وسواس فکری دقیقا چیست و چطور درمان می شود؟
وسواس فکری افکار، تصاویر و تکانه هایی هستند که مرتبا در ذهن فرد تکرار می شوند و به نظر می رسد خارج از کنترل فرد هستند و علی رغم میل او به ذهنش می آیند. مثل اینکه فرد مدام فکر می کند مبادا دستش آلوده باشد. یا اینکه فکر می کند نکنه به ایدز مبتلا شوم.
همه افراد افکار عجیب، غیرمعمول و یا حتی مزاحم دارند که هر از گاهی به ذهن شان می آید و اکثر آنها بدون اینکه به این فکرها اهمیت بدهند، به کارهای روزمره خود ادامه می دهند اما اگر به اختلال وسواس (OCD) مبتلا باشید، این فکرها می تواند هم ناراحت کننده و هم ناتوان کننده باشد.
انواع وسواس فکری
وسواس های فکری انواع مختلفی دارد ، از جمله:
- نگرانی مداوم در مورد ابتلا به یک بیماری کشنده مثل ایدز یا سرطان
- نگرانی درباره اینکه مبادا دیگران به خاطر شما بیمار شوند.
- ترس شدید از اینکه یک اتفاق وحشتناک برای فرد عزیزی رخ دهد (مثلا تصادف کند).
- نگرانی عمیق از اینکه کاری بسیار شرم آور انجام دهید، مثلا در یک مراسم تشییع جنازه با صدای بلند کلمات رکیکی را به زبان بیاورید.
- فکر اینکه که مبادا با کسی تصادف کنید یا ناخواسته به کسی آسیب برسانید
- افکاری درباره قتل شریک زندگی یا فرزندتان
- افکار و تصورات جنسی یا مذهبی (مثل تجاوز جنسی یا کارهای جنسی نامناسب یا توهین به مقدسات)
- احساس نیاز شدید برای مرتب و منظم منظم کردن چیزها تا وقتی که نحوه قرارگرفتنشان «درست» به نظر بیاید.
وسواس فکری صرفاً نگرانی معمول درباره مشکلات روزمره نیستند. آنها معمولا غیرقابل کنترلند، حتی اگر بتوانید غیر منطقی بودن آنها را تشخیص دهید.
غالباً وسواس فکری آنقدر ناتوان کننده است که انجام کارهای روزمره برایتان سخت میشود. معمولا این وسواس ها اینقدر آزار دهنده هستند که فرد سعی می کند با انجام اعمال وسواسی یا افکار وسواسی دیگری از شر آنها خلاص شود.
به عبارت دیگر فرد با انجام وسواس عملی (مثل شستن دست) سعی در تسکین وسواس های فکری (نگرانی درباره آلودگی و بیماری) خود دارد.
وسواس عملی یا اجبار چیست؟
اجبار یا وسواس عملی رفتارهایی هستند که باید بارها و بارها انجام شود تا اضطراب ناشی از وسواس فکری فرد کاهش یابد. به عنوان مثال، اگر وسواس آلوده بودن دارید، ممکن است احساس کنید که مجبور هستید دستان خود را بارها بشویید یا بارها از ماده ضدعفونی کننده استفاده کنید تا نگرانی ناشی از آلوده بودن دست هایتان کاهش پیدا کند.
وسواس های عملی متداول شامل تمیز کردن، شمارش و چک کردن هستند.
پیشنهاد می کنم این مطلب را هم مطالعه کنید: وسواس چیست؟ انواع وسواس های فکری و عملی
وسواس و سرکوب افکار
وقتی فکر وسواسی به ذهن فرد مبتلا بهOCD می آید بسیار مضطرب می شود و تلاش می کند آن را به طریقی از ذهن خود خارج کند و این مساله باعث می شود که این افکار دوباره و بدتر از قبل بازگردند و طبیعی است که اضطراب بیشتری در فرد ایجاد کرده و باید تلاش بیشتری برای سرکوب و خارج کردن آن افکار از ذهنش بکندو این چرخه ادامه پیدا می کند.
