه‌سازی درد دست یابند و در جهت کاهش آن گام بردارند.
در سال ۱۴۰۰ در کلینیک روانسنجی دکتر بهشتیان سئوالات این تست بازنگری و اصلاح شد ، سپس اعتبار و پایایی آن بررسی و مورد تایید قرار گرفت و نتایج آن برای جامعه ایرانی هنجار شد.
اگر تست را تکمیل کردید نمره شما در تست چند بود، به نظرتان چقدر نتیجه تست برای شما درست بود؟
با نصب اپلیکیشن اندروید بنیاد علمی پژوهشی دکتر بهشتیان به بیش از ۱۵۰ تست روانشناسی و ده ها امکان دیگر دسترسی خواهید داشت. پس از دانلود برنامه آن را گوشی خود نصب کنید. در صورت نیاز به راهنمایی به شماره ۰۹۱۰۹۱۰۵۰۸۸ در واتساپ پیام بدهید.
کوروش –
تست فوق العاده ای بود