کتاب جامع تربیت کودک 1

 مقدمه

قوانین تغییر رفتار

 کسی که می خواهد کوهی را جابجا کند باید کارش را با جابجا کردن سنگ های کوچک شروع کند.

تربیت کودک به هیچ عنوان ساده نیست. اما با این وجود رازهایی وجود دارد که آن را ساده تر می کند. مهمترین راز تربیت کودک این است که هر رفتاری از جمله رفتارهای غلط یادگرفته می شوند و می توان آن ها را اصلاح و رفتارهای خوب را جایگزین آنها کرد. هیچ کودکی خودخواه، دروغگو، نافرمان، لجباز و کمرو به دنیا نمی آید، بلکه او یاد می گیرد که این گونه رفتار کند. راز دوم آن است که تا وقتی رفتاری برای کودک فایده داشته باشد، به انجام آن ادامه می دهد. بنابراین اگر فرزند شما رفتار غلطی را انجام می دهد، مسلما این رفتار برایش منافعی دارد.

راز سوم این است که رفتارهای غلط خودبخود متوقف نمی شوند بلکه باید برای متوقف کردنشان کاری کرد. اگر به فرزندتان بگویید که دیگر فلان کار را انجام نده یا برایش سخنرانی کرده و یا او را تنبیه کنید، رفتارش اصلاح نخواهد شد. استفاده از این روش ها ممکن است بتواند به صورت موقتی باعث خاموش شدن رفتارهای غلط کودکان شود، اما راه حل دایمی نیستند. در این کتاب روش هایی را می آموزید که با استفاده از آنها بتوانید رفتارهای غلط فرزندتان را برای همیشه اصلاح کنید.

چگونه از این کتاب استفاده کنیم؟

همه آن چیزی که برای تغییر رفتار فرزندتان به آن نیاز دارید، در این کتاب ارایه شده است. اما تجربه به من نشان داده است که اگر می خواهید از این کتاب نتیجه لازم را بگیرید، بهتر است4 توصیه زیر را اجرا کنید.

• یک دفتر یادداشتهمراه داشته باشید.

 در هر بخش، قبل از ارایه روش های تغییر هر رفتار غلط، سوالاتی از شما پرسیده شده است. سعی کنید به همه سوالات پاسخ دهید و پاسخ های خودتان را یادداشت کنید. برای تغییر هر یک از رفتارهای غلط، یک برنامه درمانی ارایه شده است، که شما باید طبق این برنامه پیش بروید و قبل از اجرا، باید برنامه خودتان را یادداشت کنید.

 بهتر است قبل از شروع مطالعه کتاب، یک دفتر مناسب تهیه کنید و در حین مطالعه آن را همراه خود داشته باشید و هر روز برنامه هایی که برای تغییر رفتار فرزندتان اجرا می کنید را در آن یادداشت نمایید. یادداشت کردن به شما کمک می کند که الگوی رفتار غلط فرزندتان را تشخیص داده و متوجه هرگونه پیشرفت او بشوید.

• با افراد دیگر مشورتکنید.

با افرادی که فرزندتان را می شناسند درباره تصمیم و برنامه خود، صحبت کنید. افرادی مثل مادربزرگ، پدر بزرگ، همسر، دیگر فرزندانتان، معلم و غیره. از آنها درباره رفتار غلط فرزندتان سوال کنید تا متوجه شوید آنها چه نظری درباره این رفتار او دارند. مثلا آیا فرزندتان در مقابل آنها هم چنین رفتارهایی را نشان می دهد؟ به نظر آنها دلیل این رفتار فرزندتان چیست؟ چه پیشنهادهایی برای متوقف کردن این رفتار دارند؟ هر چه سعی کنید همکاری افرادی که با فرزند شما در ارتباط هستند را بیشتر جلب کنید، با سرعت بیشتری می توانید رفتار فرزندتان را تغییر دهید.

• گزارش کاربنویسید.

در انتهای کتاب بخشی به نام گزارش پیشرفت کار ارایه شده است. که شما باید در حین مطالعه هر فصل آن را تکمیل کنید. در این گزارش اقداماتی که برای تغییر رفتار فرزندتان انجام داده اید را یادداشت کنید. در ابتدای گزارش، تاریخ شروع برنامه خود را یادداشت کرده و از آن روز به بعد هر اقدامی که انجام می دهید را یادداشت کنید. همچنین تعداد دفعات بروز و شدت رفتار غلط فرزندتان را نیز در گزارش خود یادداشت کنید تا متوجه شوید که آیا برنامه درمانی شما تغییری در فرزندتان ایجاد کرده است یا نه؟ اگر برنامه درمانی شما موثر باشد، باید رفتار غلط فرزندتان به مرور کم شود.

• با والدین دیگر صحبت کنید.

یکی از روش هایی که استفاده از این کتاب را موثر می کند این است که با والدین دیگر درباره روش های درمانی ارایه شده در این کتاب صحبت کنید. با صحبت کردن با والدین دیگر، اولا متوجه می شوید که فقط فرزند شما نیست که چنین مشکلی دارد. ثانیا می توانید از تجربیات آنها بهره مند شوید.

ساختار کتاب

در این کتاب درباره روش اصلاح 24 مشکل رفتاری کودکان صحبت شده است. در هر بخش به یک رفتار غلط پرداخته شده است و شامل مطالب زیر است.

• توضیحاتی که یکی از والدین درباره مشکل فرزندش داده است.
• بررسی دقیق تر رفتار غلط
• ارایه راه کار های متوقف کردن رفتار غلط
• بخش آیا می دانید: در این بخش نتایج یکی از تحقیقات انجام شده درباره این رفتار غلط ارایه شده است.

 آیا می دانید

تحقیقات نشان داده است که 85 درصد از والدینی که کودکان زیر12 سال دارند وقتی از دست فرزندشان عصبانی هستند، آنها را کتک می زنند، اما کمتر از 10 درصد آنها معتقدند که کتک زدن روش موثری است. 65 درصد آنها گفته اند که ترجیح می دهند با روش هایی به جز کتک زدن رفتار فرزندشان را تغییر دهند و به این دلیل از کتک زدن استفاده می کنند چون روش دیگری بلد نیستند.

 نکاتی که باید برای تغییر رفتار فرزندتان به یاد داشته باشید.

7 نکته کلیدی برای تغییر رفتار کودکان وجود دارد که در سراسر کتاب از آنها به طور مرتب استفاده شده است. این نکات عبارتند از:

• در هر زمان بر یک یا دو رفتار غلط تمرکز کنید.

