تأثیر و خاصیت پروتئین‌ها یکسان نیست و بعضی پروتئین‌ها از بقیه بهترند. پروتئین وی یکی از این موارد است که مقدار زیادی آمینو اسید دارد. آمینو اسیدها به سرعت جذب بدن می شوند.
تحقیقات نشان می دهد پروتئین وی به افزایش قدرت، عضله سازی و چربی سوزی کمک می کند.
در واقع، این مکمل یکی از شناخته شده ترین مکمل ها در دنیاست و به خوبی درمورد آن تحقیق شده است.
در این مطلب از دپارتمان تناسب اندام کلینیک سلامتی، با جزئیات درمورد این پروتئین و تأثیر آن در بدنسازی و فیتنس و حفظ سلامت بدن توضیح می دهیم.
پروتئین وی چیست؟
وِی همان قسمت مایع شیر است که هنگام تولید پنیر از آن جدا می شود. پروتئین وی ترکیبی از چند پروتئین است که از وِی جدا می شوند.
شیر دو پروتئین اصلی دارد: ۸۰% کازئین (casein) و ۲۰% وِی.
وِی در بخش مایع شیر یافت می شود. هنگام تولید پنیر، چربی های شیر سفت و وِی به عنوان محصول فرعی از آن جدا می شود.
در واقع مایع روی ماست همان وِی است. قبلاً تولیدکنندگان پنیر وِی را دور می ریختند تا اینکه با ارزش تجاری و خواص آن آشنا شدند.
بعد از اینکه وِی از شیر جدا شد، با پشت سر گذاشتن چند مرحله به پروتئین وی تبدیل می شود؛ یعنی همان پودری که به شیک، پروتئین بار و جایگزین وعدۀ غذایی اضافه می کنیم.
مکمل وِی به تنهایی خوشمزه نیست. به همین دلیل، معمولاً طعم دار می شود. طعم های شکلاتی، وانیلی و توت فرنگی جزو پرفروش هاست.
حتماً برچسب روی محصول را بخوانید چون بعضی محصولات حاوی افزودنی های ناسالم، مثل شکر تصفیه شده، هستند.
شما می توانید به راحتی در کنار مصرف روزانۀ پروتئین، از مکمل پروتئین وی استفاده کنید.
این روش به درد بدنسازها و علاقه مندان باشگاه می خورد. همینطور برای کسانی که می خواهند وزن کم کنند یا کمبود پروتئین دارند، مناسب است.
پروتئین طعم دار، خوشمزه است و شما می توانید پودر طعم دار مکمل وِی را به اسموتی اضافه کنید.
معمولاً وِی به خوبی هضم می شود اما بهتر است کسانی که به لاکتوز حساسیت دارند، حواسشان را جمع کنند. بعضی از افراد به این مکمل حساسیت دارند.
تأثیر پروتئین وی روی تقویت پروتئین و آمینو اسیدهای شاخه دار (BCAA)
پروتئین‌ها اصلی ترین مصالح بدن انسان هستند و در تشکیل چند نقطۀ مهم، مثل تاندون، اندام و پوست، هورمون، آنزیم، انتقال دهندۀ عصبی و انواع مولکول ها، نقش دارند.
به علاوه، پروتئین‌ها در تشکیل عناصر انقباضی در ماهیچه موثرند.
پروتئین از آمینو اسید تشکیل شده است، این مولکول های کوچک مثل دانه های تسبیح به یکدیگر متصلند.
بعضی از آمینو اسیدها توسط سلول های بدن تولید می شوند اما دستۀ دیگر، از طریق مصرف غذا تأمین می شوند. به دستۀ دوم، آمینو اسیدهای ضروری می گویند.
بعضی از پروتئین‌ها هر ۹ آمینو اسید ضروری بدن را تأمین می کنند. پروتئین وی یکی از این پروتئین‌ها است.
این مکمل بیش از همه حاوی آمینو اسیدهای شاخه دار، مثل لوسین (leucine)، است و سیستئین (cysteine) هم دارد.
تحقیقات نشان می دهد که لوسین بیش از همه در رشد موثر است و سیستئین میزان گلوتاتیون (glutathione) را بالا می برد که نوعی آنتی اکسیدان سلولی است.
این پروتئین به رشد بدن انسان کمک می کند. در واقع، شیر مادر از ۶۰% وی تشکیل شده، در حالی که شیر گاو فقط ۲۰% وی دارد.
انواع پروتئین وی: کنسانتره، ایزوله و هیدرولیزه
در ادامه، به سه مورد از محبوب ترین انواع این مکمل اشاره می کنیم که از نظر فرایند تولید با هم فرق دارند.
- کنسانتره: تقریباً از ۸۰-۷۰% پروتئین تشکیل شده. حاوی لاکتوز (قند شیر) و چربی است و از همه خوشمزه تر است.
