هر آنچه باید درباره رشد اجتماعی و عاطفی کودک ۲۴ تا ۲۷ ماهه بدانید
دوره ۲۴ تا ۲۷ ماهگی یکی از مراحل حساس و مهم در رشد اجتماعی و عاطفی کودک است. در این سن، کودک به تدریج توانایی بیشتری پیدا میکند تا احساسات خود را بهتر بیان کند، به احساسات دیگران واکنش نشان دهد و شروع به یادگیری مهارتهای اجتماعی پیچیدهتری مانند اشتراکگذاری، رعایت نوبت و همدلی کند. کودکان در این سن با استفاده از کلمات ساده احساسات خود را به وضوح بیان میکنند و به مرور میآموزند که چگونه با دیگران تعامل کرده و احساساتشان را مدیریت کنند. این دوره از زندگی، پایهگذار روابط اجتماعی سالم و مهارتهای عاطفی در آینده است و والدین و مراقبان میتوانند با حمایت مناسب به کودک در تقویت این مهارتها کمک کنند.
رشد اجتماعی و تعامل با دیگران در کودک ۲۴ تا ۲۷ ماهه
دوره ۲۴ تا ۲۷ ماهگی، از جمله مراحل مهم و جذاب در رشد اجتماعی کودک است. در این سن، کودک به تدریج مهارتهای اجتماعی پیچیدهتری را میآموزد و شروع به ایجاد روابط بهتر با همسالان و بزرگسالان میکند. او بیشتر از قبل میتواند تعاملات اجتماعی را درک کرده و به قوانین اجتماعی ساده پایبند باشد. همچنین، کودک در این سن با شناخت بیشتر از خود و دیگران، درک بهتری از اشتراکگذاری، همکاری و انتظار نوبت پیدا میکند. این دوره از زندگی کودک، مرحلهای حساس و کلیدی در تقویت مهارتهای اجتماعی است که به او کمک میکند تا به تدریج برای تعاملات پیچیدهتر و روابط اجتماعی در آینده آماده شود.
رشد تعاملات اجتماعی با همسالان
۱. بازیهای گروهی و مشارکتی
در این سن، کودک بیشتر از قبل به بازیهای گروهی علاقه نشان میدهد. او سعی میکند با همسالان خود بازیهای مشارکتی انجام دهد و به تدریج یاد میگیرد که چگونه در بازیها همکاری کرده و با دیگران تعامل کند. هرچند که در برخی موارد ممکن است هنوز تمایل به بازیهای موازی (بازی کردن در کنار دیگران بدون تعامل مستقیم) داشته باشد، اما علاقهی او به فعالیتهای گروهی به طور قابل توجهی افزایش مییابد.
۲. اشتراکگذاری و رعایت نوبت
در این دوره، کودک شروع به شناخت مفهوم نوبت و اشتراکگذاری میکند. هرچند در ابتدا ممکن است نسبت به اشتراکگذاری وسایل محبوب خود مقاومت نشان دهد، اما با تشویق والدین و تمرین بیشتر، او میآموزد که چگونه اسباببازیهای خود را با دیگران به اشتراک بگذارد و منتظر نوبت خود بماند. این مهارتهای اجتماعی به او کمک میکنند تا در آینده بتواند به طور مؤثرتری در گروهها و جمعها شرکت کند.
افزایش استقلال اجتماعی و عاطفی کودک
۱. تلاش برای استقلال بیشتر
کودک در این سن به طور فزایندهای به استقلال علاقه نشان میدهد. او ممکن است بخواهد برخی کارها را به تنهایی انجام دهد یا در جمعها و موقعیتهای اجتماعی کنترل بیشتری بر رفتارها و تصمیمات خود داشته باشد. این تمایل به استقلال، بخشی از رشد طبیعی کودک است و والدین باید با فراهم کردن فرصتهای مناسب برای استقلالطلبی، به او کمک کنند تا اعتماد به نفس بیشتری پیدا کند (+).
