هر آنچه باید درباره رشد اجتماعی و عاطفی کودک ۳۳ تا ۳۶ ماهه بدانید
در سن ۳۳ تا ۳۶ ماهگی، کودکان به مرحلهای حساس و مهم از رشد اجتماعی و عاطفی خود میرسند. طی این دوره، کودک نه تنها درک بهتری از احساسات خود و دیگران پیدا میکند، بلکه تعاملات اجتماعی پیچیدهتری را نیز تجربه میکند. آنها به تدریج یاد میگیرند که چگونه احساسات خود را بیان کنند، همدلی نشان دهند و با دیگران همکاری کنند. رشد اجتماعی و عاطفی در این سن به کودک کمک میکند تا مهارتهای لازم برای برقراری روابط سالم با اطرافیان و مدیریت بهتر احساسات خود را کسب کند.
رشد اجتماعی و تعامل با دیگران در کودک ۳۳ تا ۳۶ ماهه
دوران ۳۳ تا ۳۶ ماهگی، مرحلهای حیاتی در رشد اجتماعی کودک است. در این سن، کودکان به سرعت در حال گسترش مهارتهای اجتماعی خود هستند و تعاملات با دیگران، به ویژه همسالان، نقش مهمی در یادگیری و توسعه آنها ایفا میکند. در این دوره، کودک شروع به درک عمیقتری از قوانین اجتماعی، روابط دوستانه و چگونگی اشتراکگذاری و همکاری با دیگران میکند.
ویژگیهای رشد اجتماعی کودک
ویژگیهای رشد اجتماعی کودک۱. افزایش تمایل به بازیهای گروهی
کودکان در این سن به تدریج از بازیهای انفرادی به سمت بازیهای گروهی و تعاملی حرکت میکنند. بازیهای موازی (بازی کنار دیگران بدون تعامل مستقیم) کمتر شده و بازیهای گروهی با همسالان جای آنها را میگیرد. کودکان شروع به برقراری ارتباط و همکاری با دیگران در بازیها میکنند و ممکن است نقشهای مختلفی را در گروهها به عهده بگیرند.
۲. درک بهتر قوانین اجتماعی
کودکان ۳۳ تا ۳۶ ماهه، درک بیشتری از قوانین اجتماعی ساده مانند نوبتگیری و اشتراکگذاری پیدا میکنند. هرچند ممکن است هنوز در رعایت کامل این قوانین مشکل داشته باشند، اما تلاش آنها برای پیروی از این قوانین نشاندهندهی رشد اجتماعی آنهاست. والدین و مربیان با تشویق به رعایت این اصول میتوانند به کودک کمک کنند تا بهتر با دیگران تعامل کند (+).
۳. ایجاد روابط دوستانه
کودکان در این سن شروع به انتخاب دوستان خاصی از میان همسالان خود میکنند. این اولین گامها در ایجاد روابط دوستانه است. آنها ممکن است ترجیح دهند با برخی از کودکان بیشتر بازی کنند و به تدریج دوستیهای اولیه را شکل دهند. این روابط اولیه میتواند به آنها در یادگیری مهارتهای اجتماعی مانند همکاری، همدلی و حل اختلاف کمک کند.
۴. تقویت همدلی و درک احساسات دیگران
در این دوره، کودکان توانایی بیشتری برای درک احساسات دیگران پیدا میکنند. اگر یکی از دوستان یا اعضای خانواده ناراحت باشد، آنها ممکن است سعی کنند او را آرام کنند یا احساساتش را درک کنند. این نشاندهندهی رشد همدلی در کودک است که به تدریج به تعاملات اجتماعی پیچیدهتر و مؤثرتر منجر میشود.
۵. تمایل به استقلال در تعاملات اجتماعی
کودکان در این دوره شروع به نشاندادن استقلال بیشتری در تعاملات اجتماعی خود میکنند. آنها ممکن است بدون نیاز به دخالت والدین با دیگران صحبت کنند یا بازی کنند. این استقلال به رشد اعتماد به نفس اجتماعی آنها کمک میکند و آنها را برای تعاملات آینده در محیطهای بزرگتر، مانند مهدکودک و مدرسه، آماده میکند.