یکی از نکات مهم در اصلاح رفتار غلط کودکان این است که دقیقا مشخص کنید که فرزندتان چه رفتار غلطی انجام می دهد، سپس اقدام به تغییر نمایید. ممکن است فرزندتان رفتارهای غلط متعددی داشته باشد، اما فراموش نکنید که در هر زمان فقط بر یک یا حداکثر 2 رفتار تمرکز کرده و برای تغییر آنها برنامه ریزی کنید. به جای کلی گویی درباره رفتار فرزندتان دقیقا مشخص کنید که او چه کار غلطی انجام می دهد و شما می خواهید چه تغییری در رفتارش ایجاد شود. مثال های زیر نمونه هایی از رفتارهایی هستند که به صورت دقیق مشخص شده اند.

"او اخیرا فحش می دهد."

"خواهرش را می زند."

"زود عصبانی می شود."

و مثال های زیر نمونه هایی از توصیف های کلی هستند که در آنها واقعا معلوم نیست کودک چه رفتار غلطی انجام می دهد.

"او بچه بدی شده است."

"اخیرا من را خیلی اذیت می کند."

• برای تغییر رفتارفرزندانتان برنامه ریزی کنید.

پس از آن که مشخص کردید که فرزندتان چه کار اشتباهی انجام می دهد برای تغییر آن به یک برنامه مشخص نیاز دارید. برنامه شما باید شامل موارد زیر باشد:

الف- رفتار غلط دقیقا مشخص شده باشد.

ب- روشی که می خواهید به وسیله آن رفتار غلط فرزندتان را تغییر دهید، مشخص باشد.

ج- رفتار جدیدی که می خواهید جایگزین رفتار غلط فرزندتان شود، مشخص باشد.

این کتاب به شما کمک می کند تا بتوانید برنامه ای با ویژگی های فوق را طرح ریزی کنید. تنها کاری که شما باید انجام دهید این است که کتاب را مطالعه کرده و کارهایی که گفته شده است را انجام دهید.

• پیامدیا تنبیهی تعیین کنید.

اگر فرزندتان به رفتار غلطش ادامه داد کاری که باید انجام دهید این است که تنبیهی برای انجام آن رفتار مشخص کنید. تنبیه باید منصفانه و متناسب با رفتار غلط فرزندتان باشد. بسیاری از والدین فکر می کنند تنبیه اثرات نامطلوبی در کودکان ایجاد می کند. در صورتی این حرف درست است که از تنبیه به درستی استفاده نشود. در فصل بعد، درباره روش های درست تنبیه کردن توضیحاتی داده شده است که با خواندن آن می توانید شیوه صحیح تنبیه کردن را بیاموزید.

• به اجرای برنامه خود متعهد باشید.

یکی از نکات مهم در تغییر رفتار کودکان این است که باید به اجرای برنامه خود متعهد باشید و زود تسلیم نشوید. در صورت عدم رعایت این نکته، حتی بهترین روش های اصلاح رفتار نیز نمی تواند به شما کمک کند. پس وقتی برای تغییر رفتار فرزندتان برنامه ریزی کردید، آن قدر به اجرای برنامه خود ادامه دهید تا به نتیجه مطلوب برسید.

• حداقل 21 روز متوالی برنامه خود را اجرا کنید.

اگر می خواهید کاملا رفتار غلط فرزندتان متوقف شود، باید حداقل 21 روز برنامه خودتان را اجرا کنید. برای آن که یک رفتار جدید در کودک تبدیل به عادت شود، حداقل به 21 روز زمان نیاز دارد.

• قبل از اجرای برنامه، بررسی کنید که آیا خواسته شما از فرزندتان منطبق با سن و توانایی های او هست یا نه؟
• در صورتی که پس از انجام روش های توضیح داده شده در این کتاب باز هم رفتار غلط فرزندتان ادامه پیدا کرد، حتما با یک روانشناس مشورتکنید.

10 قانون  تغییر رفتار:

اکثر رفتارها از قوانین مشخصی تبعیت می کند. با دانستن این قوانین راحت تر می توان هر رفتاری را تغییر داد. 10 مورد از مهمترین قوانین تغییر رفتار عبارتند از:

• اکثر رفتارها یاد گرفته می شوند.

ممکن است برخی از رفتارها از عوامل فیزیولوژیکی تاثیر پذیرند، اما اکثر رفتارها یاد گرفته می شوند. بر همین اساس می توان گفت که اکثر رفتارها را می توان تغییر داد. مثلا یک کودک کمرو می تواند مهارت های اجتماعی را یاد بگیرد تا با اعتماد به نفس بیشتری در جمع حضور یابد و یا یک کودک پرخاشگر می تواند مهارت های کنترل خشم را بیاموزد.

• اکثر رفتارها قابل تغییر هستند.

تحقیقات نشان داده است که اکثر رفتارها را می توان تغییر داد.

• برای تغییر رفتارباید اقدامی انجام داد.

انتظار نداشته باشید که فرزندتان خودش بتواند رفتار را تغییر دهد. معمولا بدون اقدام والدین رفتارهای غلط کودکان بدتر می شود. همچنین فکر نکنید که به مرور زمان رفتارهای غلط کودکان خاموش می شود. در صورت تداوم رفتار غلط در کودک، این رفتار در او تبدیل به عادت می شود و در این صورت تغییر دادن آن سخت تر خواهد بود.

• تغییر رفتارنیاز به زمان دارد.

انتظار نداشته باشید که یک شبه رفتار غلط فرزندتان اصلاح شود. به خودتان و فرزندتان فرصت بدهید. فراموش نکنید که یادگیری یک رفتار جدید حداقل به 21 روز زمان نیاز دارد، پس کمی صبور باشید.

• ثبات داشته باشید.

اگر می خواهید رفتار فرزندتان تغییر کند، باید سعی کنید در اجرای برنامه خود ثبات داشته باشید و زود خسته نشوید. فراموش نکنید که پدر و مادر بودن سخت است.

• رفتار مثبتی جایگزین رفتار غلط شود.

اگر می خواهید رفتار غلط فرزندتان را برای همیشه اصلاح کنید، باید رفتار دیگری را جایگزین آن نمایید. فرض کنید به فرزندتان بگویید که فلان کار را انجام ندهد. در این شرایط فرزند شما نمی داند چه کاری باید انجام دهد. پس دوباره همان رفتار غلط قبلی را تکرار می کند.

• کودکان دوست دارند از دیگران به خصوص از والدینشان تقلیدو الگوبرداری کنند.