مطلب پیشنهادی: خواب کودک ۲۴ تا ۲۷ ماهه
۲. ابراز خواستهها و احساسات با کلمات
در این دوره، کودک توانایی بیشتری در بیان خواستهها و احساسات خود با استفاده از کلمات پیدا میکند. او ممکن است از جملات سادهای مانند «نوبتمه» یا «مال منه» استفاده کند تا خواستههایش را به وضوح بیان کند. توانایی استفاده از زبان برای بیان نیازها و احساسات به کودک کمک میکند تا تعاملات اجتماعی مؤثرتری داشته باشد و بتواند با دیگران بهتر ارتباط برقرار کند.
درک احساسات دیگران و همدلی
۱. واکنش به احساسات دیگران
در سن ۲۴ تا ۲۷ ماهگی، کودک شروع به درک عمیقتر احساسات دیگران میکند. او ممکن است با دیدن ناراحتی یا خوشحالی دیگران به این احساسات واکنش نشان دهد. برای مثال، اگر یکی از همسالانش گریه کند، ممکن است سعی کند او را آرام کند یا به او اسباببازی بدهد. این نشاندهنده رشد روزافزون همدلی در کودک است.
۲. تشویق رفتارهای همدلانه
والدین میتوانند با تشویق رفتارهای همدلانه مانند نوازش کردن یا کمک کردن به دیگران، به رشد بیشتر همدلی در کودک کمک کنند. این رفتارها نه تنها باعث تقویت پیوندهای عاطفی کودک با دیگران میشوند، بلکه به او یاد میدهند که چگونه احساسات خود و دیگران را بهتر مدیریت کند.
پذیرش قوانین اجتماعی ساده
۱. پذیرش محدودیتها و قوانین
کودک در این سن به تدریج درک بهتری از قوانین اجتماعی پیدا میکند. او ممکن است یاد بگیرد که در بازیها نوبت بگیرد، به دستورات ساده والدین گوش دهد و محدودیتهای مشخصی را بپذیرد. هرچند که ممکن است گاهی اوقات با این قوانین مخالفت کند، اما به تدریج میآموزد که رعایت قوانین برای تعاملات اجتماعی سالم ضروری است (+).
۲. واکنش به تصحیح رفتار
کودک در این سن به تصحیح رفتارهایش توسط والدین واکنش نشان میدهد. اگر رفتار او نادرست باشد، والدین میتوانند با توضیح آرام و تشویق به رفتارهای مناسب او را راهنمایی کنند. کودک به تدریج یاد میگیرد که چه رفتارهایی قابل قبول و چه رفتارهایی نامناسب هستند و این به او کمک میکند تا مهارتهای اجتماعی خود را بهتر توسعه دهد.
مطلب پیشنهادی: رشد حرکتی و شناختی کودک ۲۴ تا ۲۷ ماهه
راهکارهایی برای تقویت رشد اجتماعی کودک
۱. تشویق به بازیهای گروهی
والدین میتوانند با تشویق کودک به شرکت در بازیهای گروهی و فعالیتهای جمعی، به او کمک کنند تا مهارتهای اجتماعی خود را تقویت کند. بازیهایی مانند پرتاب توپ، ساختن پازل گروهی یا بازیهای نقشآفرینی به کودک کمک میکنند که همکاری و اشتراکگذاری را یاد بگیرد.
۲. مدلسازی رفتارهای اجتماعی مثبت
کودک در این سن به شدت از رفتارهای والدین خود الگو میگیرد. والدین میتوانند با مدلسازی رفتارهای اجتماعی مثبت مانند سلام کردن، همکاری کردن و ابراز همدلی، به کودک نشان دهند که چگونه باید در تعاملات اجتماعی رفتار کند.
۳. تشویق به بیان احساسات با کلمات
والدین باید کودک را تشویق کنند که احساسات و خواستههایش را با کلمات بیان کند. این کار به کودک کمک میکند تا به جای استفاده از رفتارهای پرخاشگرانه یا گریه، از گفتار برای بیان نیازها و احساساتش استفاده کند.
