رشدکودک و نوجوان

ویژگی های شخصیت و بازی های کودک ۱۲ تا ۱۵ ماهه

در سن ۱۲ تا ۱۵ ماهگی، کودکان به مرحله‌ای از رشد می‌رسند که حس استقلال و خودمختاری آن‌ها به تدریج شکوفا می‌شود. این دوره یکی از مهم‌ترین مراحل رشد اجتماعی و شناختی کودک است. در این سن، کودکان شروع به کشف دنیای اطراف خود می‌کنند و به تدریج تمایل به انجام کارهایی به تنهایی و بدون کمک دیگران نشان می‌دهند. با وجود این که استقلال در این دوره بسیار محدود است، اما پایه‌گذار شکل‌گیری شخصیت مستقل کودک در سال‌های آینده است. در ادامه به بررسی مفهوم استقلال و خودمختاری در کودکان ۱۲ تا ۱۵ ماهه، رفتارهای رایج آن‌ها و راهکارهایی برای والدین جهت حمایت از این روند پرداخته می‌شود.

ویژگی‌های استقلال در کودکان ۱۲ تا ۱۵ ماهه

۱. تلاش برای انجام کارها به تنهایی

یکی از اولین نشانه‌های استقلال در این سن، تمایل کودک به انجام کارهای ساده به تنهایی است. کودک ممکن است بخواهد خود به تنهایی غذا بخورد، اسباب‌بازی‌هایش را بردارد یا حتی تلاش کند لباس‌هایش را بپوشد. هرچند در این سن هنوز مهارت‌های حرکتی کودک به طور کامل توسعه نیافته، اما او با اشتیاق و کنجکاوی سعی می‌کند این کارها را انجام دهد (+).

۲. کشف محیط اطراف

کودکان در این سن به شدت کنجکاو هستند و به کشف محیط اطراف خود علاقه‌مند می‌شوند. آن‌ها با خزیدن، راه رفتن و لمس کردن اشیاء مختلف، دنیای خود را بررسی می‌کنند. این کنجکاوی بخشی از رشد طبیعی کودک است و باعث تقویت حس استقلال و خودمختاری او می‌شود.

۳. نه گفتن و ابراز مخالفت

یکی از نشانه‌های استقلال در این سن، شروع به ابراز مخالفت و گفتن “نه” است. این رفتار که گاهی برای والدین چالش‌برانگیز است، در واقع بخشی از فرآیند شکل‌گیری هویت مستقل کودک است. کودک با گفتن “نه” سعی می‌کند نظرات و خواسته‌های خود را ابراز کند و نشان دهد که توانایی تصمیم‌گیری دارد (+).

مطلب پیشنهادی: رشد اجتماعی و عاطفی کودک ۱۲ تا ۱۵ ماهه

۴. بازی‌های مستقل

در این سن، کودکان ممکن است شروع به بازی مستقل کنند. این نوع بازی‌ها به کودک کمک می‌کند تا مهارت‌های اجتماعی، شناختی و حرکتی خود را تقویت کند و همچنین اعتماد به نفس خود را افزایش دهد. بازی‌های ساده‌ای مانند ساختن برج با بلوک‌ها یا بازی با اسباب‌بازی‌های موزیکال می‌تواند به تقویت حس استقلال در کودک کمک کند.

۵. تقلید رفتار بزرگسالان

کودکان ۱۲ تا ۱۵ ماهه (۱ تا ۱.۵ ساله)، به شدت در حال تقلید رفتارهای بزرگسالان هستند. آن‌ها ممکن است حرکات و رفتارهای والدین را مشاهده کرده و سعی کنند آن‌ها را تکرار کنند. این تقلید نه تنها بخشی از فرآیند یادگیری است، بلکه نشانه‌ای از تلاش کودک برای انجام کارها به تنهایی و همانند بزرگسالان است.