 بهترین روش برای یاد دادن رفتار خوب به کودکان این است که الگوی مناسبی در دسترس آنها قرار دهید. بهترین الگوی برای فرزندان والدین آنها هستند؛ چون کودکان دوست دارند رفتارهای والدینشان را تقلید کنند. پس اگر می خواهید رفتار فرزندتان را تغییر دهید، سعی کنید الگوی مناسبی برای او باشید.

• تغییر رفتاربه تمرین نیاز دارد.

شما هیچ وقت از فرزندتان انتظار ندارید اولین روزی که برای او دوچرخه می خرید بتواند آن را براند، بلکه به او کمک می کنید تا تمرین کند و به مرور بتواند خودش به تنهایی دوچرخه اش را براند. همین مساله درباره یادگیری هر رفتار جدید صادق است. یعنی آنکه باید آنقدر باید رفتار جدید را با او تمرین کنید تا خودش بتواند به تنهایی آن را انجام دهد.

• تشویق باعث تداوم رفتار می شود.

تشویق واقعا معجزه می کند. یکی از قوانین بسیار ساده و مهم تغییر رفتار کودکان این است که اگر کودک به خاطر کاری که انجام داده مورد تشویق قرار گیرد، دوست دارد باز هم آن کار را تکرار کند. پس سعی کنید هر تغییر مثبت کوچکی که در رفتار فرزندتان مشاهده می کنید را تشویق نمایید تا او تمایل بیشتری به تغییر رفتارش پیدا کند.

• هیچ وقت برای تغییر دیر نیست.

حتی اگر سالهاست که فرزندتان رفتار غلطی را انجام می دهد، باز هم ناامید نشوید. در صورت اجرای درست برنامه درمانی و داشتن صبر و پشتکار می توانید این رفتار غلط او را اصلاح کنید.

چگونه تنبیه کنیم؟

تنبیه عبارت است از انجام کاری که برای کودک ناخوشایند باشد (مثل مرتب کردن انباری) و یا اجازه ندادن به کودک تا کار مورد علاقه اش را انجام دهد (مثل ندیدن کارتون). هدف تنبیه این است که کودک متوجه رفتار اشتباهش شود و بداند که اگر به انجام این رفتار ادامه دهد باید تاوان آن را بپردازد. همیشه از تنبیه به عنوان آخرین راه حل استفاده کنید یعنی وقتی بقیه روش های تغییر رفتار موثر نبود، از تنبیه استفاده کنید.

روش های مختلفی برای تنبیه کردن وجود دارد که برخی از مهمترین آنها در ادامه ارایه شده است. شما می توانید با توجه به سن و نوع اشتباه فرزندتان، یکی از آنها را انتخاب و اجرا کنید.

• جریمه پولی

قلک یا جعبه ای تهیه کنید و آن را در جایی که همه به آن دسترسی داشته باشند نصب کنید. سپس با همه اعضای خانواده توافق کنید که هر کس رفتار اشتباهی انجام داد، باید مقدار مشخصی پول داخل قلک بریزد. وقتی که قلک پر شد، پول جمع شده را به یک موسسه خیریه بدهید. برای کودک خردسالتان که درآمدی ندارد، کارهایی را در خانه تعیین کنید که به ازای انجام آنها پول دریافت کند و بتواند با درآمدی که به دست می آورد، جریمه اش را بپردازد.

• انجام کارهای بیشتر

 هر یک از اعضای خانه از جمله بچه ها باید وظایفی در خانه داشته باشند. علاوه بر این وظایف، لیستی از کارهای دیگر نیز تهیه کنید و به فرزندتان بگویید هر بار که رفتار اشتباهی انجام داد باید یکی از این کارها را به عنوان جریمه انجام دهد. اگر رفتار اشتباه کودک باعث آزار یکی از اعضای خانه شده است باید کاری را انجام دهد که به آن فرد ارتباط دارد مثلا یکی از وظایف روزانه او را به جایش انجام دهد.

• عذرخواهی کردن

گفتن "متاسفم" (با حالتی که واقعا نشان دهد کودک از کار خودش پشیمان است) در بسیاری از مواقع موثر است. در برخی از شرایط می توانید از فرزندتان بخواهید که یک نامه عذر خواهی برای فردی که ناراحت کرده است، بنویسد. همچنین روش دیگر این است که کودک همراه با عذر خواهی یک هدیه کوچک دست ساز (مثل یک نقاشی) نیز به طرف مقابل بدهد.

• در خانه ماندن:

دراین تنبیه، کودک به جز برای رفتن به مدرسه، اجازه بیرون رفتن از خانه را برای مدت معینی (مثلا 1 تا 3 روز) ندارد. در حالت شدیدتر نه تنها کودک باید در خانه بماند، بلکه اجازه ندارد از هیچ یک از وسایل تفریحی داخل خانه مثل کامپیوتر، تلویزیون و اسباب بازی نیز استفاده کند. برای کودکان خردسال بهتر است مدت زمان این تنبیه بیش از 1 تا 2 ساعت نباشد.

• محروم شدناز مزیت ها:

این روش از معمول ترین و پرکاربردترین روش های تنبیه کودکان است. در این روش کودک به خاطر کار اشتباهی که انجام داده است، برای مدت معینی از یکی از مزایا و تفریحاتش محروم می شود. مثل دیدن تلویزیون، استفاده از کامپیوتر، بازی با اسباب بازی ها، رفتن به خانه خاله، رفتن به شهر بازی و غیره.

برای آن که اجرای تنبیه موثر باشد، نکات زیر را به خاطر بسپاردید.

قبل از اجرای تنبیه، دقیقا به فرزندتان بگویید از او چه انتظاری دارید و در صورت انجام ندادن آن، دقیقا از چه چیزی محروم خواهد شد. یکی از مهمترین ویژگی های تنبیه صحیح این است که فرزندتان بداند شما دقیقا از او چه انتظاری دارید و در صورت عدم انجام آن از چه چیزی محروم خواهد شد. بنابراین سعی کنید از بیان عبارات کلی پرهیز کنید.

"اگر رفتارت را با برادرت تغییر ندهی، اجازه نداری از کامپیوتر استفاده کنی."

این جمله مبهم است، چون کودک دقیقا نمی داند چه تغییری باید در رفتارش ایجاد کند و منظور شما از تغییر رفتار او با برادرش چیست.