در یک مطالعه تحقیقاتی، به مبتلایان به OCD گفتند که برخی از روزها افکار وسواسی خود را سرکوب و برخی از روزها در برابر افکار وسواسی خود واکنشی نشان ندهند. در پایان هر روز از آنها خواسته می شد تعداد افکار وسواسی خود را ثبت کنند. نتیجه تحقیق جالب توجه بود. در روزهایی که این افراد سعی می کردند افکار خود را سرکوب کنند 2 برابر بیشتر از روزهایی که در برابر افکار خود کاری نمی کردند، افکار مزاحم داشتند.
اختلالات مشابه وسواس
اختلالات دیگری وجود دارد که علائم بسیار مشابهی با وسواس دارند اما به عنوان اختلال وسواس شناخته نمی شوند. در بیشتر این اختلالات نگرانی فرد درباره یک موضوع خاص است و درباره آن موضوع خاص افکار یا اعمال وسواسی دارد.
به عنوان مثال، اختلال بدشکلی بدن (BDD) نوعی اختلال روانی است که در آن فرد افکار وسواسی درباره ناهنجاری جزئی واقعی یا خیالی در ظاهر و بدن خود دارد و فکر می کند در بدن اون یک مشکل جدی وجود دارد.
افراد مبتلا به این اختلال هم رفتارهای وسواس گونه دارند اما این رفتارها بیشتر درباره بدنشان است. مثلا روزانه ده ها بار جوش های خود را در آینه بررسی می کنند.
در کلینیک وسواس می توانید به سایر مطالب و مقالات مربوط به وسواس دسترسی داشته باشید.
دوستان با بیشترین امتیاز در 2 هفته اخیر
سلام
من همش فکر میکنم ی کار اشتباه انجام دادم بعد اون کارو هی میرم چکش میکنم. بهش دوباره فکر میکنم خیلیی زیاد شده اصلا نمیتونم کنترلش کنم این جزو وسواس فکری هستش؟
وسواس فکری موقع غذا خوردن استرس و اظطراب
سلام یک نفر رو میشناسیم که خیلی رو وسایل الکترونیکیش وسواسه مثلا نمیذاره کسی فلششو بزنه به لپ تاپش
مشکل دقیقا چیه؟
سلام داکتر صاحب
من نمیدونم مشکلم چیه به وسیله ها خونه نگاه میکنم انگار راه میرن؟؟؟
شما پارکتون مشکل داره🙏♥
من در گذشتع کار های ک انجام دادم فک میکنم ک حالا دارم انجامشون میدم و این فکر ها در ذهنم مث بیماری میچرخه
دیگه خسته شدم از این فکر های ترس اور
ببخشید من گاهی اوقات بیرون میروم یا جای میرم فکر میکنم همه به سونی من نگاه می‌کنند از خودم می شرم میگوم چرا مردم به من نگاه می‌کند اما می بینم آنطور نیست ازی حالت خیلی رنج می برم نمی فهمم چکار کنم.