راهکارهایی برای والدین جهت تقویت حس استقلال کودک

۱. تشویق به انجام کارهای ساده

والدین می‌توانند با تشویق کودک به انجام کارهای ساده مانند نگه‌داشتن قاشق، پوشیدن کفش یا قرار دادن اسباب‌بازی‌ها در جای خود، حس استقلال و خودمختاری را در او تقویت کنند. هرچند این کارها ممکن است در ابتدا به کندی انجام شوند، اما تقویت این مهارت‌ها به مرور زمان به افزایش اعتماد به نفس کودک کمک می‌کند.

۲. ایجاد محیط امن برای کاوش

کودکان در این سن به شدت به کاوش محیط علاقه‌مند هستند. والدین می‌توانند با ایجاد محیطی امن و کنترل‌شده، به کودک اجازه دهند تا بدون نگرانی از آسیب دیدن، محیط اطراف خود را کشف کند. این محیط می‌تواند شامل اسباب‌بازی‌های مناسب، فضاهای بازی امن و جلوگیری از دسترسی به اشیاء خطرناک باشد.

۳. اجازه دادن به کودک برای انتخاب

والدین می‌توانند گزینه‌های محدودی به کودک ارائه دهند تا او بتواند انتخاب کند. برای مثال، می‌توان از کودک پرسید که آیا می‌خواهد با عروسک بازی کند یا بلوک‌های ساختنی. این انتخاب‌های ساده به کودک کمک می‌کند تا احساس کنترل بیشتری بر زندگی خود داشته باشد و حس استقلال او تقویت شود.

۴. تشویق به بازی مستقل

والدین می‌توانند کودک را تشویق کنند تا به تنهایی بازی کند. بازی مستقل به کودک این فرصت را می‌دهد تا مهارت‌های تصمیم‌گیری و حل مسئله را تقویت کند و در عین حال اعتماد به نفس بیشتری به دست آورد. با این حال، والدین باید همیشه در نزدیکی کودک حضور داشته باشند تا در صورت نیاز به او کمک کنند و احساس امنیت دهند.

۵. صبوری و حمایت عاطفی

توسعه استقلال در این سن نیاز به صبوری از سوی والدین دارد. بسیاری از کودکان ممکن است هنگام تلاش برای انجام کارهای جدید دچار ناامیدی شوند. والدین باید با حمایت عاطفی و تشویق کودک به او کمک کنند تا این احساسات را مدیریت کند. نشان دادن محبت و حمایت به کودک کمک می‌کند تا او احساس امنیت بیشتری کند و با اعتماد به نفس بیشتری به کاوش و یادگیری ادامه دهد.

۶. مدیریت مخالفت‌ها

هنگامی که کودک “نه” می‌گوید یا مخالفت می‌کند، والدین باید این رفتار را به عنوان بخشی طبیعی از رشد استقلال او درک کنند. بهتر است به جای مقابله، سعی کنند با ارائه گزینه‌های محدود، به کودک کمک کنند تا احساس کنترل بیشتری داشته باشد. به عنوان مثال، اگر کودک از پوشیدن لباس خاصی امتناع می‌کند، والدین می‌توانند به او دو گزینه ارائه دهند تا خودش یکی را انتخاب کند.

۷. ایجاد روتین و قوانین ساده

کودکان در این سن به روتین‌های ثابت و قابل پیش‌بینی نیاز دارند. این روتین‌ها به آن‌ها کمک می‌کند تا احساس امنیت کنند و بدانند که چه چیزی در انتظارشان است. همچنین، والدین می‌توانند قوانین ساده‌ای برای کودک وضع کنند که او بتواند آن‌ها را درک کرده و رعایت کند. این قوانین ساده به کودک کمک می‌کند تا مرزهای رفتاری خود را بهتر بشناسد.