مادر جوانا و سوزی به فرزندانش گفته بود، کسی می تواند شب ها پلی استیشن بازی کند که تکالیفش را انجام داده باشد و هر شب تکالیف آنها را بررسی می کرد و هر یک از آنها که تکالیفش را انجام نداده بود، از انجام بازی محروم می شد.

پدر جک از این که پسرش شب ها دیر به خانه می آمد، ناراحت بود. بنابراین تصمیم گرفت از روش محروم کردن برای تغییر این رفتار فرزندش استفاده کند. پدر جک می دانست که او خیلی به رفتن به باشگاه ورزشی علاقه دارد. به همین دلیل به او گفت اگر در هفته بیش از دو روز دیر به خانه بیاید، در آن هفته اجازه ندارد به باشگاه برود.

• تنبیهی که انتخاب می کنید متناسب با رفتار منفی فرزندتان باشد.
• قبل از اعمال تنبیهحتما آن را  به اطلاع فرزندتان برسانید.

یکی از اشتباهات شایع والدین، اجرای اتفاقی تنبیه است. یعنی آنان با دیدن رفتار اشتباهی از طرف فرزندشان بلافاصله او را تنبیه می کنند. به عبارت دیگر بدون هشدار قبلی به کودک او را تنبیه می کنند. بنابراین قبل از اجرای تنبیه حتما آنرا به اطلاع فرزندتان برسایند. می توانید انتظارات خودتان و تنبیهی که در صورت عدم برآورده شدن انتظاراتان اجرا خواهید کرد را روی کاغذ یادداشت کرده و یک نسخه را پیش خودشان نگه داشته و یک نسخه هم به فرزندتان بدهید. اگر فرزندتان توانایی خواندن و نوشتن ندارد می توانید انتظارتان را برای او نقاشی کنید.

• در اجرای تنبیهثابت قدم باشید.

وقتی تصمیم گرفتید که به خاطر انجام یک رفتار خاص فرزندتان را تنبیه کنید، به صورت پیوسته هر بار که او این رفتار را انجام داد، تنبیه مورد نظرتان را اجرا نمایید. درصورتی که پس از مشاهده رفتار اشتباه فرزندتان، گاهی او را تنبیه و گاهی تنبیه نکنید، او به انجام رفتار غلطش ادامه خواهد داد.

• در زمان اجرای تنبیهبه شخصیت فرزندتان توهین نکنید و به او بفهمانید که از رفتار او ناراحت هستید و با خودش مشکلی ندارید.

مادر آنت به او گفته بود، از این به بعد هر وقت با خواهرش دعوا کند، آن روز نمی تواند با پلی استیشن بازی کند. فردای همان روز آنت با خواهرش دعوا کرد.

مادر (در حالی که پلی استیشن را جمع می کرد): "مثل این که تو آدم بشو نیستی." در اینجا مادر آنت به فرزندش توهین کرده و همین مساله باعث می شود که این تنبیه اثر منفی روی فرزندش داشته باشد.

اگر می خواهید تنبیه اثر منفی بر شخصیت فرزندتان نداشته باشد، سعی کنید در تنبیه فقط از رفتار فرزند خود انتقاد کنید و به او بگویید این تنبیه به خاطر آن است که فلان کار اشتباه را انجام دادی. مثلا بهتر بود که مادر آنت می گفت:

مادر (در حالی که پلی استیشن را جمع می کند):"گفته بودم که اگر با خواهرت دعوا کنی، نمی توانی با پلی استیشن بازی کنی."

• مجازات را با توجه به علایق فرزندتان انتخاب کنید.

مهم آن است که در تنبیه، فرزندتان را از انجام کار مورد علاقه اش بازدارید. کارهای مورد علاقه کودکان با یکدیگر تفاوت دارد. مثلا اگر دختر و پسرتان با یکدیگر دعوا می کنند و شما می خواهید هر دوی آنها را تنبیه کنید، ممکن است یک تنبیه برای هر دوی آنها اثر بخش نباشد. مثلا اگر آنها را از بازی با پلی استیشن محروم کنید، ممکن است این تنبیه برای پسرتان موثر باشد، اما چون دختر شما علاقه ای به بازی با پلی استیشن ندارد، این تنبیه برای او اثر بخش نباشد.

• در حین اجرای تنبیهآرام باشید.

سعی کنید در حین اجرای تنبیه آرام باشید. این کار یکی از سخت ترین و مهمترین نکاتی است که باید رعایت کنید. شما به خاطر رفتارهای غلط فرزندتان ناراحت هستید، اما سعی کنید خودتان عنوان الگوی مناسبی برای فرزندتان باشید و محترمانه و بدون توهین و عصبانیت، تنبیه مورد نظرتان را اجرا کنید.

• در حین اجرای تنبیهبه او غر نزنید و او را نصیحت نکنید.
• به هیچ عنوان از تنبیهبدنی استفاده نکنید.

تنبیه بدنی آثار منفی در کودک دارد و به همین دلیل نباید از آن استفاده کرد. برخی از آثار منفی تنبیه بدنی عبارتند از:

الف- تنبیه بدنی باعث ایجاد احساس خصومت و سرکشی در کودک می شود.

 ب- تنبیه بدنی باعث تخریب اعتماد به نفس کودک می شود.

ج- تنبیه بدنی باعث افزایش فاصله بین شما و فرزندتان می شود.

د- تنبیه بدنی باعث می شود که کودک به این نتیجه برسد که وقتی از دست کسی ناراحت می شود، می تواند او را کتک بزند. بنابراین اگر فرزندتان را کتک می زنید و دیدید که او هم گاهی برادر یا خواهر کوچکترش را می زند، نباید او را بازخواست کنید. چون او این رفتار را از شما یادگرفته است.

• به هیچ عنوان به طور ناگهانی از تنبیهاستفاده نکنید.

یعنی همیشه باید فرزندتان بداند در صورت انجام چه کاری تنبیه خواهد شد.

در تعیین نوع تنبیه می توانید از فرزندتان کمک بگیرید. این روش بسیار خوبی است تا فرزندتان مسئولیت کار اشتباهی که انجام داده است را بپذیرد. لزومی ندارد که شما پیشنهادهای او را بپذیرید، فقط مهم آن است که او را در تعیین نوع تنبیه ها شرکت دهید.

• در زمان اجرای تنبیهنیازی نیست با او بحث کنید.

وقتی قوانین خود را تعیین کردید و آن را به اطلاع فرزندتان رساندید دیگر نیازی نیست با او بحث کنید.

• سعی کنید تنبیهرا بلافاصله پس از انجام عمل اشتباه انجام دهید.

