رشته MBA یا مدیریت کسب و کار یکی از پرطرفدارترین و معتبرترین رشته های تحصیلی در جهان است که طرفداران زیادی دارد و دانشجویان زیادی به این رشته علاقه مند هستند. هدف این رشته تربیت مدیران و رهبران کارآمد برای سازمان‌ها و کسب‌وکارها است. در این مقاله از دپارتمان مشاوره تو، به بررسی کامل و جامع این رشته می‌پردازیم.
تاریخچه و پیدایش رشته MBA
رشته MBA برای اولین بار در اوایل قرن بیستم در ایالات متحده آمریکا شکل گرفت. در سال ۱۹۰۸، دانشکده کسب و کار هاروارد اولین برنامه MBA را راه‌اندازی کرد. این برنامه به عنوان پاسخی به نیازهای روزافزون صنعت و تجارت برای مدیران حرفه‌ای و آگاه از مفاهیم مدیریتی، مالی و بازاریابی طراحی شد. از آن زمان تا کنون، MBA به یکی از محبوب‌ترین و معتبرترین مدارک تحصیلی در سراسر جهان تبدیل شده است.
هدف رشته MBA
هدف اصلی رشته MBA، تربیت افرادی است که بتوانند به عنوان مدیران و رهبران موفق در سازمان‌ها فعالیت کنند.
دروس رشته MBAدر دانشگاه
| دروس پایه | دروس تخصصی |
| مدیریت مالی | استراتژی کسب و کار |
| بازاریابی | اقتصاد مدیریتی |
| مدیریت عملیات | مدیریت پروژه |
| مدیریت منابع انسانی | کارآفرینی |
| رفتار سازمانی |
گرایش‌های رشته MBAچیست؟
برای ادامه تحصیل با مدرک mba و dba، باید ابتدا یکی از گرایش‌های زیر را گذرانده باشید. گرایش‌های MBA و dba در ایران شامل موارد زیر است:
- گرایش امور مالی
- گرایش بازاریابی
- گرایش فناوری اطلاعات
- گرایش تجارت بین الملل
- گرایش مدیریت پروژه
- گرایش استراتژی
با چه رتبه‌ای کجا قبول می‌شوید؟
در این جدول تعدادی از کارنامه‌های کنکور MBA را برای شما قرار داده ایم که به‌صورت تقریبی بتوانید پیش‌بینی کنید با چه رتبه‌ای کجا قبول می‌شوید:
| رتبه | محل قبولی |
| ۷ | صنعتی‌شريف |
| ۱۳ | بازاریابی صنعتی‌شریف |
| ۱۴ | صنعتی‌شریف |
| ۱۹ | صنعتی‌شریف |
| ۴۵ | منابع‌انسانی صنعتی‌شریف |
| ۴۸ | صنعتی‌شریف |
| ۴۹ | صنعتی‌شريف |
| ۵۶ | استراتژی دانشگاه تهران |
| ۷۲ | مالی امیرکبیر |
| ۸۶ | فناوری امیرکبیر قبول |
| ۸۸ | فناوری امیرکبیر قبول |
| ۱۱۱ | شبانه‌ی بازاریابی امیرکبیر |
| ۱۱۶ | صنعتی‌شریف با سهمیه‌ی رتبه‌ی اول |
| ۱۳۴ | منابع انسانی علامه |
| ۱۵۰ | منابع انساني علامه |
| ۱۶۲ | بازاریابی تهران |
| ۱۶۴ | مالی علامه |
| ۱۹۱ | استراتژی علم و صنعت |
| ۱۹۵ | بازاريابي علامه |
| ۱۹۸ | مالي خواجه نصير |
| ۲۰۴ | استراتژی دانشگاه خوارزمی |
| ۲۱۷ | سیستم‌های فناوری اطلاعات علامه |
| ۳۰۷ | مالی خواجه نصیر |
| ۳۱۶ | بازاريابی فردوسی مشهد |
| ۳۳۴ | بازاریابی امام‌خمینی قزوین |
| ۳۳۹ | پردیس خودگردان دانشگاه تهران بازاریابی |
| ۴۵۴ | استراتژی خوارزمی خودگردان |