استقلال و خودمختاری در کودکان ۱۲ تا ۱۵ ماهه یکی از مراحل مهم رشد آن‌هاست. در این سن، کودکان تلاش می‌کنند تا کارهای ساده را به تنهایی انجام دهند، محیط اطراف خود را کشف کنند و رفتارهای بزرگسالان را تقلید کنند. والدین می‌توانند با ایجاد محیطی امن، تشویق به انجام کارهای ساده و بازی مستقل، و ارائه حمایت عاطفی، به کودک کمک کنند تا حس استقلال و اعتماد به نفس خود را تقویت کند. همچنین، صبوری و درک والدین در مواجهه با مخالفت‌های کودک نقش مهمی در رشد سالم این حس استقلال دارد. با حمایت و راهنمایی مناسب، کودک در این سن می‌تواند پایه‌های استقلال و تصمیم‌گیری را در خود تقویت کند و برای مراحل بعدی زندگی آماده شود.

مطلب پیشنهادی: رشد شناختی و حرکتی کودک ۱۲ تا ۱۵ ماهه

بازی و خلاقیت در کودکان ۱۲ تا ۱۵ ماهه (۱ تا ۱.۵ ساله)

در سن ۱۲ تا ۱۵ ماهگی، کودکان وارد مرحله‌ای از رشد می‌شوند که بازی و خلاقیت نقش بسیار مهمی در توسعه‌ی مهارت‌های شناختی، حرکتی و اجتماعی آن‌ها ایفا می‌کند. بازی در این سن چیزی فراتر از سرگرمی است؛ این فعالیت‌ها به کودکان کمک می‌کند تا دنیای اطراف خود را بهتر درک کنند، مهارت‌های حرکتی خود را بهبود بخشند و توانایی تفکر خلاق را در خود پرورش دهند. در این سن، کودکان به شدت کنجکاو هستند و از طریق بازی به کشف و تجربه‌ی محیط پیرامون خود می‌پردازند.

در این مطلب، به بررسی اهمیت بازی و خلاقیت در کودکان ۱۲ تا ۱۵ ماهه (۱ تا ۱.۵ ساله)، انواع بازی‌های مناسب برای این سن و راهکارهایی برای تقویت خلاقیت در کودک پرداخته می‌شود.

اهمیت بازی در کودکان ۱۲ تا ۱۵ ماهه

۱. تقویت مهارت‌های حرکتی

در این سن، کودکان در حال یادگیری مهارت‌های حرکتی ظریف و درشت هستند. بازی‌های حرکتی مانند خزیدن، راه رفتن، بالا رفتن از پله‌ها و پرتاب کردن توپ به تقویت عضلات و هماهنگی دست و پا کمک می‌کنند. این بازی‌ها باعث بهبود تعادل و مهارت‌های حرکتی کودک می‌شوند و او را برای انجام فعالیت‌های پیچیده‌تر در آینده آماده می‌کنند.

۲. توسعه مهارت‌های شناختی

بازی‌های ساده‌ای مانند چیدن بلوک‌ها یا پیدا کردن اشیاء پنهان به کودک کمک می‌کنند تا مهارت‌های شناختی خود را تقویت کند. این بازی‌ها به کودک کمک می‌کنند تا مفاهیمی مانند علت و معلول، ترتیب و توالی، و حل مسئله را درک کند. همچنین، بازی‌هایی که نیاز به تفکر و برنامه‌ریزی دارند، به تقویت حافظه و توجه کودک کمک می‌کنند.

۳. پرورش خلاقیت

بازی‌های خلاقانه مانند نقاشی با انگشت، بازی با خمیر یا بازی‌های تقلیدی به کودک کمک می‌کنند تا خلاقیت خود را بروز دهد. در این سن، کودکان از طریق بازی‌های نمادین و تقلیدی، نقش‌های مختلف را تجربه می‌کنند و به طور مداوم در حال خلق داستان‌ها و موقعیت‌های خیالی هستند. این بازی‌ها به آن‌ها کمک می‌کند تا جهان اطراف را بهتر درک کرده و شیوه‌های جدیدی برای ابراز خود پیدا کنند.

۴. توسعه مهارت‌های اجتماعی

بازی‌های گروهی یا بازی با دیگر کودکان به کودک کمک می‌کند تا مهارت‌های اجتماعی و احساسی خود را تقویت کند. هرچند در این سن هنوز بازی‌های تعاملی پیچیده شکل نگرفته‌اند، اما کودکان در حال یادگیری مفاهیمی مانند نوبت گرفتن و تقسیم کردن هستند. بازی با دیگران همچنین به آن‌ها کمک می‌کند تا احساسات خود را بهتر مدیریت کنند و توانایی همکاری و ارتباط با دیگران را بهبود بخشند.