۴. ایجاد فرصتهای اجتماعی
والدین میتوانند با فراهم کردن فرصتهای اجتماعی مثل شرکت در گروههای بازی یا رفتن به پارک، به کودک کمک کنند تا مهارتهای اجتماعی خود را در محیطهای مختلف تقویت کرده و تجربههای جدیدی از تعامل با دیگران کسب کند.
۵. تشویق به اشتراکگذاری و همکاری
تشویق کودک به اشتراکگذاری اسباببازیها و همکاری در بازیها به او کمک میکند تا یاد بگیرد چگونه در تعاملات اجتماعی رفتار کند و به تدریج روابط اجتماعی سالم ایجاد کند.
دوره ۲۴ تا ۲۷ ماهگی یکی از مراحل حیاتی در رشد اجتماعی کودک است. در این سن، کودک شروع به یادگیری مهارتهای اجتماعی پیچیدهتری مانند اشتراکگذاری، همکاری، رعایت نوبت و درک احساسات دیگران میکند. والدین میتوانند با ایجاد محیطهای مناسب اجتماعی، تشویق به بازیهای گروهی و حمایت عاطفی از کودک، به رشد سالم و متعادل او کمک کنند. این دوره نه تنها پایهگذار روابط اجتماعی موفق در آینده است، بلکه به کودک کمک میکند تا به تدریج برای تعاملات پیچیدهتر در دنیای اجتماعی آماده شود.
رشد عاطفی و بیان احساسات کودک ۲۴ تا ۲۷ ماهه
در دوره ۲۴ تا ۲۷ ماهگی، رشد عاطفی کودک به مرحلهای میرسد که او میتواند احساسات خود را بهتر شناسایی، درک و بیان کند. این دوره زمانی است که کودک به تدریج از تجربه احساسات ساده مانند شادی، ناراحتی و خشم به سمت درک و ابراز احساسات پیچیدهتر نظیر غرور، خجالت و همدلی حرکت میکند. توانایی کودک در به کار بردن کلمات ساده برای بیان احساسات خود نیز بیشتر میشود و او آغاز به استفاده از زبان و رفتارهای عاطفی برای برقراری ارتباط با دیگران میکند. این مرحله از رشد عاطفی نقش مهمی در شکلگیری شخصیت و روابط اجتماعی کودک ایفا میکند.
بیان احساسات اولیه و پیچیدهتر
۱. شادی و رضایت
کودک ۲۴ تا ۲۷ ماهه به وضوح میتواند احساس شادی و رضایت خود را نشان دهد. او ممکن است با خندیدن بلند، دست زدن و دویدن به احساسات مثبت خود پاسخ دهد. در این سن، کودکان با موفقیت در انجام کارها یا دریافت تشویق از والدین و مراقبان، احساس شادی و رضایت بیشتری را تجربه میکنند.
۲. خشم و ناامیدی
در این بازه سنی، کودک ممکن است وقتی به خواستههایش نمیرسد یا با محدودیتهای جدید مواجه میشود، احساس خشم یا ناامیدی کند. او همچنان ممکن است از گریه، جیغ زدن یا پرتاب اشیاء برای بیان خشم خود استفاده کند، اما به تدریج با کمک والدین یاد میگیرد که این احساسات را بهتر کنترل کند و به جای رفتارهای پرخاشگرانه از کلمات برای بیان ناراحتیاش استفاده کند.
۳. احساسات پیچیدهتر: غرور و خجالت
در این سن، کودک شروع به تجربه احساسات پیچیدهتر مانند غرور و خجالت میکند. او ممکن است بعد از انجام موفقیتآمیز یک کار، مانند ساختن یک برج از بلوکها، احساس غرور کند و این احساس را با لبخند زدن یا نشان دادن کار خود به والدین ابراز کند. همچنین، کودک ممکن است در موقعیتهای اجتماعی جدید یا زمانی که اشتباهی مرتکب میشود، احساس خجالت کند و با پنهان کردن صورت یا دوری از دیگران این احساس را نشان دهد.