مطلب پیشنهادی: خواب کودک ۳۳ تا ۳۶ ماهه
۶. بازیهای تخیلی و نقشآفرینی
بازیهای تخیلی و نقشآفرینی در این سن به اوج میرسند. کودکان ممکن است در این بازیها نقشهای مختلفی را از دنیای اطراف خود تقلید کنند. این نوع بازیها نه تنها به رشد خلاقیت کودک کمک میکند، بلکه فرصتی برای تمرین مهارتهای اجتماعی مانند همکاری، نوبتگیری و حل تعارض فراهم میکند (+).
نکاتی برای والدین
نکاتی برای والدین۱. تشویق به بازیهای گروهی
والدین میتوانند با فراهم کردن فرصتهایی برای بازی با همسالان، به کودک کمک کنند تا مهارتهای اجتماعی خود را تقویت کند. بازیهای گروهی به کودک یاد میدهد که چگونه با دیگران همکاری کند، نوبت بگیرد و احساسات خود را در چارچوب اجتماعی کنترل کند.
۲. آموزش نوبتگیری و اشتراکگذاری
در این سن، کودکان هنوز نیاز به تمرین و آموزش در زمینه نوبتگیری و اشتراکگذاری دارند. والدین میتوانند با استفاده از بازیها و فعالیتهای ساده به کودک بیاموزند که چگونه به دیگران هم فرصت بازی بدهد و وسایل خود را با دیگران به اشتراک بگذارد.
۳. نقش الگو بودن
کودکان در این سن از رفتارهای والدین خود تقلید میکنند. والدین با نشان دادن رفتارهای اجتماعی مناسب مانند احترام به دیگران، همکاری و حل تعارض به شیوهای آرام میتوانند الگوی مناسبی برای کودک باشند.
۴. تقویت همدلی
با صحبت کردن در مورد احساسات دیگران و تشویق کودک به توجه به نیازهای دیگران، والدین میتوانند به رشد همدلی در کودک کمک کنند. به عنوان مثال، اگر دوستی از کودک ناراحت است، میتوانید از او بپرسید “فکر میکنی دوستت چرا ناراحت است؟ چه کاری میتوانی انجام دهی که حالش بهتر شود؟”
۵. حمایت از استقلال کودک
والدین باید به کودک فرصت دهند تا در تعاملات اجتماعی خود مستقل عمل کند. این استقلال به کودک کمک میکند تا اعتماد به نفس بیشتری در برقراری روابط اجتماعی پیدا کند و یاد بگیرد که چگونه مشکلات را به تنهایی حل کند.
در سن ۳۳ تا ۳۶ ماهگی، کودکان به سرعت در حال گسترش تواناییهای اجتماعی خود هستند. آنها شروع به برقراری روابط دوستانه، درک قوانین اجتماعی و تجربه تعاملات پیچیدهتر با دیگران میکنند. والدین و مراقبان با حمایت و ارائه فرصتهایی برای تعامل با دیگران، میتوانند به کودک کمک کنند تا این مهارتهای اجتماعی حیاتی را به خوبی یاد بگیرد و در آینده به فردی اجتماعی و همدل تبدیل شود.
مطلب پیشنهادی: رشد حرکتی و شناختی کودک ۳۳ تا ۳۶ ماهه
رشد عاطفی و بیان احساسات در کودک ۳۳ تا ۳۶ ماهه
کودکان در سن ۳۳ تا ۳۶ ماهگی وارد مرحلهای حیاتی از رشد عاطفی میشوند که در آن قادرند احساسات خود را بهتر درک و بیان کنند. در این دوره، تواناییهای عاطفی کودک پیچیدهتر میشود و آنها یاد میگیرند که چگونه احساسات خود را با کلمات، حرکات و رفتارهای مناسب بیان کنند. همچنین، کودک به تدریج با احساسات دیگران آشنا میشود و شروع به درک و واکنش نسبت به آنها میکند. این مرحله نقش مهمی در شکلگیری هویت عاطفی و توانایی مدیریت احساسات در آینده دارد.
