هر آنچه باید درباره رشد اجتماعی و عاطفی کودک ۲۷ تا ۳۰ ماهه بدانید
دوره ۲۷ تا ۳۰ ماهگی یکی از مراحل مهم در رشد اجتماعی و عاطفی کودک است. در این سن، کودک به تدریج درک بیشتری از احساسات خود و دیگران پیدا میکند و یاد میگیرد که چگونه این احساسات را بیان و کنترل کند. او همچنین شروع به تعامل بیشتر با همسالان و بزرگسالان میکند و یاد میگیرد که چگونه مهارتهای اجتماعی مانند نوبتپذیری، اشتراکگذاری و همدلی را در زندگی روزمره به کار ببرد. این دوره، زمینهساز رشد عاطفی سالم و تعاملات اجتماعی مثبت در آینده است؛ بنابراین نقش والدین و مراقبان در هدایت و حمایت عاطفی از کودک بسیار حیاتی است.
رشد اجتماعی و تعامل با دیگران در کودک ۲۷ تا ۳۰ ماهه
دوره ۲۷ تا ۳۰ ماهگی، مرحلهای بسیار مهم در رشد اجتماعی کودک است. در این سن، کودک به تدریج درک بیشتری از قوانین اجتماعی پیدا میکند و شروع به توسعه مهارتهای پیچیدهتر در تعامل با دیگران میکند.
او به طور فزایندهای علاقهمند به بازیهای گروهی و تعاملات اجتماعی میشود. همچنین، توانایی او برای بیان خواستهها و احساسات با کلمات تقویت میشود که به بهبود ارتباطاتش با دیگران کمک میکند. در این مرحله، کودک یاد میگیرد چگونه با همسالان خود همکاری کند، نوبت بگیرد و به تدریج مهارتهای حل تعارض را بیاموزد. والدین و مراقبان در این دوره نقش مهمی در هدایت و تقویت مهارتهای اجتماعی کودک دارند.
بازیهای گروهی و توسعه مهارتهای اجتماعی
۱. افزایش تمایل به بازیهای گروهی
در این سن، کودک به بازیهای گروهی علاقه بیشتری نشان میدهد و شروع به تعامل با دیگر کودکان میکند. او ممکن است به بازیهایی مانند ساختن برج با بلوکها، بازیهای نقشآفرینی و بازیهای تعاملی علاقهمند شود. این بازیها به کودک کمک میکنند تا مهارتهای اجتماعی مانند نوبتپذیری و همکاری را تجربه کرده و تقویت کند.
۲. افزایش تعاملات با همسالان
کودک در این سن بیشتر به تعامل با همسالان خود تمایل پیدا میکند. او ممکن است به دیگر کودکان نزدیک شود و سعی کند با آنها بازی کند یا مکالمهای ساده برقرار کند. این تعاملات به کودک کمک میکنند تا مهارتهای ارتباطی خود را بهبود بخشد و یاد بگیرد که چگونه با دیگران همکاری کند (+).
رشد مهارتهای ارتباطی و زبانی کودک
رشد مهارتهای ارتباطی و زبانی کودک۱. گسترش دایره لغات و استفاده از جملات کوتاه
در این سن، کودک شروع به استفاده از جملات کوتاه و کلمات متنوعتر برای بیان خواستهها و احساسات خود میکند. این توانایی به او کمک میکند تا بهتر با دیگران ارتباط برقرار کند و خواستههای خود را به وضوح بیان کند. برای مثال، او ممکن است بگوید: «نوبت منه» یا «با هم بازی کنیم؟»، که نشاندهنده رشد تواناییهای زبانی و اجتماعی اوست.
۲. افزایش توانایی در بیان احساسات
کودک در این سن به طور فزایندهای قادر است احساسات خود را با کلمات بیان کند. او ممکن است در مواجهه با خشم یا ناراحتی به جای گریه یا رفتارهای پرخاشگرانه، از کلمات استفاده کند. این مهارت کمک میکند تا کودک در موقعیتهای اجتماعی بهتر بتواند احساسات خود را مدیریت کرده و ارتباطات مؤثرتری با دیگران برقرار کند.
اشتراکگذاری و همکاری با دیگران
۱. نوبتپذیری و رعایت قوانین ساده
در این سن، کودک شروع به یادگیری نوبتپذیری و رعایت قوانین ساده اجتماعی میکند. او ممکن است در بازیها منتظر نوبت خود بماند یا به قوانین بازی احترام بگذارد. هرچند که ممکن است گاهی اوقات با این قوانین مخالفت کند، اما به تدریج یاد میگیرد که رعایت قوانین برای تعاملات اجتماعی سالم ضروری است.