۵. تقویت ارتباط و زبان

کودکان ۱۲ تا ۱۵ ماهه در حال توسعه مهارت‌های زبانی خود هستند. بازی‌هایی که شامل صحبت کردن، تقلید صدا و آواز خواندن هستند، به کودک کمک می‌کنند تا دایره‌ی لغات خود را افزایش دهد و مهارت‌های ارتباطی خود را تقویت کند. والدین می‌توانند از طریق بازی‌های تعاملی مانند خواندن کتاب‌های تصویری یا صحبت کردن درباره‌ی اشیاء و تصاویر، به رشد زبان کودک کمک کنند.

انواع بازی‌های مناسب برای کودکان ۱۲ تا ۱۵ ماهه

۱. بازی‌های حرکتی

پرتاب و گرفتن توپ : این بازی به کودک کمک می‌کند تا هماهنگی دست و چشم خود را تقویت کند. والدین می‌توانند از توپ‌های نرم و کوچک استفاده کنند و با کودک به نوبت توپ را پرتاب و دریافت کنند (+).

خزیدن و تعقیب اشیاء:  گذاشتن اسباب‌بازی‌های متحرک مانند ماشین‌های کوچک یا توپ‌ها در مقابل کودک و تشویق او به خزیدن یا راه رفتن به سمت آن‌ها، می‌تواند به تقویت عضلات و هماهنگی حرکتی کمک کند.

۲. بازی‌های شناختی

چیدن بلوک‌ها:  بازی با بلوک‌های چوبی یا پلاستیکی رنگی، به کودک کمک می‌کند تا مهارت‌های حل مسئله را تقویت کند. کودک می‌تواند سعی کند بلوک‌ها را روی هم بچیند یا اشکال مختلفی با آن‌ها بسازد.

پنهان کردن و پیدا کردن اشیاء:  والدین می‌توانند اسباب‌بازی‌های کوچک را زیر پارچه یا پشت اشیاء پنهان کنند و از کودک بخواهند آن‌ها را پیدا کند. این بازی به تقویت حافظه و درک علت و معلول کمک می‌کند.

۳. بازی‌های خلاقانه

نقاشی با انگشت:  استفاده از رنگ‌های ایمن و مناسب برای کودکان و تشویق آن‌ها به نقاشی با انگشتان، به کودک کمک می‌کند تا خلاقیت خود را بروز دهد و با رنگ‌ها و بافت‌های مختلف آشنا شود.

بازی با خمیر بازی بازی با خمیر بازی به کودک این امکان را می‌دهد که اشکال مختلفی را با دست‌های خود بسازد و همچنین حس لامسه خود را تقویت کند.

۴. بازی‌های تقلیدی

بازی با تلفن: اسباب‌بازی کودکان در این سن علاقه‌مند به تقلید رفتار بزرگسالان هستند. استفاده از تلفن اسباب‌بازی به کودک کمک می‌کند تا مهارت‌های ارتباطی و تقلیدی خود را تقویت کند.

بازی‌های نقش‌آفرینی ساده: کودکان ممکن است شروع به تقلید از فعالیت‌های روزمره والدین کنند، مانند دادن غذا به عروسک یا جارو کردن با جاروی کوچک. این بازی‌ها به آن‌ها کمک می‌کند تا مهارت‌های اجتماعی و زبانی خود را توسعه دهند.

۵. بازی‌های موسیقیایی

آواز خواندن و دست زدن آواز: خواندن همراه با حرکات دست به کودک کمک می‌کند تا ریتم و موسیقی را درک کند و همچنین مهارت‌های حرکتی و زبانی خود را تقویت کند.