ویژگیهای رشد عاطفی کودک در این سن
۱. توانایی بیان احساسات با کلمات
در این دوره، کودکان به تدریج میتوانند احساسات خود را با استفاده از کلمات توصیف کنند. آنها ممکن است به وضوح بگویند که “عصبانیام”، “ناراحتم” یا “خوشحالم”. این توانایی به آنها کمک میکند تا احساسات خود را به شکلی بهتر و مناسبتر بیان کنند و از رفتارهای غیرکلامی مانند گریه یا عصبانیت فیزیکی برای ابراز احساسات اجتناب کنند (+).
۲. تجربه احساسات پیچیدهتر
کودکان در این سن علاوه بر احساسات سادهای مانند شادی و ناراحتی، ممکن است احساسات پیچیدهتری مانند ناامیدی، خجالت، غرور و حتی گناه را تجربه کنند. این احساسات جدید نشاندهندهی رشد عاطفی آنها و افزایش آگاهی از دنیای اطرافشان است.
۳. توانایی مدیریت احساسات
اگرچه کودکان هنوز کاملاً قادر به کنترل احساسات شدید خود نیستند، اما تا حدی شروع به یادگیری مهارتهای اولیه مدیریت احساسات میکنند. برای مثال، ممکن است در مواجهه با ناامیدی یا خشم، به جای فریاد زدن یا گریه کردن، تلاش کنند احساسات خود را با صحبت کردن بیان کنند یا از والدین کمک بخواهند.
۴. افزایش همدلی و درک احساسات دیگران
در این دوره، کودکان شروع به درک احساسات دیگران میکنند و ممکن است رفتارهای همدلانهای مانند دلداری دادن یا کمک به دیگران را نشان دهند. اگر یکی از دوستان یا اعضای خانواده ناراحت باشد، کودک ممکن است سعی کند او را آرام کند یا با او همدردی کند. این همدلی نشانهای از رشد عاطفی و اجتماعی کودک است.
۵. تغییرات سریع در احساسات
یکی از ویژگیهای بارز این دوره، تغییرات سریع در احساسات است. کودکان ممکن است در یک لحظه بسیار خوشحال باشند و لحظهای بعد ناگهان ناراحت شوند. این تغییرات عاطفی طبیعی است و بخشی از فرایند یادگیری مدیریت احساسات به شمار میرود (+).
۶. تأثیر عوامل خارجی بر احساسات
کودکان در این سن به شدت تحت تأثیر محیط اطراف خود و رفتارهای بزرگسالان قرار میگیرند. به همین دلیل، نحوه برخورد والدین و مراقبان با احساسات کودک میتواند تأثیر زیادی بر رشد عاطفی او داشته باشد. نشان دادن صبر، درک و حمایت در مواقعی که کودک با احساسات منفی دست و پنجه نرم میکند، به کودک کمک میکند تا احساسات خود را بهتر مدیریت کند.
نکاتی برای والدین
نکاتی برای والدین۱. تشویق به بیان احساسات با کلمات
والدین میتوانند کودک را تشویق کنند تا احساسات خود را به جای رفتارهای تهاجمی یا ناهنجار، با استفاده از کلمات بیان کند. برای مثال، اگر کودک عصبانی است، میتوانید بگویید “میدانم که عصبانی هستی. میخواهی در موردش صحبت کنی؟”
۲. الگوی مناسب برای مدیریت احساسات باشید
کودکان در این سن به شدت از رفتارهای والدین و اطرافیان خود تقلید میکنند. اگر والدین در مواجهه با موقعیتهای دشوار احساسات خود را به شیوههای مناسبی مدیریت کنند، کودک نیز یاد میگیرد که چگونه احساساتش را کنترل کند.