- ایزوله: ۹۰% یا بیشتر پروتئین دارد. چربی و لاکتوز آن کمتر است و مواد مغذی موجود در پروتئین ایزوله کمتر از کنسانتره است.
- هیدرولیزه: وِی هیدرولیزه قبلاً یک بار هضم شده، به همین خاطر، سریع تر جذب می شود و ۴۳-۲۸% بیشتر از پروتئین ایزوله میزان انسولین را بالا می برد.
در مجموع، به نظر می رسد وِی کنسانتره بهترین گزینه است.
چون هم ارزان تر است و هم اکثر مواد مغذی موجود در وِی را در خود دارد. به علاوه، طعم وِی کنسانتره (به خاطر حجم لاکتوز و چربی) برای اکثر افراد خوشایند است.
اگر بدن شما کنسانتره را هضم نمی کند یا قصد دارید در کنار تقویت پروتئین، مصرف کربوهیدرات و چربی را کاهش دهید، بهتر است سراغ ایزوله یا حتی هیدرولیزه بروید.
با اینکه کنسانتره محبوب ترین مدل مکمل وِی به شمار می رود اما روی نوع ایزوله بیشتر تحقیق انجام شده است.
تأثیر مکمل وِی روی قدرت و تراکم عضلات
مکمل وِی به تقویت کنندۀ عضلات معروف است و در بین ورزشکاران، بدنسازان و کسانی که به دنبال تقویت عملکرد خود در باشگاه هستند، طرفدار دارد.
این مکمل، به طرق زیر به تقویت عضلات کمک می کند:
- عناصر سازنده: وِی به تشکیل پروتئین و آمینو اسید کمک می کند. بدن برای رشد عضلات به پروتئین و آمینو اسید نیاز دارد.
- هورمون ها: وِی میزان هورمون های رشد، مثل انسولین، را بالا می برد که باعث رشد عضلات می شود.
- لوسین: وِی سرشار از یک آمینو اسید به نام لوسین است که در سطح مولکولی و ژنتیکی به تشکیل پروتئین در عضلات کمک می کند.
- جذب سریع: وِی سریع تر از سایر پروتئین ها جذب و استفاده می شود.
شواهد نشان می دهد مکمل وِی به ویژه زمانی روی رشد عضلات موثر است که بلافاصله قبل، بعد یا حین ورزش مصرف شود. معمولاً بعد از تمرین، میزان نیاز بدن به پروتئین به اوج می رسد.
اما اخیراً بررسی شواهد نشان داد مقدار پروتئین مصرفی در روز مهم ترین عاملی است که روی رشد عضلات تأثیر دارد. به نظر می رسد مصرف پروتئین قبل یا بعد از ورزش چندان موثر نیست.
این مکمل در مقایسه با سایر پروتئین‌ها، مثل پروتئین سویا، بهتر عمل می کند.
شواهد درمورد تأثیر وِی در مقایسه با کازئین ضد و نقیض است. به نظر می رسد وِی در کوتاه مدت موثر عمل می کند اما کازئین در بلندمدت به رشد عضلات کمک می کند، پس اثر خالص و نهایی این دو یکسان است.
یادتان باشد مکمل وِی فقط زمانی موثر عمل می کند که دچار کمبود پروتئین خوراکی باشید.
در یک پژوهش، بزرگسالان سالخورده به مدت ۱۲ هفته تمرین استقامتی انجام دادند. شرکت کنندگان کمبود پروتئین نداشتند. نتیجه نشان داد مصرف این مکمل یا کربوهیدرات به رشد عضلات کمک نکرد.
بنابراین، شواهد در زمینۀ تأثیر مکمل وِی روی تقویت عضلات ضد و نقیض است و نتیجه به بدن فرد بستگی دارد.
کسانی که به اندازۀ کافی گوشت، ماهی، تخم مرغ و لبنیات مصرف می کنند، به این پروتئین احتیاج ندارند و این مکمل در بدن آن ها تأثیر نخواهد داشت.
تأثیر این پروتئین روی احساس سیری و کاهش وزن
همه می دانیم که پروتئین به کاهش وزن کمک می کند چون با اختلاف سیرکننده ترین کلان مغذی است.
پروتئین مصرف انرژی را تا ۱۰۰-۸۰ کالری در روز بالا می برد و باعث می شود افراد به صورت خودکار روزی ۴۴۱ کالری کمتر مصرف کنند.
نتیجۀ یک پژوهش نشان داد مصرف ۲۵% کالری پروتئینی در روز، هوس غذا را تا ۶۰% و میل به میان وعدۀ دیرهنگام را تا ۵۰% کاهش می دهد.
مکمل وِی یک روش عالی برای بالا بردن مصرف پروتئین است و به کاهش وزن کمک می کند.