بازی با اسباب‌بازی‌های موسیقیایی: استفاده از اسباب‌بازی‌های ساده موسیقیایی مانند طبل، زنگوله یا پیانوهای کوچک به کودک کمک می‌کند تا با صداها و ریتم‌های مختلف آشنا شود و خلاقیت موسیقیایی خود را بروز دهد (+).

راهکارهایی برای تقویت خلاقیت در کودک

۱. تشویق به بازی آزاد

والدین باید به کودک اجازه دهند تا به طور آزادانه بازی کند و در فرآیند بازی تصمیم‌گیری کند. بازی آزاد به کودک کمک می‌کند تا بدون محدودیت‌های خاص، خلاقیت خود را به کار بیندازد و دنیای خیالی خود را خلق کند.

۲. ایجاد محیطی غنی و متنوع برای بازی

فراهم کردن اسباب‌بازی‌های متنوع و مناسب برای سن کودک، مانند بلوک‌های ساختنی، کتاب‌های تصویری، اسباب‌بازی‌های موسیقیایی و لوازم نقش‌آفرینی ساده، به کودک کمک می‌کند تا فرصت‌های بیشتری برای خلاقیت و یادگیری داشته باشد.

۳. تشویق به حل مسئله

والدین می‌توانند بازی‌هایی را برای کودک ترتیب دهند که نیاز به حل مسئله داشته باشند، مانند پیدا کردن راه حل برای چیدن بلوک‌ها یا پیدا کردن اشیاء پنهان. این بازی‌ها به کودک کمک می‌کنند تا مهارت‌های تفکر خلاق و منطقی خود را تقویت کند.

۴. ایجاد فرصت‌هایی برای بازی با مواد طبیعی

استفاده از مواد طبیعی مانند شن و ماسه، آب، برگ‌ها و سنگ‌های کوچک به کودک کمک می‌کند تا با بافت‌ها و اشیاء مختلف آشنا شود و خلاقیت خود را در بازی با این مواد بیشتر کند.

۵. الگو بودن برای کودک

والدین می‌توانند با انجام فعالیت‌های خلاقانه مانند نقاشی کردن، ساختن اشیاء از خمیر بازی یا آواز خواندن به کودک نشان دهند که چگونه می‌تواند از خلاقیت خود استفاده کند. کودکان با تقلید از رفتارهای والدین، خلاقیت خود را پرورش می‌دهند.

بازی و خلاقیت در کودکان ۱۲ تا ۱۵ ماهه (۱ تا ۱.۵ ساله)، یکی از مهم‌ترین ابزارهای یادگیری و رشد آن‌ها است. در این سن، کودکان از طریق بازی‌های حرکتی، شناختی، خلاقانه و تقلیدی، مهارت‌های مختلفی را کسب می‌کنند که به رشد فیزیکی، شناختی و اجتماعی آن‌ها کمک می‌کند. والدین می‌توانند با فراهم کردن محیطی غنی و متنوع و تشویق کودک به بازی آزاد و خلاقانه، به توسعه مهارت‌ها و خلاقیت کودک کمک کنند. بازی‌های ساده‌ای مانند نقاشی با انگشت، چیدن بلوک‌ها یا آواز خواندن می‌توانند به کودک کمک کنند تا دنیای اطراف خود را بهتر درک کند و خلاقیت خود را بروز دهد.

رشد اخلاقی و درک قوانین ساده در کودکان ۱۲ تا ۱۵ ماهه

در سن ۱۲ تا ۱۵ ماهگی، کودکان وارد مرحله‌ای از رشد می‌شوند که در آن شروع به درک مفاهیم اولیه‌ی اخلاقی و قوانین ساده می‌کنند. هرچند که هنوز توانایی درک کامل قوانین پیچیده را ندارند، اما نشانه‌های اولیه‌ی درک درست و غلط، مفهوم محدودیت‌ها و قوانین ساده در رفتارهای آن‌ها دیده می‌شود. رشد اخلاقی در این سن به شدت وابسته به تعاملات کودک با والدین و محیط پیرامون اوست.