استفاده از کلمات برای بیان احساسات
۱. گسترش دایره لغات احساسی
کودک ۲۴ تا ۲۷ ماهه به تدریج با کلمات بیشتری برای بیان احساسات آشنا میشود. او ممکن است از کلماتی مانند «ناراحتم»، «خوشحالم»، «عصبانیام» یا «میترسم» برای بیان احساسات خود استفاده کند. این توانایی به کودک کمک میکند تا به جای تکیه بر رفتارهای فیزیکی نظیر گریه کردن یا پرخاشگری، احساسات خود را با کلمات بیان کند.
۲. تشویق به گفتگو درباره احساسات
والدین میتوانند کودک را تشویق کنند تا احساسات خود را شناسایی و بیان کند. برای مثال، وقتی کودک ناراحت یا عصبانی است، والدین میتوانند از او بپرسند: «چرا ناراحتی؟» یا «آیا عصبانی هستی؟» این نوع گفتگو به کودک کمک میکند تا احساساتش را بهتر درک کند و مهارتهای زبانی او را برای بیان احساسات تقویت میکند.
درک احساسات دیگران و همدلی
۱. شروع به درک احساسات دیگران
در این سن، کودک به تدریج درک عمیقتری از احساسات دیگران پیدا میکند. او ممکن است متوجه شود که وقتی یک همسال یا بزرگسال ناراحت یا خوشحال است، احساسات او را درک کند و به آن واکنش نشان دهد. این واکنشها ممکن است شامل دادن اسباببازی به کودکی که گریه میکند یا خندیدن همراه با دیگران باشد.
۲. نشان دادن رفتارهای همدلانه
کودک ۲۴ تا ۲۷ ماهه، ممکن است رفتارهای همدلانهای مانند نوازش کردن یا کمک کردن به کسی که ناراحت است نشان دهد. برای مثال، او ممکن است وقتی میبیند که یکی از دوستانش گریه میکند، سعی کند به او کمک کند یا او را آرام کند. این نشاندهنده رشد همدلی و توانایی درک احساسات دیگران است که به تدریج در کودک تقویت میشود.
مدیریت احساسات و واکنش به چالشهای عاطفی
۱. پذیرش محدودیتها و مدیریت خشم
کودکان ۲۴ تا ۲۷ ماهه ممکن است همچنان با مدیریت خشم و پذیرش محدودیتها دست و پنجه نرم کنند. با این حال، والدین میتوانند به کودک کمک کنند تا به تدریج یاد بگیرد که محدودیتها را بپذیرد و خشم خود را با کلمات یا رفتارهای مناسبتر ابراز کند. آوردن الگوهای رفتاری مثبت و تشویق به آرامش در موقعیتهای چالشبرانگیز میتواند به کودک کمک کند تا به تدریج توانایی مدیریت احساسات خود را تقویت کند (+).
۲. تشویق به استفاده از مهارتهای حل مسئله
والدین میتوانند کودک را تشویق کنند که به جای پرخاشگری یا گریه، از مهارتهای حل مسئله برای حل مشکلات عاطفی خود استفاده کند. برای مثال، اگر کودک عصبانی است زیرا نمیتواند اسباببازی خاصی را پیدا کند، والدین میتوانند به او کمک کنند تا به دنبال راهحلهای منطقی بگردد و این راهکارها را به او نشان دهند.
راهکارهایی برای تقویت رشد عاطفی کودک
۱. تشویق به بیان احساسات با کلمات
والدین باید کودک را تشویق کنند تا احساسات خود را با کلمات بیان کند. پرسشهایی مانند «الان چه احساسی داری؟» یا «چرا ناراحتی؟» به کودک کمک میکند که احساسات خود را شناسایی و به وضوح بیان کند.
۲. ایجاد محیطی امن برای بیان احساسات
کودک باید در محیطی قرار گیرد که احساس کند میتواند احساسات خود را آزادانه ابراز کند. والدین باید به او نشان دهند که احساساتش معتبر هستند و او میتواند بدون قضاوت یا تنبیه، احساسات خود را بیان کند (+).