یکی از عوامل مهم در تاثیر تنبیه این است که بلافاصله پس از انجام رفتار اشتباه اجرا شود. مثلا اگر فرزندتان در رستوران قشقرق به پا کرد، همان لحظه او را از رستوران بیرون ببرید و تنبیهی را که قبلا با هم درباره آن توافق کرده اید را اجرا کنید.

• قبل از اجرای تنبیه، برنامه خود را به اعضای خانواده توضیح دهید تا مانعی در روش اجرایی شما ایجاد نکنند.

به همه افرادی که با فرزندتان در ارتباط هستند مثل همسر، خواهر و برادر، معلم و غیره بگویید که قصد دارید فلان رفتار غلط فرزندتان را اصلاح کنید و برای تغییر رفتار فرزندتان چه برنامه ای دارید و چه تنبیهاتی را تعیین کرده اید. انجام این کار باعث می شود که آنها در کار شما تداخل ایجاد نکنند. مثلا شما به علت کار غلط فرزندتان به او گفته اید که این هفته به او پول تو جیبی نمی دهید، ولی اگر با همسرتان هماهنگ نکرده باشید، فرزندتان پول مورد نیازش را می تواند از همسرتان بگیرید و برنامه شما بی اثر خواهد بود.

روش استفاده از وقفه:

وقفه یعنی آن که کودک برای مدت زمان معینی از مکانی که در آن رفتار غلطی انجام داده است، خارج شده و باید در مکان دیگری بماند. معمولا برای اجرای وقفه کودک را به اتاق دیگر، جایی که کسی حضور نداشته باشد، می فرستند و یا از او می خواهند روی صندلی که در گوشه اتاق است، بنشیند.

وقفه به خصوص به کودک برانگیخته و عصبی کمک می کند تا آرام شود. اگر به درستی از وقفه استفاده شود می تواند اثر زیادی در تغییر رفتار کودک داشته باشد. برای آن که وقفه در تغییر رفتار فرزندتان موثر باشد، نکات زیر را در نظر داشته باشید.

1. بهترین مکان وقفه، اتاق خواب کودک است. اما اگر کودک اتاق جداگانه ای ندارد، می توانید اتاق دیگری را برای این کار در نظر بگیرید و یا آنکه مبل ها را طوری بچینید که بخشی از سالن از بقیه قسمت ها جدا شود و از آنجا به عنوان مکان وقفه استفاده کنید و یا می توانید یک صندلی را در گوشه اتاق به طوری که در مرکز توجه نباشد قراد داده و از آن به عنوان صندلی وقفه استفاده نمایید.
2. اگر فرزندتان در اتاق وقفهقشقرق به پا می کند و اسباب و وسایل اتاق را به هم می ریزد، بهتر است قبل از اجرای وقفه، وسایل خطرناک و مهم را از اتاق خارج کنید. ولی وقتی او را به اتاق وقفه فرستادید، در برابر رفتارهای او در اتاق وقفه عکس العمل نشان ندهید. فراموش نکنید که فرزندتان با انجام این کارها می خواهد توجه شما را جلب کند و اعصاب شما را خرد کند، به همین دلیل اگر عکس العملی نشان دهید او به هدفش رسیده است. حتی اگر  قشقرق او بیش از نیم ساعت نیز طول کشید، بازهم نباید دخالتی بکنید. مطمئن باشید که بالاخره آرام خواهد شد. تنها موردی که در زمان اجرای وقفه باید وارد اتاق شوید این است که احساس کنید که فرزندتان دارد به خودش آسیبی می رساند و یا کاری انجام می دهد که خطرناک است.
3. اطمینان حاصل کنید که هیچ وسیله تفریحی اعم از اسباب بازی، کامپیوتر، تلفن، تلویزیونو غیره در اتاق وقفه وجود نداشته باشد. البته برخی از روان شناسان معتقدند که نیازی به انجام این کار نیست، چون اگر کودک در اتاقش مشغول بازی شود، باز هم شما به هدفتان که همان آرام بودن کودک و انجام ندادن رفتار ناشایست است، رسیده اید.
4. مدت زمان مناسب وقفهبستگی به سن کودک دارد. برای کودکان کوچک تر از 7 سال، برای هر سال، یک دقیقه درنظر بگیرید. مثلا زمان وقفه برای کودک سه ساله، 3 دقیقه و برای کودک 5 ساله، 5 دقیقه است. فراموش نکنید که زمان محاسبه وقفه از لحظه ای است که کودک در اتاق وقفه آرام باشد. مثلا اگر به دلیل آن که فرزندتان قشقرق به پا کرده است، او را به وقفه فرستاده اید، اگر در اتاق وقفه هنوز گریه زاری و داد و فریاد می کند، نباید زمان را محاسبه کنید. بلکه باید به او بگویید:"از زمانی که آرام شدی باید 3 دقیقه در اتاق بمانی."
5. جمله مربوط به وقفهرا فقط یک بار بیان کنید. مثلا بگویید "از تو می خواهم به مدت 4 دقیقه به اتاقت بروی و در آنجا آرام بنشینی. هر وقت که در اتاق ساکت شدی، زمان را محاسبه می کنم.  من ساعت را تنظیم می کنم وقتی صدای زنگ ساعت و یا صدای من را شنیدی، می توانی از اتاق بیرون بیایی."
6. درب اتاق را ببندید. مهم آن است که کودک از مکانی که رفتار ناشایست انجام داده است دور شود و از خانواده و توجه آنها محروم بماند. بنابراین بهتر است درب اتاق را ببندید. اگر وقتی او را به اتاق وقفهفرستادید تلاش می کند که درب را باز کند، می توانید درب را قفل کنید.
7. در مدت زمان وقفههیچ ارتباط کلامی با او نداشته باشید. حتی اگر فرزندتان در اتاق وقفه داد و فریاد می کند، نیازی نیست این جلمه را به او گوشزد کنید: "تا زمانی که ساکت نشده ای زمان را محاسبه نمی کنم". چون شما قبل از شروع وقفه این مساله را به او گوشزد کرده اید و دیگر نیازی به تکرار آن نیست.
8. سعی کنید وقفهرا تا انتها ادامه دهید. مگر آنکه فرزندتان قول دهد رفتار اشتباهش را تکرار نکند و به قولش عمل کند.
9. سعی کنید در هر مکانی که فرزندتان رفتار اشتباه را انجام داد وقفهرا اجرا کنید. مثلا  اگر در خانه مادر بزرگ رفتار اشتباهی انجام داد، به او بگویید "تو برادرت را اذیت کردی، برو به اتاق خواب و 7 دقیقه آنجا بمان." اگر در مکانی هستید که امکان اجرای وقفه وجود ندارد، سعی کنید هر چه سریع تر مکان مناسبی را برای اجرای وقفه پیدا کنید. یکی از نکات مهم در اثر بخشی تنبیه این است که تنبیه بلافاصله پس از انجام رفتار نامطلوب اجرا شود.