در این مطلب به بررسی چگونگی شروع رشد اخلاقی در کودکان ۱۲ تا ۱۵ ماهه، نحوه‌ی درک قوانین ساده توسط آن‌ها و راهکارهایی برای والدین جهت تقویت رفتارهای مثبت پرداخته می‌شود.

رشد اخلاقی در کودکان ۱۲ تا ۱۵ ماهه (۱ تا ۱.۵ ساله)

۱. شناخت درست و غلط به صورت ابتدایی

در سن ۱۲ تا ۱۵ ماهگی، کودکان شروع به درک ابتدایی از مفاهیم درست و غلط می‌کنند. هرچند که آن‌ها هنوز توانایی تجزیه و تحلیل علت و معلول اخلاقی را ندارند، اما از طریق واکنش‌های والدین و مراقبان به رفتارهای خود، یاد می‌گیرند که برخی رفتارها مورد تأیید هستند و برخی دیگر نیستند. برای مثال، اگر کودک اسباب‌بازی را پرت کند و والدین ناراحتی خود را نشان دهند، به تدریج متوجه می‌شود که این کار ناپسند است.

۲. تأثیر تقلید بر رشد اخلاقی

کودکان در این سن به شدت از رفتارهای بزرگسالان و اطرافیان خود تقلید می‌کنند. آن‌ها رفتارهای مثبت و منفی را مشاهده کرده و سعی می‌کنند آن‌ها را تکرار کنند. این تقلید بخشی از فرآیند یادگیری اخلاقی است. والدین با نشان دادن رفتارهای مثبت مانند کمک به دیگران، همدلی و احترام به قوانین، می‌توانند الگوی خوبی برای کودک خود باشند.

۳. واکنش به تشویق و تنبیه

در این سن، کودکان به شدت به واکنش‌های عاطفی والدین پاسخ می‌دهند. تشویق و تحسین برای رفتارهای مثبت می‌تواند به تقویت این رفتارها کمک کند، در حالی که واکنش‌های منفی ملایم به رفتارهای نامناسب، به کودک نشان می‌دهد که این رفتارها مطلوب نیستند. برای مثال، اگر کودک کار درستی انجام دهد، تحسین و تشویق باعث می‌شود که او تمایل بیشتری به تکرار آن رفتار داشته باشد.

۴. پایه‌گذاری همدلی و توجه به دیگران

کودکان در این سن شروع به نشان دادن نشانه‌های اولیه‌ی همدلی می‌کنند. برای مثال، ممکن است کودک وقتی ببیند شخص دیگری ناراحت است، سعی کند با لمس کردن یا نگاه کردن به او، احساس همدردی خود را نشان دهد. این رفتارها هنوز به شکل کامل شکل نگرفته‌اند، اما پایه‌های اولیه‌ی درک احساسات دیگران و همدلی در این سن شروع به رشد می‌کند.

درک قوانین ساده در کودکان ۱۲ تا ۱۵ ماهه

۱. مفهوم “نه” و محدودیت‌ها

یکی از اولین قوانین ساده‌ای که کودکان در این سن یاد می‌گیرند، مفهوم “نه” است. والدین با استفاده مکرر از این کلمه، کودک را با محدودیت‌ها آشنا می‌کنند. با این حال، درک کامل از علت این محدودیت‌ها هنوز در این سن وجود ندارد، اما کودک به تدریج یاد می‌گیرد که برخی از کارها مجاز نیستند. برای مثال، اگر کودک بخواهد به سمت پریز برق برود و والدین با گفتن “نه” او را متوقف کنند، به مرور زمان متوجه می‌شود که نباید این کار را انجام دهد.

۲. پیروی از دستورات ساده

در این سن، کودکان قادر به درک و دنبال کردن دستورات ساده هستند. والدین می‌توانند از دستورات کوتاه و واضح مانند “لطفاً توپ را بده” یا “بیا اینجا” استفاده کنند. این دستورات ساده به کودک کمک می‌کند تا مفهوم پیروی از قوانین را به تدریج درک کند و مهارت‌های شنیداری و توجهی او تقویت شود.

