هفته هفتم بارداری: علائم و مراقبت های لازم

• ببینم، شما هم در هفته هفتم حالت تهوع دارید؟ حسابی خسته و کلافه اید و دمدمی مزاج شده اید؟ خب، همۀ این ها طبیعی است. هورمون های بارداری در بدنتان زیاد شده و همۀ این علامت های نه چندان خوشایند تقصیر همین هورمون هاست. نگران نباشید. بعد از سه ماه اول، بخش زیادی از این علامت های ناخوشایند به تدریج از بین می رود.
• برای اولین ویزیت قبل از زایمان آماده شوید! (احتمالاً حدود یک هفتۀ دیگر، باید برای معاینۀ اول به پزشک مراجعه کنید.) ویزیت اول بسیار مهم و کامل است و جنبۀ آموزشی دارد. شاید لازم باشد سونوگرافی ترانس واژینال انجام دهید. معمولاً در این مقطع می توانید صدای ضربان قلب جنین را بشنوید.
• جنین به سرعت در حال رشد است. در هفته هفتم، خصوصیات ظاهری شکل می گیرد (بعدها با همین قیافه به شما اخم می کند!) و حتی زبان کوچولوی نوزاد تشکیل می شود (برای تمشک ها آماده اید؟!)

در هفته هفتم، هر وقت مشغول انجام کارهای روزمره می شوید، جنین را در دلتان حس می کنید اما دیگران چیزی از ظاهر شما دستگیرشان نمی شود. احتمالاً پیش خودتان فکر می کنید وقتی شکمتان بزرگ شود، شرایط چه تغییری می کند؟ فعلاً از راز کوچک خود لذت ببرید.

در این مقاله از دپارتمان زنان و مادران کلینیک سلامتی به نکات و علايم مربوط به هفته هفتم بارداری پرداخته می شود.

جنین در هفته هفتم بارداری

جنین ۴۹ روزه، در هر دقیقه حدود ۱۰۰ سلول مغزی جدید تولید می کند! جالب نیست؟ نه تنها مغز، بلکه قلب جنین هم پیچیده تر می شود. نکتۀ مهم دیگر اینکه: کلیه ها رشد می کند و در جای دائمی خود قرار می گیرند. در این زمان، مفصل های دست و پا هم تشکیل می شوند.

اندازۀ جنین در هفت هفتگی

جنین در هفته هفتم هم اندازۀ بلوبری است. سایز جنین تقریباً معادل ۱.۲۹ سانتیمتر است و نسبت به هفته قبل دوبرابر شده. هنوز وزن خاصی ندارد اما به سرعت داخل شکم شما در حال رشد است.

جنین در هفته هفتم بارداری چه شکلی است؟

در هفته هفتم، حالت پره دار و پارو مانند دست ها و پاها تغییر می کند و سر و شکل جنین بیشتر شبیه آدمیزاد می شود. خصوصیات ظاهری مثل گوش ها، چشم ها، پره های بینی و دهان مشخص و قابل تشخیص می شود. پلک، عدسی چشم و زبان هم رشد می کند.

هفته هفتم بارداری یعنی چند ماه؟

در هفته هفتم، تقریباً یک ماه و سه هفته از زمان بارداری گذشته اما یادتان باشد معمولاً پزشک برای اشاره به زمان بارداری به هفته توجه دارد، نه ماه.

سونوگرافی هفته هفتم بارداری

اولین معاینۀ قبل از زایمان در هفته هفتم انجام می شود. احتمالاً کلی دلشوره دارید و دلتان می خواهد بدانید چه چیزی در انتظارتان است. خودتان را برای انواع آزمایشات (خون، ادرار و نمونه برداری از سلول های دهانۀ رحم برای تست پاپ اسمیر)، انجام سونوگرافی برای تأیید سلامت جنین و حتی تخمین زمان زایمان آماده کنید (بله، شاید پیش خودتان یک حدس هایی زده باشید اما پزشک زمان زایمان را براساس معاینات تنظیم می کند).

معمولاً در هفته هفتم سونوگرافی انجام نمی شود چون اکثر متخصصان زنان و زایمان تا قبل از هفته هشتم و دهم، بیمارانی را که ریسک بارداری ندارند، ویزیت نمی کنند. این مسئله به سابقۀ بیمار و نظر پزشک بستگی دارد.

همین طولانی شدن زمان سونوگرافی باعث می شود سوالات زیادی در سرتان شکل بگیرد. حتی شاید با خودتان فکر کنید مبادا چندقلو باردار باشید؟ به غیر از مشاهدۀ دو ساک بارداری در سونوگرافی، در هفتۀ هفتم چند علامت ظاهر می شود که نشان می دهد دوقلو باردار هستید.