| ۶۷۳ | منابع انسانی مالک‌اشتر شبانه |
| ۱۱۰۴ | استراتژی شهيد بهشتی پرديس خودگردان |
| ۱۶۱۱ | بازاريابی خوارزمی پرديس خودگردان |
| ۱۰۴ سهميه | شبانه منابع انسانی مالک اشتر |
| ۴۶ سهمیه | سیستم های فناوری اطلاعات خوارزمی |
| ۵۵ سهميه | استراتژی الزهرا |
| ۶۳ سهميه | بازاريابی تهران |
| ۸۸ سهميه | مالی شبانه‌ی خواجه نصير |
| در سهمیه ۱۴، بدون سهمیه ۱۵۵ | مالی علامه طباطبایی |
ظرفیت پذیرش دانشگاه‌های برتر رشته MBA
با توجه به مطالبی که تا به حال ذکر شد، احتمالاً شما هدف از تحصیل رشته دانشگاهی MBA را می‌دانید. اگر شما از جمله داوطلبانی هستید که می‌خواهید در این رشته تحصیل کنید و به دنبال رتبه برتر در کنکور هستید، بهتر است بهترین دانشگاه‌های این رشته در ایران را بشناسید. بهترین دانشگاه‌های ارائه دهنده دوره MBA در ایران چه هستند و چقدر ظرفیت دارند؟ در ادامه در مورد برخی از این دانشگاه‌ها توضیحاتی ارائه خواهیم داد.
- دانشگاه صنعتی شریف: قطعاً دانشگاه صنعتی شریف برترین دانشگاه کشور در رشته ام بی ای است. دانشگاه صنعتی شریف در سال ۱۴۰۲تعداد ۷۵ نفر از رتبه‌های برتر کنکور را برای تحصیل در نوبت روزانه می‌پذیرد. اگر لیست دانشگاه‌های ارائه دهنده رشته مدیریت mba در کنکور کارشناسی ارشد سال ۱۴۰۰ مشاهده کنید متوجه خواهید شد که این دانشگاه یکی از برترین و فعال‌ترین دانشگاه‌هایی است که در گرایش‌های مالی، بازاریابی، استراتژی، رفتار سازمانی و فناوری اقدام به پذیرش دانشجو می‌کند
- دانشگاه صنعتی امیرکبیر: دانشگاه پلی تکنیک تهران یعنی امیرکبیر از سال ۱۳۹۰ رشته mba را به دانشجویان ارائه می‌دهد. این دانشگاه در سال ۱۴۰۲ گرایش‌های مالی، فناوری و بازاریابی، ۲۸ دانشجو را به صورت روزانه پذیرش کرد. اگر به لیست برترین دانشگاه‌های ارائه دهنده رشته مدیریت mba سال ۱۴۰۰ در کنکور کارشناسی ارشد نگاهی بیندازید، متوجه خواهید شد که دانشگاه امیرکبیر یکی از بهترین دانشگاه‌های کشور محسوب می‌شود که بهترین دوره‌های این رشته را به دانشجو ارائه می‌دهد.
- دانشگاه تهران: دانشکده مدیریت دانشگاه تهران نیز یکی از بهترین ارائه دهندگان رشته MBA است. این دانشکده در گرایش‌های استراتژی، بازاریابی، رفتار سازمانی دانشجو می‌پذیرد. سهم هر کدام از این گرایش‌ها ۹ نفر خواهد بود. یعنی دانشگاه تهران در نوبت روزانه ۲۷ نفر ظرفیت برای این رشته خواهد داشت.
- دانشگاه علامه طباطبایی: بازاریابی، تکنولوژی، مالی گرایش‌هایی هستند که دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبایی به دانشجویان ارائه می‌دهد. این دانشگاه نیز یکی از برترین و قدیمی‌ترین دانشگاه‌ها در سطح کشور محسوب می‌شود. این دانشگاه امسال پذیرای ۳۰ دانشجو در نوبت روزانه و ۶ دانشجو در نوبت دوم بود.