مطلب پیشنهادی: خواب کودک ۲۷ تا ۳۰ ماهه
۲. اشتراکگذاری با دیگران
کودک ۲۷ تا ۳۰ ماهه ممکن است هنوز در برخی موارد نسبت به اشتراکگذاری وسایل خود مقاومت نشان دهد، اما با تشویق والدین و تکرار، او به تدریج یاد میگیرد که اسباببازیها و وسایل خود را با دیگران به اشتراک بگذارد. این مهارت نه تنها به کودک کمک میکند تا در تعاملات اجتماعی بهتر عمل کند، بلکه باعث تقویت روحیه همکاری در او میشود.
حل تعارضات اجتماعی
۱. مدیریت خشم و ناامیدی
در این سن، کودک ممکن است با موقعیتهای تعارضی روبرو شود، مانند بازی با همسالانی که نمیخواهند اسباببازیهایشان را به اشتراک بگذارند. او به تدریج یاد میگیرد که چگونه خشم و ناامیدی خود را مدیریت کند و به جای استفاده از رفتارهای پرخاشگرانه، به بیان کلامی احساسات خود بپردازد. این مهارت به کودک کمک میکند تا مشکلات اجتماعی خود را با راهحلهای منطقی حل کند.
۲. آموزش مهارتهای حل مسئله
والدین و مراقبان میتوانند به کودک کمک کنند تا در موقعیتهای تعارضی به جای گریه یا پرخاشگری، از مهارتهای حل مسئله استفاده کند. برای مثال، اگر کودک با همسالان خود بر سر یک اسباببازی دچار مشکل شد، والدین میتوانند او را تشویق کنند که با استفاده از کلمات و گفتگو راهحلی پیدا کند (+).
راهکارهایی برای تقویت رشد اجتماعی کودک
راهکارهایی برای تقویت رشد اجتماعی کودک۱. تشویق به بازیهای گروهی
والدین میتوانند کودک را تشویق کنند تا با دیگر کودکان بازیهای گروهی انجام دهد. این بازیها به کودک کمک میکنند تا مهارتهای اجتماعی خود را تقویت کرده و یاد بگیرد که چگونه با دیگران همکاری کند و نوبتپذیری داشته باشد.
۲. مدلسازی رفتارهای اجتماعی مثبت
والدین میتوانند با مدلسازی رفتارهای اجتماعی مثبت مانند سلام کردن، همکاری کردن و ابراز همدلی به کودک نشان دهند که چگونه باید در تعاملات اجتماعی رفتار کند. کودکان در این سن به شدت از الگوهای رفتاری والدین و مراقبان خود تأثیر میپذیرند.
۳. تشویق به بیان احساسات با کلمات
والدین باید کودک را تشویق کنند که احساسات خود را با کلمات بیان کند. این کار به کودک کمک میکند تا به جای استفاده از رفتارهای پرخاشگرانه یا گریه، از گفتار برای بیان نیازها و احساساتش استفاده کند.
۴. ایجاد فرصتهای اجتماعی
فراهم کردن فرصتهایی برای تعامل با همسالان، مانند شرکت در گروههای بازی یا رفتن به پارک، به کودک کمک میکند تا مهارتهای اجتماعی خود را تقویت کند و تجربههای جدیدی از تعامل با دیگران کسب کند.
۵. تشویق به اشتراکگذاری و همکاری
تشویق کودک به اشتراکگذاری اسباببازیها و همکاری در بازیها به او کمک میکند تا یاد بگیرد چگونه در تعاملات اجتماعی رفتار کند و به تدریج روابط اجتماعی سالم ایجاد کند.
دوره ۲۷ تا ۳۰ ماهگی، مرحلهای حیاتی در رشد اجتماعی کودک است. کودک در این سن یاد میگیرد که چگونه با دیگران تعامل کند، به قوانین اجتماعی ساده پایبند باشد و با استفاده از کلمات بهتر به بیان احساسات و خواستههای خود بپردازد. والدین و مراقبان میتوانند با تشویق به بازیهای گروهی، مدلسازی رفتارهای اجتماعی مثبت و ایجاد فرصتهای اجتماعی به رشد مهارتهای اجتماعی و ارتباطی کودک کمک کنند. این مهارتها نه تنها به کودک کمک میکنند تا در تعاملات اجتماعی موفق باشد، بلکه پایهگذار روابط اجتماعی سالم در آینده خواهند بود.