۳. حمایت و درک در مواقع بحرانی
هنگام مواجهه با احساسات شدید مانند خشم یا ناامیدی، کودکان به حمایت و درک والدین نیاز دارند. والدین باید با صبر و حوصله به کودک کمک کنند تا احساساتش را پردازش کند و به او یاد دهند که چگونه به شیوهای مناسب با این احساسات کنار بیاید.
۴. آموزش همدلی به کودک
با صحبت کردن در مورد احساسات دیگران و تشویق کودک به توجه به نیازهای دیگران، والدین میتوانند همدلی را در کودک تقویت کنند. برای مثال، از کودک بپرسید “فکر میکنی دوستت چرا ناراحت است؟ چه کاری میتوانی انجام دهی که حالش بهتر شود؟”
۵. تقویت اعتماد به نفس عاطفی کودک
با تشویق کودک به تصمیمگیری در موقعیتهای عاطفی و حمایت از او در هنگام مواجهه با احساسات مختلف، میتوان به کودک کمک کرد تا اعتماد به نفس بیشتری در مدیریت احساسات خود پیدا کند.
در سن ۳۳ تا ۳۶ ماهگی، کودکان پیشرفتهای چشمگیری در رشد عاطفی و بیان احساسات خود تجربه میکنند. آنها به تدریج یاد میگیرند که چگونه احساسات مختلف را شناسایی و بیان کنند و همچنین به احساسات دیگران واکنش نشان دهند. والدین و مراقبان با فراهم کردن محیطی حمایتکننده و تشویق به بیان مناسب احساسات، میتوانند به کودکان کمک کنند تا مهارتهای عاطفی خود را به خوبی توسعه دهند و در آینده به افرادی همدل و خودآگاه تبدیل شوند.
نتیجهگیری
رشد اجتماعی و عاطفی کودکان در سن ۳۳ تا ۳۶ ماهگی گامی حیاتی در مسیر تکامل آنهاست. در این دوره، کودکان با تمرین تعاملات اجتماعی و یادگیری مدیریت احساسات، به تدریج به افرادی همدل، مستقل و توانمند تبدیل میشوند. والدین و مراقبان نقشی کلیدی در این رشد دارند و با ایجاد محیطی حمایتکننده و تشویق به بیان احساسات، میتوانند کودک را در این مسیر یاری کنند.
در صورتی که درباره فرزند خود نیاز به مشاوره با روانشناس کودک داشتید می توانید از متخصصین بنیاد علمی پژوهشی دکتر بهشتیان کمک بگیرید.
سوالات متداول
۱. چرا رشد اجتماعی در کودکان ۳۳ تا ۳۶ ماهه مهم است؟
این دوره زمانی است که کودکان شروع به یادگیری مهارتهایی مانند نوبتگیری، همکاری و ایجاد روابط دوستانه میکنند که برای تعاملات اجتماعی آینده آنها ضروری است.
۲. چگونه کودکان در این سن احساسات خود را بیان میکنند؟
کودکان میتوانند احساسات خود را با کلمات سادهای مانند “خوشحالم” یا “عصبانیام” بیان کنند و همچنین از طریق بازیهای نمایشی و تعامل با دیگران، احساسات خود را نشان میدهند.
۳. چگونه والدین میتوانند به رشد عاطفی کودک کمک کنند؟
والدین با تشویق کودک به بیان احساسات با کلمات، الگوی مناسبی بودن برای مدیریت احساسات و حمایت در مواقع بحرانی میتوانند به رشد عاطفی کودک کمک کنند.
۴. آیا کودکان در این سن میتوانند احساسات دیگران را درک کنند؟
بله، کودکان ۳۳ تا ۳۶ ماهه میتوانند احساسات دیگران را شناسایی کنند و رفتارهای همدلانهای مانند دلداری دادن یا کمک به دیگران را نشان دهند.
۵. چگونه بازیهای تخیلی به رشد عاطفی و اجتماعی کودک کمک میکنند؟
بازیهای تخیلی به کودکان این امکان را میدهد که نقشهای مختلف را امتحان کنند، احساسات خود را از طریق بازی بیان کنند و مهارتهای اجتماعی و عاطفی مانند همکاری و همدلی را تمرین کنند.