۳. تکرار و ثبات در قوانین

یکی از کلیدهای موفقیت در آموزش قوانین به کودکان ۱۲ تا ۱۵ ماهه، تکرار و ثبات است. کودکان در این سن نیاز به تکرار مداوم دارند تا بتوانند قوانین را درک کنند. اگر والدین در اجرای قوانین ثبات داشته باشند، کودک به تدریج متوجه می‌شود که باید از این قوانین پیروی کند. برای مثال، اگر قانونی وجود دارد که کودک نباید هنگام غذا خوردن با اسباب‌بازی بازی کند، باید این قانون به طور مداوم و بدون تغییر اعمال شود.

۴. ایجاد قوانین مرتبط با ایمنی

در این سن، یکی از مهم‌ترین قوانین مرتبط با ایمنی کودک است. کودک ممکن است هنوز درک کاملی از خطرات نداشته باشد، اما والدین می‌توانند با استفاده از قوانین ساده و واضح، او را از خطرات دور نگه دارند. برای مثال، قانونی مانند “نباید به خیابان بروی” یا “نباید چیزهای کوچک را در دهان بگذاری” به کودک کمک می‌کند تا از خطرات محیطی دور بماند.

راهکارهایی برای تقویت رشد اخلاقی و درک قوانین

۱. الگوی مثبت بودن

والدین با نشان دادن رفتارهای مثبت می‌توانند بهترین الگو برای کودک خود باشند. رفتارهایی مانند مهربانی، احترام و اشتراک‌گذاری به کودک نشان می‌دهد که رعایت این اصول چگونه به ایجاد تعاملات مثبت با دیگران کمک می‌کند.

۲. تشویق رفتارهای مثبت

تشویق یکی از مؤثرترین روش‌ها برای تقویت رفتارهای مثبت در کودکان این سن است. هر وقت کودک رفتار مناسبی نشان داد، والدین می‌توانند با تشویق کلامی مانند “آفرین” یا “چه کار خوبی کردی” او را به ادامه‌ی این رفتارها ترغیب کنند. همچنین، تحسین و لمس محبت‌آمیز می‌تواند تأثیر مثبتی بر رفتار کودک داشته باشد.

۳. استفاده از زبان ساده و واضح

والدین باید از زبان ساده و جملات کوتاه برای توضیح قوانین استفاده کنند. کودکان در این سن هنوز توانایی درک جملات پیچیده را ندارند، بنابراین والدین باید دستورات خود را به صورت مستقیم و واضح بیان کنند. برای مثال، به جای گفتن “نباید اینجا بدوی چون ممکن است بیفتی و صدمه ببینی”، می‌توان گفت “اینجا ندو”.

۴. ایجاد محیطی امن و کنترل‌شده

والدین می‌توانند با ایجاد محیطی امن و کنترل‌شده، به کودک کمک کنند تا درک بهتری از قوانین داشته باشد. برای مثال، در محیط خانه می‌توان اشیاء خطرناک را از دسترس کودک دور کرد و محیط بازی مناسبی برای او فراهم نمود تا کودک بتواند بدون نگرانی از خطرات، قوانین ساده‌ای را یاد بگیرد.

۵. صبوری و تکرار مداوم

یادگیری قوانین و رشد اخلاقی در کودکان ۱۲ تا ۱۵ ماهه یک فرآیند تدریجی است و نیاز به صبوری و تکرار مداوم دارد. والدین باید در این مسیر صبور باشند و انتظار نداشته باشند که کودک بلافاصله همه‌ی قوانین را بفهمد و رعایت کند. با تکرار مداوم قوانین و واکنش‌های ثابت، کودک به تدریج این مفاهیم را درک می‌کند.

۶. اجتناب از تنبیه‌های شدید

در این سن، کودکان هنوز توانایی درک کامل علت و معلول را ندارند، بنابراین تنبیه‌های شدید نه تنها مؤثر نیستند، بلکه باعث ایجاد احساس ترس و ناامنی در کودک می‌شوند. والدین باید از روش‌های ملایم‌تری مانند انحراف توجه یا توضیح کلامی ساده برای هدایت رفتارهای کودک استفاده کنند.