• پس از اتمام وقفه، باید کودک کاری که قبل از اجرای وقفه از او خواسته اید را انجام دهد. مثلا اگر به دلیل اینکه اسباب بازی هایش را جمع نکرده است او را به اتاق وقفه فرستاده اید، باید پس از اتمام وقفه اسباب بازی هایش را جمع کند. اگر باز هم کاری که شما از او خواسته اید را انجام نداد، دوباره او را به وقفه بفرستید، اما این بار مدت زمان وقفه را دو برابر کنید.
• پس از اتمام زمان وقفهبا خوشرویی از او استقبال کنید. با این کار شما به او نشان می دهید که از رفتاری که انجام داده است ناراحت هستید و با خودش مشکلی ندارید.
• در اولین اجرای وقفهبا احتیاط عمل کنید. اگر تاکنون فرزندتان در مکانی تنها نبوده است و یا شما تا کنون او را به اتاق وقفه نفرستاده اید، ممکن است به خاطر اجرای وقفه شوکه شود، به همین دلیل بهتر است مدت زمان اجرای اولین وقفه حدود 15 تا 20 ثانیه باشد. سپس به مرور به این زمان اضافه کنید. و به او بگویید:" از این به بعد اگر فلان رفتار اشتباه را انجام بدی مدت زمان بیشتری را باید در اتاق بمانی."
• به هیچ عنوان، تاکید می کنم به هیچ عنوان از مکان های ترسناک مثل انباری، زیر زمین، حمام و غیره برای مکان وقفهاستفاده نکنید.

 پس از اجرای تنبیه

پس از آن که تنبیه خود را اجرا کردید، از فرزندتان بپرسید که چه کار اشتباهی انجام داده است و دفعه بعد چطور باید رفتار کند. اگر او نمی داند چه کار اشتباهی انجام داده است برایش توضیح دهید و از او بخواهید حرف های شما را تکرار کند و اگر قبول ندارد که کار اشتباهی کرده است، تنبیه را مجددا اجرا کنید. برای کودکان خردسال که حافظه ضعیف تری دارند، بهتر است شما در پاسخگویی به این دو سوال به آنها کمک کنید. فراموش نکنید که یکی از بخش های مهم تغییر رفتار این است که کودک به خاطر بسپارد که چه کار اشتباهی انجام داده است و دلیل تنبیه شدنش چه بوده است.

برخی از والدین از فرزندانشان می خواهند با کشیدن یک نقاشی و یا نوشتن مطلبی رفتار اشتباهی که انجام داده اند را توصیف کنند. در این حالت بهتر است پس از کشیدن نقاشی از او بپرسید که در آینده می خواهد چه کاری انجام دهد تا دیگر آن رفتار اشتباه را تکرار نکند.

آیا می دانید

دکتر لئونارد اروین در دانشگاه سینسناتی تحقیقی در زمینه اثر تنبیه بر کودکان انجام داد. او 870 کودک 8 ساله شهری را که والدین آنها از روش های مختلف تربیتی مثل کتک زدن و تنبیه های معمول مثل محروم کردن استفاده می کردند را مورد مطالعه قرار داد. نتایج این تحقیق نشان داد کودکانی که تنبیه بدنی می شوند، به احتمال بیشتری نسبت به همسالانشان پرخاشگری بدنی دارند. دکتر لئونارد 20 سال بعد نیز مجددا این کودکان را که اکنون 28 ساله شده بودند، مورد بررسی قرار داد و متوجه شد که آنهایی که در کودکی از والدینشان کتک می خورده اند، پرخاشگری بیشتری دارند و جالب آن که کودکان آنها نیز پرخاشگرتر از بقیه کودکان هستند.

فراموش نکنید  به فرزندتان بگویید دوستش دارید!

لذت بخش ترین منظره دنیا این است که پس از آنکه راه را به فرزندت نشان دادی حرکت کردن او را در جاده موفقیت تماشا کنی.

کنفسیوس

"اخیرا به خاطر اینکه فرزندم را خیلی سرزنش می کنم، او به من گفته است که تو دیگر من را دوست نداری."

"من آن قدر بر خوش رفتاری و اصلاح رفتارهای فرزندم تاکید دارم که باعث شده رابطه بین من و او خراب شود."

"من از این می ترسم که تنها خاطره دوران کودکی فرزندم، نشستن روی صندلی وقفه باشد."

اگر چه همه ما می خواهیم فرزندان خوش رفتاری داشته باشیم، ولی آنها همواره رفتار خوبی ندارند و گاهی لازم است که رفتارهای آنان را اصلاح کنیم. اما نکته خطرناک آن است که ما فقط به عیوب و نقاط ضعف فرزندانمان توجه می کنیم و نقاط قوت آنها را فراموش می نماییم. چنین امری باعث تخریب اعتماد به نفس آنها می شود. بنابراین مهمترین قانون تغییر رفتار کودکان را فراموش نکنید: به او بگویید که دوستش دارید و شما فقط از رفتاری که انجام داده است ناراحت هستید و همیشه و در هر شرایطی او را دوست خواهید داشت.کودک باید متوجه شود که شما از رفتار او ناراحت هستید نه خود او.

"از این که اتاقت را بهم  ریختی ناراحتم."

"تو بچه بدی هستی."

جمله اول به رفتار کودک اشاره دارد و جمله دوم به خود کودک

شما چگونه رفتار می کنید؟

در این بخش چند سوال مطرح شده است که با پاسخ دادن به آنها متوجه می شوید که چقدر به فرزندتان کمک می کنید تا احساس ارزشمند بودن داشته باشد، به ویژه زمان هایی که رفتار اشتباهی انجام داده است.

