هیپنوتیزم بیدار چیست؟

بسیاری از افراد به اشتباه فکر می کنن ما دو نوع هیپنوتیزم داریم. هیپنوتیزم بیدار و هیپنوتیزم خواب. در صورتی که این مساله کاملا از نظر علمی اشتباه هست و ما فقط یک نوع هیپنوتیزم داریم که در آن فرد نسبت به محیط اطراف خود هشیار و آگاه است. در ادامه این مطلب از کلینیک آرامش مجله دکتر بهشتیان با چیستی هیپنوتیزم بیدار آشنا می شویم.

وقتی اسم هیپنوتیزم به میان می آید اغلب فکر می کنند هیپنوتیزم یک تجربه عجیب و غریب است و در آن اتفاقات عجیبی رخ می دهد. برخی حملات عصبی که در برخی از افراد به دلیل مشکلات روانشناختی رخ می دهد را با هیپنوتیزم اشتباه می گیرند. در صورتی که این پدیده هیچ ارتباطی با هیپنوتیزم ندارد.

به عبارت دیگر می توانم بگویم که همه هیپنوتیزم ها، هیپنوتیزم بیدار هستند یعنی در زمانی که شما هیپنوتیزم می شوید از محیط اطراف خود آگاهی دارید.

در فایل صوتی زیر توضیحات مفصل تری درباره هیپنوتیزم بیدار و باورهای غلطی که افراد درباره هیپنوتیزم دارند داده ام.

در مقاله دیگری که درباره هیپنوتیزم و ویژگی های آن توضیح دادم، آن را به لیزر تشبیه کردم و گفتم که در هیپنوتیزم توجه فرد کاملاً محدود به یک موضوع می شود و به روی کاری که در حال انجام آن است متمرکز می شود به طوری که سایر موضوعات حواس او را پرت نمی کند. اگر در حالت بیداری چنین ویژگی هایی پیدا کنیم ما در حالت هیپنوتیزم بیدار هستیم.

در هیپنوتیزم بیدار، حواس ما در حالت بیداری و با چشمان باز، کاملاً معطوف به یک چیز است.

هیپنوتیزم خواب در برابر هیپنوتیزم بیدار

وقتی هر فعالیتی شما را آنقدر مشغول خود کند که به محیط پیرامون تان بی توجه باشید در حال تجربه هیپنوتیزم بیدار هستید. به عبارت دیگر هر فعالیتی که در حین انجام آن حواس شما کاملاً معطوف به آن باشد و به سایر موضوعات و اتفاقات اطراف خود بی توجه باشید، در چنین شرایطی شما در حال تجربه هیپنوتیزم هستید.

اجازه دهید چند مثال بزنم تا مطلب روشن تر شود.

تا به حال شده که غرق در انجام یک کار یا فکری باشید؟ اگه پاسخ تان به این سؤال بله باشد پس حتماً هیپنوتیزم بیدار را تجربه کرده اید.

آیا تا به حال آن چنان غرق در تماشای یک فیلم شده اید طوری که حواس تان به محیط اطراف نباشد؟

تا به حال شده برای خودتان چای ریخته باشید اما غرق در مطالعه یک مطلب یا دیدن یک کلیپ کوتاه در موبایل تان شوید طوری که چای کاملاً سرد شده باشد؟!

آیا تا به حال چنان در افکارتان غرق شده اید طوری که وقتی اسم شما را صدا می زنند نشنوید؟ یا در مترو و اتوبوس باشید و فراموش کنید در ایستگاه مورد نظرتان پیاده شوید؟هیپنوتیز

در تمامی مثال های فوق شما در حال تجربه هیپنوتیزم بیدار (خودهیپنوتیزم بیدار) بوده اید.

کودکان (به خصوص کودکان زیر ۷ سال) بسیار راحت و سریع در این حالت قرار می گیرند. یک بار به آن ها در حین تماشای کارتون مورد علاقه شان توجه کنید، چنان غرق تماشای کارتون هستند که صدای شما نمی شنوند.

تفاوت هیپنوتیزم و خواب

در پژوهشی نوار مغزی EEG  افراد را در حالت خلسه هیپنوتیزمی و خواب مقایسه کرده اند. این عکس به خوبی نشان داده شده است که هیپنوتیزم هیچ ارتباطی با خواب ندارد و همانطور که می بینید نوار مغزی افراد هیپنوتیزم شده و خواب  را مقایسه کرده است که تفاوت واضحی با هم دارند. اطلاعات کامل تر درباره این پژوهش را اینجا می توانید مطالعه کنید.

بسیاری از ورزشکاران، هنرپیشه ها و نوازندگان در حین اجرای خود در حالت هیپنوتیزم بیدار قرار دارند. آن ها چنان غرق در اجرا هستند که بیننده حس می کند برای او در آن لحظه هیچ چیزی به جز عملکردش وجود ندارد و تمام تمرکزش معطوف به انجام آن فعالیت شده است.

دیدن این ویدئو منظور من را بهتر به شما می رساند.

بسیاری از تماشاچیان مسابقات ورزشی و کنسرت های موسیقی هم در حالت هیپنوتیزم بیدار قرار دارند چون چنان غرق در دیدن مسابقه یا اجرای کنسرت هستند که حواس شان به اتفاقات دیگر نیست.

همانطور که متوجه شدید مثال هایی که از هیپنوتیزم بیدار زده شد همگی به صورت خودبخود و در طول زندگی روزمره یا در زمان انجام فعالیتی خاص رخ داده است اما چنین شرایطی را می توان به صورت آگاهانه و برای اهداف درمانی ایجاد کرد. به عبارت دیگر، درمانگر می تواند با توجه به نیاز درمانی مراجع، او را در حالت هیپنوتیزم بیدار یا هیپنوتیزم قرار دهد.

میلتون اریکسون یکی از بزرگترین هیپنوتیزورهای قرن اخیر در اجرای هیپنوتیزم بیدار تبحر ویژه ای داشت و اکثر روش هایی که امروزه تحت عنوان هیپنوتیزم بیدار مورد استفاده قرار می گیرد توسط او ابداع یا به کار گرفته شده است.