- دانشگاه شهید بهشتی:یکی دیگر از بهترین دانشگاه‌های کشور، دانشگاه شهید بهشتی است که در مقطع کارشناسی ارشد رشته MBA در سال ۱۴۰۲ پذیرای ۳ دانشجو در گرایش استراتژی بود. البته به غیر از این ۳ دانشجو در نوبت روزانه، ۲۵ نفر به صورت مجازی و ۳ نفر نیز در پردیس خودگردان بهشتی پذیرش شدند
- دانشگاه خوارزمی:دانشگاه خوارزمی یکی از قدیمی‌ترین و بهترین مراکز آموزشی کشور است که رشته MBA را در گرایش‌های مالی، استراتژی، رفتار سازمانی و منابع انسانی، بازاریابی، عملیات و زنجیره تأمین، سیستم‌های اطلاعاتی و فناوری اطلاعات به داوطلبان برتر کشور ارائه می‌دهد. این دانشگاه در نوبت روزانه پذیرای ۲۸ دانشجو است و در نوبت دوم ۱۲ دانشجو می‌پذیرد.
- دانشگاه الزهرا:اگر داوطلب خانم هستید و می‌خواهید در یک دانشگاه بسیار خوب مختص بانوان ادامه تحصیل دهید، باید بدانید که مدیریت رشته MBA در مقطع کارشناسی ارشد دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی دانشگاه الزهرا از سال ۹۰ شروع به فعالیت کرد. این دانشگاه در سال ۱۴۰۲ گرایش استراتژی را ارائه می‌دهد. ۱۰ نفر می‌توانند در نوبت روازنه و ۲ نفر در نوبت دوم در این رشته پذیرش شوند.سایر دانشگاه‌های ارائه دهنده رشته MBA عبارتنداز: دانشگاه علم و صنعت، خواجه نصیر، مالک اشتر، تبریز، فردوسی مشهد، بین‌المللی امام خمینی قزوین، شیراز و …
ویژگی های شخصیتی مناسب رشته MBA
تمام گرایش‌های مدیریت با رهبری کردن و انجام مسئولیت‌های مدیریتی همراه هستند بنابراین باید یک سری مهارت‌ها را داشته باشید یا آنها را تقویت کنید:
- کار تیمی
- ارتباط اجتماعی قوی
- صبوری
- مقاومت در برابر استرس
- چالش پذیری
- توانایی مذاکره
- سخنوری
- اعتماد به نفس
- قاطعیت در عین انعطاف‌پذیر بودن
مهاجرت از طریق رشته MBA
آمارها نشان می‌دهد دانشجویانی که در گرایش‌های MBA تحصیل کرده‌اند در اغلب کشورهای جهان ظرف مدت ۶ ماه وارد بازارکار شده و شغلی مرتبط با رشته خود یافته اند. مدت زمانی که افراد در این رشته در هفته بایستی کار کنند معادل ۴۰ تا ۴۸ ساعت بوده و میانگین حقوق آنان نیز در سال تقریبا ۵۰۰۰۰ تا ۱۳۰۰۰۰ دلار است که نسبت به برخی شغلهای دیگر دستمزد خوبی میباشد.
شرایط تحصیلی برای مهاجرت در رشته MBA
- مدرک کارشناسی: داشتن مدرک کارشناسی از یک دانشگاه معتبر.
- نمرات بالا: داشتن معدل بالا در دوره کارشناسی.