• فرزندم بیشتر از من می شنود که جلوی دیگران از نکات مثبت او تعریف می کنم و یا آن که درباره نکات منفی او صحبت می کنم؟
• آیا از مقایسه کردن او با خواهر، برادر و یا دوستانش اجتناب می کنم؟
• آیا در برابر دیگران او را سرزنش می کنم؟
• آیا سعی می کنم رفتار فرزندم را در زمان هایی که باهم تنها هستیم اصلاح کنم؟
• آیا از فرزندم انتظارات معقولی بر اساس سن، شخصیت و میزان رشد او دارم؟
• آیا به حرف های فرزندم گوش می دهم تا ببینم نظر او درباره مسایل چیست؟
• آیا هر وقت که فرزندم کار خوبی انجام می دهد به یاد دارم که او را تایید و تشویق کنم؟
• آیا وقتی می خواهم فرزندم را تنبیهکنم، آرامش خودم را حفظ می کنم و بدون توهین کردن، داد زدن، تحقیر کردن و کتک زدن او را تنبیه می کنم؟
• آیا برای هریک از فرزندانم زمان هایی را اختصاص می دهم تا با آنها تنها باشم و از بودن در کنار یکدیگر لذت ببریم؟
• آیا وقتی مشکلی بین فرزندانم ایجاد می شود طرف یکی از آنها را می گیرم و یا آن که سعی می کنم بی طرف باشم؟
• آیا من تلافی مشکلاتم را سر فرزندم خالی می کنم؟
• آیا شخصیت و خلق و خوی فرزندم را پذیرفته ام و با آن کنار آمده ام؟
• آیا فقط به این دلیل که من پدر یا مادر فرزندم هستم، در مورد این که کاری را باید انجام دهد، پافشاری کرده ام؟
• آیا تا بحال، علی رغم این که خودم رفتاری را انجام می دهم، تلاش کرده ام آن رفتار را در فرزندم متوقف کنم ؟
• آیا پس از اجرای هر تنبیهی به او می گویم که دوستش دارم و او را می بخشم؟
• آیا وقتی در برابر فرزندم اشتباهی انجام می دهم به اشتباهم اعتراف می کنم و از او عذر خواهی می کنم؟

با توجه به پاسخ هایتان به پرسش های فوق، از امروز می خواهید چه تغییراتی در رفتار خودتان ایجاد کنید تا رابطه بهتر و تایید کننده تری با فرزندتان داشته باشید. یکی از اقداماتی که در 24 ساعت آینده می خواهید در این زمینه انجام دهید را بنویسید.

هر کودکی دیر یا زود رفتار اشتباهی انجام می دهد و واکنشی که ما در برابر رفتار اشتباه او نشان می دهیم، می تواند اثر مخرب یا سازنده ای بر خودباوری و عزت نفس او داشته باشد. در اینجا نکاتی ارایه شده است که رعایت آنها از اثرات مخرب برنامه اصلاح رفتار شما بروی فرزندتان جلوگیری می کند.

• اول خودتان را آرام کنید سپس عکس العمل نشان دهید.

 اولین نکته در تغییر رفتار کودکان سخت ترین آن است. اگر رفتار فرزندتان شما را عصبانی می کند، سعی کنید برای مدتی از او دور شوید تا دوباره آرام شوید. می توانید نفس عمیق بکشید، به آرامی  از 1 تا 10 بشمارید، یک لیوان آب بنوشید، دوش بگیرید و یا هر کار دیگری که شما را آرام می کند را انجام دهید. اما فراموش نکنید تا آرام نشده اید در برابر رفتار فرزندتان عکس العمل نشان ندهید.

• جمله خود را با من شروع کنید.

وقتی فرزندتان کار اشتباهی انجام می دهد ناراحتی خودتان را با جمله ای که با کلمه من آغاز می شود (نه کلمه تو) بیان کنید. این تغییر ساده در جمله باعث می شود که جمله شما از حالت تحقیر آمیز و انتقادی خارج شده و فقط رفتار غلط کودک را هدف قرار دهد.

جمله با کلمه من: "دوست ندارم که جیغ و دادت را بشنوم."

جمله با کلمه تو: "تو یک بچه اخمو هستی و مدام گریه می کنی و کسی تو را دوست ندارد."

• بر رفتار او تمرکز کنید نه خود کودک.

جمله شما باید فقط بر رفتاری که فرزندتان انجام داده است متمرکز باشد نه خود کودک. با این کار هم به فرزند خودتان گفته اید که از کاری که انجام می دهد، ناراحت هستید و هم این که به خود باوری او لطمه نزده اید.

جمله با تمرکز روی خود کودک: "بسه، این قدر شیطنت نکن. نمی توانی مثل خواهرت درست رفتار کنی؟"

جمله با تمرکز روی رفتار کودک: "من از این که این قدر روی تخت بالا و پایین می پری ناراحت می شوم."

• انضباط سازنده داشته باشید.

ما معمولا به فرزندانمان می گوییم چه کاری را انجام ندهند، اما فراموش می کنیم که به آنها بگوییم به جای آن، چه کاری را انجام دهند. تربیتی درست است که 4 ویژگی زیر را داشته باشد.

• کودک بداند چه رفتاری غلط است و نباید آن را انجام دهد.
• بداند درصورت انجام دادن آن چه عاقبتی در انتظارش خواهد بود.
• بداند که چطور رفتار غلطش را تغییر دهد.
• به جای رفتار غلط چه کاری را انجام دهد.

در انضباط سازنده به کودک گفته می شود که کدام رفتار او غلط است و به جای این رفتار چه کاری باید انجام دهد.

"این که وسط حرف من پریدی بی ادبانه است. باید منتظر بمانی تا حرف من تمام شود، بعد حرفت را بزنی و اگر حرفی که می خواهی بزنی خیلی مهم است، اول باید بگویی ببخشید."

• تلاش های مثبت او را تایید و تشویق کنید.

معمولا تمرکز والدین روی رفتارهای غلط فرزندانشان است. مراقب باشید انجام این کار باعث نشود که رفتارهای مثبت او را فراموش کنید و به آن بی توجهی کنید. سعی کنید هر تلاش او در جهت تغییر و بهبود رفتارش را مورد تایید و تشویق قرار دهید، حتی اگر این تغییرات جزیی  و از نظر شما کوچک باشد. با انجام این کار، فرزندتان امیدوار می شود که می تواند رفتارش را تغییر دهد.

"آفرین، تو بدون این که حرف مرا قطع کنی، منتظر ماندی. سخت بود اما من دیدم که تو تلاشت را کردی."

• رفتار های مثبت فرزندتان را تشویق کنید.

تشویق کردن یکی از قدیمی ترین روش هایی است که والدین برای افزایش میزان رفتارهای مثبت کودکان به کار می برند. اما هر تشویقی اثر مثبت ندارد. 5 نکته زیر را در نظر داشته باشید تا تشویق های شما اثر مثبتی داشته باشند.