سلام به اقای دوکتور
حدود یک سال میشه وسواس فکری دارم چیزی های کوپک را بزرگ جلوه میدهم طوری که اگر یک جای بدنم درد کنه فکر میکنم که یک بیماری بزرگ مانند سرطان دارم قبلا اینطوری نبود اما زمانی که به بیماری جلدی مصاب شدم از آن به بعد دچار این مشکم
سلام منم دقیقا همین مشکلو دارم و واقعا کلافه شدم
سلام خسته نباشید من وسواس فکری شدید برا حلال و حرام بودن دارم و همیشه دنبال دلیل هستم که مثلا فلان وسایل را خریده ام پول حرام قاطی شده و پیش روانپزشک رفتم و قرص سرترالین ۵۰ میلی وقرص کلومیپرامین ۱۰ میلی میخورم و نزدیک یکسال هست که این قرص ها را میخورم اصلا فرق نکرده ام لطفا کمکم بکنید
سلام خسته نباشید ممنون از مطالب شما من مدتیه دچار استرس و وسواس شدم کارم تاسیسات بود همه بهم افتخار میکردن ولی الان باچشم زهن دیگری منومیبینن سر چهارا وقتی رد میشم هی به خودم میگم نکنه به سرباز یا افسر خورده باشم متور سوار میشم هی پشتمون چک میکنم دیگه خسته شدم رفتم دکتر میگه دیگه من کاری ازمم بر نمیاد باید بری روزبه هی استرس دارم شای واقعا تصادف کردیم بعدن نیان سراغم ارز خونه بیرون نمیرم دو تا بچه دارم لطفا راهی هست کمکم کنید التماس دعا
سلام من وسواس فکری شدید برا حلال و حرام بودن پول دارم من به یه نفر بدهکار بودم بدهیش را بهش دادم اما با یک اسم ناشناس به حسابش واریز کردم و به خودش هم گفتم که من واریزش کرده ام اما همش تو ذهنم میاد که طرف شاید حرف من را باور نکنه و به یه فقیری ببخشه و اون وقت من بازم بهش بدهکار می شوم قرص سرترالین ۵۰ و قرص کلومیپرامین ۱۰ روزی سه وعده هست میخورم و نزدیک یکسال هستش که میخورم اما فرق نکرده ام لطفا کمکم بکنید
سلام من دچار وسواس فکری شدم من ۱۶ سالمه ولی این وسواس داره دیوونم میکنه مثلا فکر میکنم قاتل شدم و همش ترس از این دارم که نکنه خدایی نکرده آسیبی به پدر و مادر و خواهرم البته خودم میدونم که این کارو نمیکنم چون از ته دل عاشقشونم ولی این مخم دست بردار نیست بزنم دکتر لطفا بهم کمک کنید دارم از دست میرم همش کارم شده گریه دیگه حتی درس خوندنم برام سخت شده
سلام خسته نباشید من دختری ۹ ساله دارم الان یه هفتس تو ذهنش یه فکرای عجیب غریب میاد فکر میکنه من میخوام بمیرم یا فکر میکنه یکی بهش میگه مامان باباتو بکش یا تو ذهنش یکی فحش میده یا یکی میگه به مامان بابات فحش بده من نمیدونم چرا این طوری شده یهو هر وقت تو ذهنش این چیزا بیاد میشینه گریه میکنه لطفا کمکم کنید چکار کنم
سلام دوست عزیز، اول باید مشخص بشه دلیل این مساله چی بوده، بهتره از روانشناس کودک کمک بگیرید
سلام اقای دکتر من راستش در دوره خاصی همش فکر به این میکردم که مثلا یه وقت نکنه من نتونم درس بخونم؟ نکنه تمرکزم مختل شه؟و انقدر به این فکر کردم که اخر برام خیلی سخت شد تمرکز کردن و دچار وسواس فکری شدم.میخواستم ببینم آیا حتما باید پیش روان شناس رفت یا خود طرف میتونه حل کنه؟