- قبولی در آزمون GMAT و GER
- آزمون GMAT چیست؟
این آزمون شامل سوالات چند گزینه ای برای سنجش مهارت متقاضیان در مباحثی نظیر جبر، هندسه، تجزیه و تحلیل داده ها، دستور زبان و … است و شامل ۴ قسمت تحلیلی، استدلال یکپارچه، کمی و کلامی می باشد. این آزمون، بیشترین و پرکاربردترین آزمون استاندارد استفاده شده برای سنجش مهارت دانش آموختگان به شمار می رود و شامل استدلال کلامی، استدلال کمّی و تحلیلی است
- آزمون GER چیست؟
آزمون GRE یا «Graduate Record Examinations»، در واقع به معنای سنجش میزان توانایی هر فرد در اطلاعات تحصیلی است. مرکز این آزمون در کشور آمریکا قرار دارد و به کمک نهاد یا مؤسسه غیرانتفاعی «ETS» یا «Educational Testing Service» هر ساله برگزار می‌شود. شرکت در آزمون GRE با هدف ادامه تحصیل در خارج، در مقاطع کارشناسی ارشد، دکتری و بالاتر از آن انجام می‌شود و نتایج آن در کشورهایی مانند کشور آمریکا و بیش از ۱۶۰ کشور جهان و هزاران دانشگاه و موسسه در سرتاسر جهان معتبر است. هرساله تعداد افرادی که در آزمون GRE شرکت می‌کنند رو به افزایش است و در سرتاسر جهان دارای بیش از هزار مرکز آزمون است. آزمون GRE از سه بخش اصلی زیر تشکیل شده است:
- بخش واژگان
- بخش ریاضیات
- بخش تحلیل نوشتار
- تجربه کاری: بسیاری از برنامه‌های MBA نیازمند چند سال تجربه کاری مرتبط هستند.
- مقالات و توصیه‌نامه‌ها: ارائه مقالات و توصیه‌نامه‌های قوی از اساتید و کارفرمایان.
برخی مزایای تحصیل در رشته MBA
- افزایش دایره ارتباطات با همکلاسی‌ها و اساتید
- ارتقای جایگاه شغلی و درآمد
- افزایش اعتماد به نفس
- آموزش رویکردها و تکنیک‌های مدیریت و رهبری
- توسعه مهارت‌های حل مسئله و تصمیم‌گیری
فرصت‌های شغلی رشته MBA
فارغ التحصیلان MBA می توانند با درآمد مناسبی در تمام موقعیت های شغلی که به مدیریت کسب و کار نیاز دارند، شروع به فعالیت کنند. این موقعیت های شغلی می تواند در طیف وسیعی از شرکت ها وجود داشته باشد. از سرپرستان و مدیران میان رده گرفته تا مدیران ارشد اجرایی و رهبران سازمان ها. حتی کارمندان بخش های مختلف سازمانی نیز می توانند از آموزه های مفید این رشته بهره ببرند. و با کمک آنها، شغل خود را ارتقا دهند و به درآمد بالاتری برسند.
در ادامه نام پنج موقعیت شغلی برای کسانی که دوره های مدیریت حرفه ای کسب و کار را گذرانده اند یا در دانشگاه تحصیل کرده اند، آورده شده است:
- مدیریت اجرایی
- مدیریت مالی
- مدیریت بازاریابی
- مدیریت منابع انسانی
- مشاوره مدیریت
بازار کار رشته MBA
امروزه بازار کار این رشته در اکثر کشورها در حال افزایش است و بسیاری از شرکت‌ها به دنبال افرادی با مهارت‌ها و دانش مدیریتی هستند.فارغ‌التحصیلان MBA معمولاً حقوق بالاتری نسبت به سایر مدارک تحصیلی دریافت می‌کنند و فرصت‌های شغلی بیشتری در دسترس دارند.
تفاوت رشته DBA و رشته MBA چیست؟
- MBA معادل مدیریت عالی کسب و کار و مخفف عبارت Master of Business Administration است و مدرک دانشگاهی آن معادل کارشناسی یا لیسانس و همچنین کارشناسی ارشد یا فوق لیسانس می باشد.
- DBA معادل دکتری مدیریت کسب و کار و مخفف عبارت Doctorate Of Business Administration است و مدرک دانشگاهی آن معادل دکترای مدیریت کسب و کار می باشد.
- MBA برای افرادی که به دنبال توسعه مهارت‌های مدیریتی هستند، مناسب است و DBA برای افرادی که علاقه‌مند به توسعه دانش و انجام پروژه های پژوهشی در حوزه مدیریت هستند مناسب می باشد.