برای مثال، اگر برای تشخیص بارداری آزمایش خون دهید، پزشک متوجه می شود که مقدار هورمون hCG در خون بیشتر است. حالت تهوع صبحگاهی در بعضی از مادرانی که دوقلو باردار هستند زودتر و شدیدتر دیده می شود (که به خاطر هورمون hCG است) و طبیعتاً، شکم مادرانی که چندقلو باردار هستند، زودتر جلو می آید.

آیا در هفته هفتم بارداری، جنین در سونوگرافی دیده می شود؟

بله، در هفت هفتگی، جنین در سونوگرافی دیده می شود و حتی سنسورهای دستگاه می توانند ضربان قلب را تشخیص دهند اما چون شنیدن صدای قلب به این زودی ها حتمی نیست، اکثر پزشک ها حداقل تا هفته هشتم صبر می کنند و بعد سونوگرافی انجام می دهند. با این حال، اگر پزشک در هفته هفتم برای شما سونوگرافی نوشته، حواستان باشد که ممکن است سونوگرافی ترانس واژینال باشد. در این روش، یک ردیاب یا کاوشگر شبیه به چوب دستی وارد واژن می شود. این معاینه کاملاً استاندارد است؛ پس جای نگرانی نیست. سونوگرافی ترانس واژینال دقیق تر است و در هفتۀ هفتم ضربان قلب را تشخیص می دهد.

علائم بارداری در هفته هفتم

در هفته هفتم بارداری، علائم مختلفی را تجربه می کنید. بعضی از این علامت ها مشکل ساز نیست و بقیۀ علامت ها فعالیت های روزمره را مختل می کند. در ادامه به چند نمونه از شایع ترین علامت های این دوره اشاره می کنیم:

حالت تهوع

حالت تهوع صبحگاهی در هفتۀ هفتم شدید می شود. صبور باشید و به دنبال روش های مقابله بگردید. خوردن زنجبیل، ویتامین ب۶ و پوشیدن مچ بندهای طب فشاری به بعضی از مادرها کمک می کند. در سه ماه دوم، وضعیت هورمون ها به حالت طبیعی برمی گردد و حالت تهوع هم کم می شود یا از بین می رود. مادرانی که در هفته هفتم بارداری به سر می برند و دوقلو باردار هستند، بیشتر دچار حالت تهوع و استفراغ می شوند چون میزان هورمون هایی که باعث حالت تهوع صبحگاهی می شود، در بدن آن ها بیشتر است.

ویار

ممکن است هوس خوراکی های خاص یا حتی عجیب و غریب به سرتان بزند یا از غذاهایی که قبلاً مشکلی با آن ها نداشتید (یا حتی فکر می کردید خوشمزه اند) بدتان بیاید. در واقع، غذا بیزاری یک روش غریزی برای دور نگه داشتن شما از غذاهای احتمالاً خطرناک است و معمولاً با حالت تهوع صبحگاهی همراه است. خودتان را بابت تسلیم شدن در برابر ویار سرزنش نکنید و ایرادی ندارد که هر از چند گاه ناپرهیزی کنید یا اصطلاحاً دلی از عزا در بیاورید اما زیاد دیوانه بازی درنیاورید و تا جای ممکن، رژیم غذایی سالم را دنبال کنید.

تکرر ادرار

اگر حس می کنید همیشۀ خدا دستشویی دارید، توهم نزده اید. در ظاهر هنوز شکمتان جلو نیامده اما اندازۀ رحم دو برابر شده و گردش خون به لگن بیشتر شده است.

آکنه

تغییرات هورمونی باعث می شود جوش بزنید. قبل از استفاده از محصولات ضد جوش، با پزشک مشورت کنید تا مطمئن شوید که استفاده از این محصولات در دوران بارداری بی خطر است.

افزایش بزاق دهن

انتظار این یک مورد را نداشتید، نه؟! احتمالاً افزایش بزاق هم به خاطر تغییرات هورمونی است و شاید به حالت تهوع هم ربط داشته باشد.

نوسانات خلقی

نه تنها اوضاع هورمون ها به هم می ریزد، بلکه احتمالاً هنوز به حامله بودن عادت نکرده اید و همین باعث می شود بیشتر از همیشه احساساتی شوید.

گرفتگی عضلات و لکه بینی

طبیعی است که در ماه های نخست بارداری دچار گرفتگی عضلات شوید. به هر حال، تغییرات زیادی در رحم رخ می دهد و با این که هنوز چند هفته مانده تا جنین داخل رحم شروع به تکان خوردن کند، مطمئناً در هفته هفتم هم متوجه انقباض و انبساط داخل رحم می شوید. بعد از بارداری، گردنۀ رحم حساس تر می شود. بنابراین، ممکن است در هفتۀ هفتم بعد از رابطۀ جنسی لکه بینی داشته باشید. گاهی این دو علامت هشداردهنده است اما در اکثر موارد، نشانۀ بارداری خارج از رحم یا سایر انواع سقط نیست. شکم درد و خونریزی شدیدتر از قاعدگی در هفته هفتم نگران کننده است و باید فوراً با پزشک تماس بگیرید.