نتیجه‌گیری

در سن ۱۲ تا ۱۵ ماهگی، کودکان در سه زمینه‌ی مهم استقلال، بازی و خلاقیت، و رشد اخلاقی پیشرفت‌های قابل توجهی را تجربه می‌کنند. آن‌ها به تدریج شروع به انجام کارهای ساده به تنهایی می‌کنند و از طریق بازی‌های حرکتی و خلاقانه، مهارت‌های شناختی، حرکتی و اجتماعی خود را تقویت می‌کنند. همچنین، با مشاهده رفتارهای والدین و واکنش به محدودیت‌ها و قوانین ساده، اولین نشانه‌های درک اخلاقی و مفهوم درست و غلط در آن‌ها شکل می‌گیرد. والدین در این مرحله با ایجاد محیطی امن، تشویق به بازی‌های خلاقانه و تقویت رفتارهای مثبت، می‌توانند نقش مهمی در رشد سالم و همه‌جانبه‌ی کودک خود ایفا کنند.

در صورتی که درباره فرزند خود نیاز به مشاوره با روانشناس کودک داشتید می توانید از متخصصین بنیاد علمی پژوهشی دکتر بهشتیان کمک بگیرید.

سوالات متداول

۱. چگونه می‌توان استقلال کودک ۱۲ تا ۱۵ ماهه را تقویت کرد؟
والدین می‌توانند با تشویق کودک به انجام کارهای ساده مانند غذا خوردن یا پوشیدن لباس، حس استقلال او را تقویت کنند.

۲. بازی‌های مناسب برای کودکان ۱۲ تا ۱۵ ماهه چه ویژگی‌هایی دارند؟
بازی‌های مناسب باید ساده، ایمن و تحریک‌کننده حواس باشند؛ مانند چیدن بلوک‌ها، بازی با توپ، یا نقاشی با انگشت.

۳. کودکان در سن ۱۲ تا ۱۵ ماهگی چگونه رشد اخلاقی را آغاز می‌کنند؟
آن‌ها از طریق واکنش‌های والدین به رفتارهایشان و مشاهده‌ی تقلیدی از بزرگسالان، شروع به درک ابتدایی از درست و غلط و قوانین ساده می‌کنند.

۴. چرا بازی برای رشد کودک ۱۲ تا ۱۵ ماهه مهم است؟
بازی به تقویت مهارت‌های حرکتی، شناختی، اجتماعی و خلاقیت کودک کمک می‌کند و زمینه‌ساز یادگیری‌های آینده اوست.

۵. والدین چگونه می‌توانند به کودک کمک کنند تا قوانین ساده را درک کند؟
والدین می‌توانند با استفاده از دستورات کوتاه و واضح، تکرار مداوم قوانین و تشویق رفتارهای مثبت، به کودک کمک کنند تا قوانین را بهتر درک کند.

آیا این مطلب برای شما مفید بود؟

میانگین امتیازات ۵ از ۵
از مجموع ۲ رای
منبع
pressbooksraisingchildrenhealthlinkbc

دکتر محمد بهشتیان

دکتر محمد بهشتیان روانشناس، روان درمانگر ، پژوهشگر ، مدرس، هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی، عضو سازمان نظام روانشناسی و انجمن روان پویشی و انجمن هیپنوتراپی آمریکا است. حدودا ۲ دهه است که در رویکردهای مختلف روان درمانی (روانپویشی، طرحواره درمانی، هیپنوتیزم درمانی و…) مشغول تدریس، تربیت روان درمانگر و مشاوره است. تربیت بیش از 1000 روان درمانگر، چاپ بیش از 40 عنوان کتاب، ثبت چندین نوآوری پژوهشی (از جمله دستگاه BWS ویژه هیپنوتیزم سریع) ، چاپ ده ها مقاله علمی پژوهشی، اجرای چندین طرح تحقیقاتی کشوری، برگزرای صدها کارگاه های تخصصی و عمومی؛ بخشی از فعالیت علمی اوست.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

دکمه بازگشت به بالا