- یک تفاوت mba و Dba در میزان درآمد و حقوق فارغ التحصیلان آن است. با داشتن مدرک MBA می‌توانید یک کسب و کار کوچک را مدیریت کنید؛ در کنار مدیریت یک کسب و کار بزرگ به عنوان مشاور حضور داشته باشید یا به آموزش سرفصل‌های این رشته بپردازید. با داشتن مدرک DBA هم این کارها را می‌توانید انجام دهید. اما با این تفاوت که شانس شما برای گرفتن مشاغل بالاتر در کسب و کارهای بزرگ‌تر، بیشتر خواهد بود. در هر دو رشته، حقوقی بالاتر از سطح متوسط بازار کار رشته MBA دریافت خواهید کرد اما قطعا حقوق و درآمد فارغ التحصیلان DBA بیشتر است.
چالش‌ها و مشکلات رشته MBA
- پر هزینه بودن تحصیل : هزینه تحصیل در برنامه‌های MBA معمولاً بسیار بالا است و می‌تواند برای بسیاری از افراد چالش‌برانگیز باشد.
- بازگشت سرمایه: تضمینی برای بازگشت سریع سرمایه‌گذاری در تحصیل وجود ندارد و ممکن است زمان زیادی ببرد که فارغ‌التحصیلان بتوانند به درآمد مناسب و خوبی برسند تا بتوانند هزینه‌های خود را جبران کنند.
- فشردگی طول دوره تحصیل : برنامه‌های MBA معمولاً بسیار فشرده و پرکار هستند و نیاز به تعهد و زمان زیادی دارند.
- تنوع دروس: تنوع دروس و موضوعات در این رشته زیاد است و نیاز به برنامه ریزی ، مدیریت زمان و اولویت‌بندی دارد.
- رقابت بالا: با توجه به محبوبیت رشته MBA، رقابت برای فرصت‌های شغلی بالا است و افراد باید تلاش بسیار زیادی بکنند تا در این رشته به جایگاه خوبی برسند.
آینده شغلی رشته MBA
رشته MBA یکی از پرطرفدارترین و معتبرترین مدارک تحصیلی در جهان است که به تربیت مدیران و رهبران کارآمد برای سازمان‌ها و کسب‌وکارها می‌پردازد. این رشته با ارائه دانش و مهارت‌های مدیریتی جامع، فرصت‌های شغلی متعددی را برای فارغ‌التحصیلان فراهم می‌کند. با توجه به روندهای آتی و تغییرات بازار کار، MBA همچنان یکی از بهترین گزینه‌ها برای افرادی است که به دنبال پیشرفت حرفه‌ای و ارتقای مهارت‌های مدیریتی خود هستند.
سوالات متداول
۱- آیا رشته MBA بازار کار خوبی دارد؟
بله، به دلیل تنوع در گرایش‌ها و نیاز عمده کسب‌وکارها به مهارت‌های مدیریتی، این رشته بازار کار گسترده‌ای را در اختیار دارد.
۲ – چه مشاغلی در بازار کسب‌وکار MBA در خارج از ایران حقوق بالایی دارند؟
افرادی که در حوزه‌های مالی، اقتصاد، بازاریابی، تجزیه و تحلیل تحصیل کرده‌اند می‌توانند مشاغل مرتبط با رشته خود را با حقوق بالا پیدا کنند.
۳ – اخذ مدرک MBA به چه روش‌هایی امکان‌پذیر است؟
اخذ مدرک از طریق مراکز دانشگاهی معتبر و موسسات آموزشی عالی که دوره‌های MBA را برگزار می‌کنند.
۴ – چه مشاغلی مرتبط با گرایش بازاریابی در رشته MBA وجود دارد؟
مدیر بازاریابی، مدیر هوش کسب‌وکار و بازاریابی دیجیتال.
۵ – مشاغلی که در ایران در حوزه MBA فعالیت دارند کدام‌ها هستند؟
مشاغلی چون مدیر فروش، کارشناس و مدیر ارشد بازاریابی و بازاریابی دیجیتال، مدیر فن‌آوری اطلاعات و غیره.