با این حال، ممکن است در هفته هفتم هیچ علامتی نداشته باشید. اگر شما جزو این دسته هستید، بدانید که خوش شانس هستید! بعضی از مادرها نگرانند که اگر تا هفته هفتم هیچ علامتی به سراغشان نیامده، پس حتماً یک مشکلی وجود دارد ولی اصلاً این طور نیست. یادتان باشد تجربۀ هر خانم باردار با دیگری فرق دارد. اگر چیزی ذهنتان را مشغول کرده، حتماً نگرانی خود را با متخصص زنان و زایمان در میان بگذارید اما احتمالاً همۀ نشانه ها در هفته هفتم طبیعی است و جای نگرانی ندارد (مگر اینکه علائم بسیار شدید یا دردناک باشد).

در هفته هفتم بارداری چه احساساتی به سراغ مادر می آید؟

چه علامت نداشته باشید، چه تک تک علامت های بالا را تجربه کنید، باز هم ممکن است حس کنید رو به راه نیستید. شاید کلی بابت این اتفاق هیجان زده باشید اما عادت کردن به بارداری و فکر کردن به مسئولیت های یک عمر برای بزرگ کردن بچه چیز کمی نیست و زمان می برد. طبیعی است که پریشان شوید یا بترسید. از طرفی، ممکن است هیچ حسی نداشته باشید. همۀ این چیزها طبیعی است و شما کلی وقت دارید تا به شرایط عادت کنید.

ظاهر و اندازۀ شکم در هفته هفتم

تا به حال شده در هفته هفتم بارداری جلوی آینه به شکم خودت زل بزنی و حتی به زور شکمت را جلو بدهی تا ببینی بعداً چه شکلی می شود؟ بله، ما هم در هفته هفتم همین کار را کردیم!

بدن هر کس با دیگری فرق دارد اما شکم اکثر خانم های باردار در اواسط سه ماه دوم جلو می آید چون در این زمان، رحم از لگن بزرگ تر می شود. شکم مادرانی که دوقلو باردار هستند، زودتر جلو می آید اما در هفته هفتم، جلو آمدن شکم بقیۀ مادرها فقط به خاطر نفخ است.

گاهی ویار زن باردار نشان می دهد که بدن به یک مادۀ مغذی احتیاج دارد (هوس برگر نشان می دهد که بدنتان به پروتئین یا آهن بیشتر احتیاج دارد، ویار خیارشور می تواند نشان دهندۀ نیاز بدن به نمک باشد). در سایر موارد، ویار غذا به نوسان قند خون یا خاطرۀ خوش غذاهای لذیذ (مثل ماکارونی مامان پز) مربوط است یا کلاً یک دلیل دیگر دارد (مثل حالت تهوع یا غذابیزاری). سعی کنید زیاد بهش فکر نکنید!

چند نکته برای هفتۀ هفتم

طی هفته هفتم، روش های زیر به سلامت شما و جنین کمک می کند:

تحرک

در کل، ورزش برای حفظ سلامتی مفید است اما به تسکین سایر علامت های بارداری هم کمک می کند. نیم ساعت ورزش روزانه باعث بالا رفتن سطح انرژی و جلوگیری از خستگی مفرط می شود. فعالیت بدنی شدید بدون مشورت با پزشک ممنوع است.

حواستان به ویارهای عجیب و غریب باشد

اگر هوس چیزهای غیر خوراکی، مثل خاک رس، به سراغتان آمده، با پزشک درمورد وضعیتی به نام هرزه خواری یا پیکا مشورت کنید. بدن در این حالت شما را به خوردن موادی مجبور می کند که ارزش غذایی ندارند. پزشک برای بررسی و تشخیص کمبود ویتامین، آزمایش آهن و روی تجویز می کند.

با پوستتان مهربان باشید

شاید در این دوران جوش بزنید اما حالا وقت استفاده از محصولات جدید و قوی مراقبت از پوست نیست. برای مقابله با آکنه، روزی دوبار پوست صورت را با شویندۀ ملایم تمیز کنید و برای جلوگیری از خشکی و پوسته پوسته شدن، از مرطوب کنندۀ ملایم استفاده کنید. اگر روی صورتتان لکه های تیره می بینید (chloasma)، همیشه ضد آفتاب با SPF +30 بزنید و وقتی از خانه بیرون می روید، کلاه بپوشید.