تحقیقات نشان می دهد اگر برای تأمین کالری مورد نیاز روزانه از این مکمل استفاده کنید و همزمان ورزش کنید، وزن بدن ۳.۵ کیلوگرم کاهش پیدا می کند و به حجم عضلات اضافه می شود.
اگر قصد کاهش وزن دارید، مکمل وِی هم وزنتان را پایین می آورد و هم به عضله سازی کمک می کند.
سایر خواص پروتیئن وی
وِی فقط یک منبع پروتئینی باکیفیت نیست، بلکه چند مادۀ مغذی دیگر هم دارد.
از جمله مواد مغذی مکمل وِی می توان به لاکتوفرین (lactoferrin)، بتا-لاکتوگلوبولین (beta-lactoglobulin)، آلفا-لاکتالبومین (alpha-lactalbumin) و ایمونوگلوبولین (immunoglobulins) اشاره کرد.
مکمل وِی علاوه بر عضله سازی چند خاصیت دیگر هم دارد.
از جمله خواص وِی می توان به کاهش فشار خون، قند خون و کاهش علائم استرس و افسردگی اشاره کرد.
همچنین ضد سرطان است، علائم هپاتیت را کاهش می دهد، تراکم استخوان را بالا می برد، به تقویت سیستم ایمنی بیماران مبتلا به HIV کمک می کند و طول عمر موش ها را بیشتر می کند.
به نظر می رسد خواص این مکمل ناشی از آمینو اسید سیستئین است که به مقدار زیاد در آن وجود دارد. سیستئین با افزایش مقدار گلوتاتیون به این موارد کمک می کند. گلوتاتیون نوعی آنتی اکسیدان موجود در سلول های بدن است.
مقدار مصرف و عوارض
توصیه می شود هر روز بعد از ورزش، ۱ الی ۲ اسکوپ (۲۵ الی ۵۰ گرم) پروتئین وی مصرف کنید.
پیشنهاد می کنیم از دستورالعمل روی جعبه پیروی کنید.
یادتان باشد اگر پروتئین مورد نیاز از طریق مواد غذایی تأمین شود، خوردن این مکمل هیچ تأثیری ندارد.مصرف آن به کلیه ها آسیب نمی زند و منجر به پوکی استخوان نمی شود.
در واقع، شواهد نشان می دهد پروتئین به جلوگیری از پوکی استخوان کمک می کند و هیچ تأثیری روی سلامت کلیه ها ندارد.
اما بهتر است کسانی که دچار مشکل کبد یا کلیه هستند، از مصرف مکمل وِی خودداری کنند یا حداقل قبل مصرف، با پزشک مشورت کنند.
مصرف زیاد پروتئین وی منجر به مشکلات گوارشی، مثل حالت تهوع، نفخ، اسهال، دل درد و گرفتگی شکم، می شود. بعضی از افراد به وِی حساسیت دارند.
بدن بعضی از افراد قادر به هضم کنسانتره نیست. پیشنهاد می شود این دسته از افراد نوع ایزوله یا هیدرولیزه مصرف کنند یا به کل از مصرف پروتئین وی صرف نظر کنند و در عوض سراغ غذاهای سرشار از پروتئین بروند.
در مجموع، مکمل وِی یک محصول امن و بی خطر است و اکثر افراد بدون مشکل از آن استفاده می کنند.
کلام آخر از کلینیک سلامتی
مکمل وِی یک روش سالم برای گنجاندن پروتئین در رژیم غذایی است. این منبع پروتئینی باکیفیت به خوبی توسط بدن انسان جذب و استفاده می شود.
وِی به ویژه برای ورزشکاران، بدنسازها یا کسانی مفید است که دنبال عضله سازی و چربی سوزی هستند.
پروتئین پادشاه عضله سازی و چربی سوزی است. به نظر می رسد پروتئین وی در این زمینه بهتر از سایر پروتئین‌های باکیفیت عمل می کند.
سوالات متداول
- پروتئین وی چیست؟
این پروتئین یک پروتئین با کیفیت بالا است که از شیر استخراج می‌شود و حاوی تمام اسیدهای آمینه ضروری است. - این پروتئین چگونه به عضله‌سازی کمک می‌کند؟
این پروتئین با تأمین آمینواسیدهای ضروری، به ترمیم و رشد عضلات پس از تمرین کمک می‌کند. - آیا این پروتئین به کاهش وزن کمک می‌کند؟
بله، پروتئین وی با افزایش احساس سیری و تقویت متابولیسم می‌تواند به کاهش وزن کمک کند. - این پروتئین چه تأثیری بر سیستم ایمنی دارد؟
این پروتئین حاوی گلوتامین و لیزین است که به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند. - آیا مصرف این پروتئین برای همه مناسب است؟
مصرف این پروتئین برای بیشتر افراد بی‌خطر است، اما افراد با حساسیت به لبنیات باید احتیاط کنند.
پروتین وی هم ضرر جانی داره هم ضرر مالی