رشد عاطفی و بیان احساسات کودک ۲۷ تا ۳۰ ماهه
در دوره ۲۷ تا ۳۰ ماهگی، کودک به سرعت در حال رشد و تکامل عاطفی است. او در این سن میتواند احساسات پیچیدهتری را تجربه و بیان کند و به تدریج درک بهتری از احساسات خود و دیگران پیدا میکند. توانایی کودک در بیان احساسات با کلمات بهبود مییابد و او شروع به استفاده از جملات ساده برای ابراز عواطف خود میکند. این مرحله یکی از مهمترین دورهها در شکلگیری هوش عاطفی کودک است، زیرا او یاد میگیرد که چگونه احساساتش را شناسایی، بیان و مدیریت کند. همچنین، کودک به تدریج با احساسات دیگران نیز آشنا میشود و شروع به نشان دادن رفتارهای همدلانه میکند.
توانایی بیان احساسات با کلمات
۱. گسترش دایره لغات احساسی
کودک در این سن به تدریج میتواند احساسات پیچیدهتری مانند خشم، ناراحتی، شادی، ترس، غرور و خجالت را با کلمات بیان کند. برای مثال، او میتواند بگوید: «عصبانیام» یا «ناراحتم» تا احساسات خود را به وضوح به دیگران منتقل کند. این مهارت به کودک کمک میکند تا به جای تکیه بر رفتارهای فیزیکی (مانند گریه یا پرخاشگری)، از زبان برای بیان عواطفش استفاده کند (+).
۲. تشویق به استفاده از کلمات برای ابراز احساسات
والدین و مراقبان باید کودک را تشویق کنند که احساسات خود را با کلمات بیان کند. برای مثال، وقتی کودک عصبانی یا ناراحت است، والدین میتوانند از او بپرسند: «چرا عصبانی هستی؟» یا «چه چیزی تو را ناراحت کرده؟». این نوع گفتوگو به کودک کمک میکند تا احساسات خود را شناسایی کرده و آنها را به روش مناسبی ابراز کند.
مطلب پیشنهادی: رشد حرکتی و شناختی کودک ۲۷ تا ۳۰ ماهه
مدیریت احساسات و خویشتنداری
۱. کنترل خشم و ناامیدی
در این مرحله، کودک بهتر میتواند خشم و ناامیدی خود را مدیریت کند. هرچند که ممکن است هنوز در برخی موقعیتها از رفتارهای پرخاشگرانه یا گریه برای ابراز احساساتش استفاده کند، اما با کمک والدین، او میآموزد که چگونه این احساسات را به صورت کلامی و منطقی ابراز کند. به عنوان مثال، وقتی کودک ناراحت از نرسیدن به خواستههایش است، والدین میتوانند او را به گفتوگوی آرام و بیان احساسات با کلمات تشویق کنند.
۲. پذیرش محدودیتها و قوانین
کودک ۲۷ تا ۳۰ ماهه به تدریج یاد میگیرد که محدودیتها و قوانین را بپذیرد. هرچند که ممکن است گاهی اوقات از این قوانین سرپیچی کند و دچار ناامیدی یا خشم شود، اما والدین میتوانند به او کمک کنند تا بفهمد که پذیرفتن محدودیتها بخشی از زندگی اجتماعی است. این مهارت به کودک کمک میکند تا در آینده بهتر بتواند احساسات خود را در موقعیتهای چالشبرانگیز مدیریت کند.
درک احساسات دیگران و همدلی
۱. شروع به درک احساسات دیگران
یکی از مهمترین جنبههای رشد عاطفی کودک در این سن، درک احساسات دیگران است. کودک شروع به شناخت احساسات افراد دیگر میکند و به آنها واکنش نشان میدهد. برای مثال، اگر ببیند که یکی از همسالانش ناراحت است، ممکن است به او نزدیک شود و تلاش کند تا او را آرام کند. این نشاندهنده رشد همدلی در کودک است.
۲. نشان دادن رفتارهای همدلانه
کودک ممکن است با نوازش کردن یا دادن اسباببازی به کودکی که ناراحت است، نشان دهد که میتواند با دیگران همدلی کند. این رفتارهای همدلانه به کودک کمک میکنند تا روابط اجتماعی سالمتر و مثبتتری ایجاد کند و به تدریج یاد بگیرد که چگونه دیگران را درک کند و به آنها پاسخ مناسب دهد.
احساسات پیچیده: غرور و خجالت
۱. تجربه احساس غرور
در این سن، کودک شروع به تجربه احساس غرور میکند. او ممکن است پس از انجام یک کار موفقیتآمیز، مانند ساختن یک برج بلند یا حل یک پازل، احساس غرور و رضایت کند و این احساس را با لبخند زدن یا نشان دادن کارش به دیگران ابراز کند. این احساس به تقویت اعتماد به نفس کودک کمک میکند.
۲. احساس خجالت در موقعیتهای جدید
کودک همچنین ممکن است در موقعیتهای اجتماعی جدید یا زمانی که اشتباهی مرتکب میشود، احساس خجالت کند. او ممکن است با پنهان کردن صورت یا دوری از دیگران به این احساس واکنش نشان دهد. والدین میتوانند در این مواقع با حمایت عاطفی و تشویق به بیان احساسات به کودک کمک کنند تا این احساسات را بهتر مدیریت کند.