من اصلا نمیتونم تمرکز کنم ذهنم همجا میپره خیلی تو افکار و خیالاتم فرو میرم به صورتی که مثل روانی ها حتی فکرم رو اجرا میکمم مثلا تو فکرم دارم با یکی حرف میزنم در واقعیت صخبت میکنم یا حرکاتی که در فکرم است رو در واقعیت با دستو اینا نشون میدم یه درس کوتاهو من 3 ساعت زمان میزارم اخرش هیچی نمفهمم اینقد ذهنم میپره جی کار کنم اقای دکتر؟ 😢
سلام در مورد خیالپردازی ناسازگار مطالعه کنید علائمتون خیلی شبیهه خودم هم مثل شما هستم
سلام خسته نباشید من چند وقت یه همش فکرهای پلیدوزشتی که هیچ گاه دربندش نبودم میاد به ذهنم مثلا از کسایی که خوشم میاد یا حتی نزدیک ترین کسم خیلی خسته شدن ازاین وضعیت خواهی که ازشما دارم کمکم کنید خیلی اذیت میشم اصلا دوست ندارم حتی یک لحظه این فکرهای ذهنم بیاد
سلام من یه پسر ۱۶ ساله دارم که سال یازدهم درس میخونه درس خونه ولی روش درس خوندنش تا یه حدی اشتباه بوده یعنی وسواس مطالعاتی داره چون کندخوانی میکرده هی فکر میکنه مطالب از ذهنش خارج شده دوباره خوانی میکنه الان در حال حاضر یکم دوباره خوانی مطالب کمتر شده با تایم گذاری برا درس خوندن ولی یه مشکلی که داره آزارش میده اینه که یه جمله از درس تا شب صدها بار تو ذهنش مرور میشه فقط یه جمله و این خیلی براش ناراحت کننده شده ممنون میشم راهنمایی کنید چجوری ذهنشو کنترل کنه
من درباره کسایی ک دوسشون دارم حرفای زشت و رکیک میاد توذهنم وقعا خسته شدم نمیدونم چیکار کنم عذاب وجدان میگیرم
وای من نزدیک دو ماه هعی فکر کشتن مادرم که حتی از جون خودمم بیشتر دوس دارم میاد تو ذهنم مخصوصا وقتایی که من و مادرم تنهاییم
چیکار کنممممم😭😭😭😭😭😭😭
خیلی خسته شدم هر جا میرم انگار قفسه، دوس دارم همین الان بمیرم
من هم وقتی بچه بودم به این افکار فکر میکردم اما تو وقتی از فکر به این موضوع هم داری اذیت میشی چطور میتونی این کار رو انجام بدی؟!
نترس و نگرانی به دلت راه نده افکارت رو همیشه نباید جدی بگیری🙂🌹
سلام خسته نباشید.. من چند ساله نوعی وسواس غیرمنطقی جبری دارم .. مثلا ذهنم به مادربزرگم که فوت مرده فکر میکنه و همزمان به یه عددهم فک میکنه و میگه تو مثلا ۶ ماه دیگه میمیری .. یا گاهی درحال پیاده روی هستم یهو یه عدد میاره تو ذهنم و میگه اگه مسیرتو برنگردی دوباره بیای فلان مدت بعد میمیری .. ایا ممکنه چون ذهنم به عدد فکر کرده من واقعا فلان مدت بعد بمیرم؟ اخه تو یه سایتی نوشته بود فکر زیاد به یه چیزی واقعیش میکنه
لطفاااااا کمکم کنید
فقط بگین ممکنه واقعی بشه چون بهش خیلی فکر میکنم؟؟؟ و ممکنه ذهنم طول عمرمو بدونه؟؟؟
منم دقیقا همین وسواس شمارو دارم و خیلی راجبش تحقیق کردم اینا فقط فکرای شیطانی و وسواسه و اصلا ربطی ب لینکه ب هرچی فک کنید بشه نداره چونکه خدا هیچ وقت براساس ی انجام ندادن اینکه شما مثلا اگر فلان کارو نکنید شمارو نمیکشه
سلام من دچار وسواس فکری شدم اول وسواس به مطالعه بوداما الان به کارای روزمره دیگه هم کشیده شده مثلا افکار بیخود وپوچ دارم با خودم میگم که وقتی فیلم میبینم همراه با زیرنویس بود اگر حرف اول کلمه ای که فیلم داره پخش میکنه رو در آخر فیلم بیاد بیارم چیکار کنم مثل موریانه داره مغزم میخوره دارو هم میخورم ولی باز این افکار وسواسی میاد زندگیم ازم گرفته داره نابودم میکنه چیکار کنم؟؟