الف- مشخص باشد: وقتی فرزندتان کار مثبتی انجام می دهد، دقیقا به او بگویید که کدام کار او مورد تایید شما بوده است.

"تو خیلی عصبانی بودی، اما با برادرت دعوا نکردی و سعی کردی خشمت را با سخنانت به او نشان دهی و این خیلی خوبه."

ب- مکرر باشد: برای این که رفتار جدید در فرزندتان تبدیل به عادت شود، برای مدتی هر بار که او این رفتار را نشان داد، او را تشویق کنید.

ج-  صادقانه باشد: بهترین تشویق و تقویت آن است که صادقانه و واقعی باشد. ممکن است کاری که فرزندتان انجام داده از نظر شما مهم نباشد، اما اگرکار او را از دید خودش ببینید، می توانید صادقانه او را تشویق کنید.

د- کاری که انجام داده است را توصیف و تایید کنید: وقتی کاری که فرزندتان انجام داده است را توصیف کنید، فرزندتان متوجه می شود که شما آن را به دقت بررسی کرده اید و برای رفع تکلیف او را تایید نمی کنید.

گفتن این جمله "چه نقاشی خوبی کشیدی. کوه ها را چقدر قشنگ رنگ کردی. آن رودخانه را چه جالب از پشت کوه ها به سمت پایین نقاشی کردی." خیلی بهتر از گفتن این جمله است:" چه نقاشی خوبی" تعریف های کلی این طور به نظر می رسند که شما برای رفع تکلیف آن را گفته اید و توجهی به کار کودک نکرده اید.

ه- مقایسه نکنید: درتشویق درست، باید خود کودک را مورد هدف قرار دهید و او را با دیگران مقایسه نکنید. به ویژه اگر دو بچه دارید، به هیچ عنوان حتی برای تشویق، کارهای فرزندانتان را با هم مقایسه نکنید. این مساله باعث می شود که آتش حسادت بین آنها شعله ورتر شود.

تشویق با مقایسه: "تو بهتر از برادرت اتاقت را مرتب کردی."

تشویق بدون مقایسه: "چه خوب اتاقت را مرتب کردی."

ویژگی های مثبت فرزندتان را تشویق کنید.

کودکانی که رفتارهای منفی انجام می دهند، معمولا مورد انتقاد قرار می گیرند. اما همه کودکان دوست دارند که مورد تایید والدینشان باشند و وقتی ما روی رفتارهای منفی آنها تمرکز می کنیم، ویژگی مثبت آنها را نادیده می گیریم و این موضوع باعث می شود که کودک کمتر تایید و تشویق دریافت کند. بر همین اساس شما باید در کنار برنامه تغییر رفتار فرزندتان، ویژگی های مثبت او را نیز مورد تایید و تشویق قرار دهید. در این بخش می خواهیم روش هایی را به شما معرفی کنیم که با استفاده از آنها بتوانید استعدادها و نقاط مثبت فرزندتان را شناسایی کرده و آنها را مورد تایید و تشویق قرار دهید.

• برای شروع لیستی از ویژگی های مثبت و توانایی های فرزندتان تهیه کنید. هر توانایی که در فرزندتان سراغ دارید (حتی اگر مساله کوچکی است) در لیست یادداشتکنید (مثلا نقاشی کردن او، مهربانی اش، خوش اخلاقی اش، صداقتش، تمیز بودنش و غیره). سپس یک تا سه مورد از آنها را انتخاب نمایید. دقت کنید ویژگی هایی را انتخاب کنید که هم اکنون در فرزندتان وجود دارد نه ویژگی هایی که شما آرزو دارید آنها را داشته باشد.
• پس از تهیه لیست، به دنبال موقعیت هایی باشید که بتوانید به این توانایی های او اشاره کنید. مثلا می توانید هر روز در شرایط مناسب به یکی از این توانایی ها اشاره کنید. سعی کنید این کار را بیش از اندازه انجام ندهید. اگر روزانه بیش از اندازه فرزندتان را تایید کنید، اثر تایید های شما کمتر خواهد شد، چون شنیدن این تعریف ها برای او تبدیل به عادت می شود. حداقل سه هفته زمان نیاز است که بتوانید تصویر ذهنی فرزندتان را از خودش تغییر دهید. پس حداقل 21 روز به این برنامه ادامه دهید.
• در زمان هایی که فرزندتان استعداد یا توانایی مورد نظر را بروز می دهد، او را تشویق و تایید کنید.کودکان استعداد بالایی در تشخیص تشویق واقعی و صادقانه و تشویق ظاهری دارند. برای آنکه تشویق شما صادقانه باشد باید به صورت مشخص از توانایی او تعریف نمایید. معمولا کودک خودش متوجه تواناییش نمی شود و شما باید به صورت مشخص آن توانایی را در او توصیف کرده تا کم کم آن را باور کند. مثال های زیر روش کار را روشن می کند.

"تو هنرمند خوبی هستی. نقاشی هایت جزئیات زیادی دارند و ترکیب رنگ ها خیلی زیبا هستند."

"چه خوب ماشین را تمیز کردی، شیشه ها چقدر تمیز شده و لاستیک ها هم برق افتاده است."

"چه حافظه خوبی داری، آدرسی که فقط یک بار شنیده بودی، یادت مانده است."

"چه سریع توانستی کار با کنترل تلویزیون را یاد بگیری."

آیا می دانید

کوپر اسمیت یکی از محققان معروف در زمینه اعتماد به نفس تحقیقی انجام داد تا ببیند چه عواملی باعث افزایش عزت نفس کودکان می شوند. او سه عامل را پیدا کرد:

عامل اول: او متوجه شد که کودکانی که اعتماد به نفس بالایی دارند والدینشان آنها را بدون قید و شرط دوست دارند.

عامل دوم: والدین آنها قوانین مشخصی برای آنها تعیین کرده و همواره از آنها انتظار دارند که به این قوانین پایبند باشند. بنابراین این کودکان می دانند که والدینشان دقیقا از آنها چه انتظاری دارند.

عامل سوم: والدین این کودکان به نظرات و عقاید آنها گوش می دهند و برای نظرات آنها ارزش قایل هستند و به همین دلیل این کودکان نیز برای نظرات خودشان احترام قایل هستند.

آیا شما هم از این سه عامل در تربیت فرزندتان استفاده می کنید؟ به نظرتان چه تغییری در رفتارتان باید بدهید تا این سه نکته را در تربیت فرزندتان اجرا کنید؟