راهکارهایی برای تقویت رشد عاطفی کودک
۱. ایجاد محیطی امن برای بیان احساسات
والدین باید محیطی فراهم کنند که کودک در آن احساس امنیت کند و بتواند احساسات خود را آزادانه بیان کند. این محیط باید عاری از قضاوت یا تنبیه باشد تا کودک بداند که میتواند در هر موقعیتی احساسات خود را به اشتراک بگذارد.
۲. تشویق به صحبت درباره احساسات
تشویق کودک به گفتگو درباره احساسات به او کمک میکند تا احساساتش را بهتر بشناسد و آنها را به روش مناسبی بیان کند. والدین میتوانند با پرسیدن سوالاتی مانند «چرا ناراحتی؟» یا «الان چه احساسی داری؟» کودک را به بیان احساساتش تشویق کنند.
۳. استفاده از بازیهای نقشآفرینی
بازیهای نقشآفرینی به کودک کمک میکنند تا احساسات مختلف را در یک محیط امن تجربه کند و نحوهی برخورد با احساسات مختلف را یاد بگیرد. این نوع بازیها به کودک فرصت میدهند تا از طریق بازی با احساسات پیچیدهتر آشنا شود و مهارتهای عاطفی خود را تقویت کند.
۴. الگو بودن در مدیریت عواطف
کودکان در این سن از والدین و مراقبان خود الگو میگیرند. والدین میتوانند با مدیریت صحیح عواطف خود، به کودک نشان دهند که چگونه باید با احساسات مختلف مواجه شد. صبوری، همدلی و آرامش والدین در هنگام مدیریت احساسات خود، به کودک کمک میکند تا این مهارتها را یاد بگیرد.
۵. تحسین و تشویق رفتارهای عاطفی مثبت
تحسین و تشویق رفتارهایی مانند ابراز همدلی، همکاری و بیان صحیح احساسات به کودک کمک میکند تا این رفتارها را تقویت کرده و در آینده بیشتر از آنها استفاده کند. این کار باعث تقویت اعتماد به نفس و رشد عاطفی سالم در کودک میشود.
رشد اجتماعی و عاطفی کودک در دوره ۲۷ تا ۳۰ ماهگی پایهگذار تعاملات سالم و روابط اجتماعی موفق در آینده است. کودک در این سن یاد میگیرد که احساساتش را شناسایی، بیان و مدیریت کند و همچنین به احساسات دیگران واکنش نشان دهد. والدین و مراقبان با حمایتهای عاطفی و تشویق به رفتارهای اجتماعی مثبت، میتوانند به کودک کمک کنند تا به عزت نفس و مهارتهای اجتماعی قویتری دست یابد و آمادگی بیشتری برای چالشهای عاطفی و تعاملات گروهی در آینده داشته باشد.
در صورتی که درباره فرزند خود نیاز به مشاوره با روانشناس کودک داشتید می توانید از متخصصین بنیاد علمی پژوهشی دکتر بهشتیان کمک بگیرید.
سوالات متداول
۱. کودک ۲۷ تا ۳۰ ماهه چگونه احساسات خود را بیان میکند؟
کودک در این سن از کلمات ساده برای بیان احساساتش استفاده میکند. او ممکن است بگوید «ناراحتم» یا «میترسم» تا احساساتش را به وضوح به دیگران منتقل کند.
۲. آیا کودک در این سن میتواند احساسات دیگران را درک کند؟
بله، کودک به تدریج قادر به درک احساسات دیگران میشود و ممکن است رفتارهای همدلانه مانند آرام کردن یا دادن اسباببازی به دوست ناراحت خود را نشان دهد.
۳. چگونه والدین میتوانند به کودک کمک کنند احساساتش را مدیریت کند؟
والدین با تشویق کودک به استفاده از کلمات برای بیان احساسات و الگویسازی رفتارهای مناسب، میتوانند به او کمک کنند تا احساساتش را بهتر مدیریت و کنترل کند.
۴. چه نوع احساساتی در این سن پیچیدهتر میشود؟
کودک در این سن احساسات پیچیدهای مانند غرور، خجالت و همدلی را تجربه میکند و به تدریج یاد میگیرد که چگونه این احساسات را بیان و ابراز کند.
۵. چگونه میتوان رشد اجتماعی کودک را تقویت کرد؟
با تشویق به بازیهای گروهی، مدلسازی رفتارهای اجتماعی مثبت و ایجاد فرصتهای تعامل با همسالان میتوان به تقویت رشد اجتماعی کودک کمک کرد.