۳. الگو بودن در مدیریت عواطف
کودکان از والدین خود الگو میگیرند. والدین میتوانند با مدیریت عواطف خود و نشان دادن رفتارهای همدلانه و صبورانه، به کودک یاد دهند که چگونه بهتر با احساسات خود مواجه شود.
۴. پاسخ به نیازهای عاطفی کودک با حساسیت
والدین باید به نیازهای عاطفی کودک حساس باشند. وقتی کودک ناراحت یا ترسیده است، والدین باید با آغوش گرفتن، صحبت کردن با لحن آرام و ایجاد احساس امنیت به او کمک کنند.
۵. استفاده از بازیهای نقشآفرینی
بازیهای نقشآفرینی به کودک کمک میکنند تا احساسات مختلف را در یک محیط امن تجربه کند. این نوع بازیها به کودک امکان میدهند که احساسات خود را از طریق بازی ابراز کند و مهارتهای عاطفی خود را تقویت کند.
رشد عاطفی کودکان در دوره ۲۴ تا ۲۷ ماهگی مرحلهای حیاتی و پر از تحول است. کودک در این سن میآموزد که چگونه احساسات خود را با استفاده از کلمات بیان کند، به احساسات دیگران واکنش نشان دهد و به تدریج یاد میگیرد که چگونه احساسات پیچیدهتر را مدیریت کند. والدین با حمایت عاطفی، تشویق به بیان احساسات و ایجاد محیطی امن میتوانند به کودک کمک کنند تا مهارتهای عاطفی خود را به درستی توسعه داده و آماده شود تا با روابط اجتماعی و عاطفی سالمتر در آینده روبرو شود.
نتیجهگیری
دوره ۲۴ تا ۲۷ ماهگی مرحلهای کلیدی در رشد اجتماعی و عاطفی کودک است. در این سن، کودک یاد میگیرد که چگونه احساسات خود را مدیریت کند، به احساسات دیگران پاسخ دهد و با استفاده از کلمات و رفتارهای اجتماعی با دنیای اطراف خود تعامل کند. والدین و مراقبان با ایجاد محیطی امن و حمایتی میتوانند به کودک کمک کنند تا مهارتهای عاطفی و اجتماعی خود را تقویت کرده و برای مراحل پیشرفتهتر تعاملات اجتماعی در آینده آماده شود.
در صورتی که درباره فرزند خود نیاز به مشاوره با روانشناس کودک داشتید می توانید از متخصصین بنیاد علمی پژوهشی دکتر بهشتیان کمک بگیرید.
سوالات متداول
۱. کودک ۲۴ تا ۲۷ ماهه چگونه احساسات خود را بیان میکند؟
کودک در این سن از کلمات ساده مانند «ناراحتم» یا «خوشحالم» استفاده میکند و با زبان بدن نیز احساساتش را ابراز مینماید.
۲. آیا کودک در این سن میتواند احساسات دیگران را درک کند؟
بله، کودک شروع به درک احساسات دیگران میکند و ممکن است به ناراحتی یا شادی دیگران واکنش نشان دهد، مانند دادن اسباببازی به کودکی که گریه میکند.
۳. چگونه والدین میتوانند به کودک کمک کنند تا احساسات خود را مدیریت کند؟
والدین میتوانند کودک را تشویق کنند که احساسات خود را با کلمات بیان کند و با صبوری به او یاد بدهند که چگونه احساساتش را کنترل و مدیریت کند.
۴. چگونه میتوان مهارتهای اجتماعی کودک را تقویت کرد؟
والدین میتوانند با تشویق به بازیهای گروهی، ایجاد فرصتهای اجتماعی و مدلسازی رفتارهای اجتماعی مثبت، به تقویت مهارتهای اجتماعی کودک کمک کنند.
۵. چه نوع احساسات پیچیدهای در این سن ظاهر میشود؟
کودک در این سن ممکن است احساسات پیچیدهتری مانند غرور، خجالت و همدلی را تجربه کند و به تدریج یاد میگیرد که این احساسات را ابراز کند.