رشته گرافیک یکی از رشته‌های پرطرفدار با بازار کار و درآمد مناسب این روزها در گروه هنر است. بسیاری از دانش‌آموزان خلاق و هنردوست که دستی بر نقاشی یا طراحی دارند، به فکر تحصیل آکادمیک در رشته گرافیک می‌افتند. برای همین در این مطلب پس از معرفی رشته گرافیک، صفر تا صد انتخاب رشته گرافیک، رشته گرافیک در هنرستان تا دانشگاه و گرافیست شدن را توضیح داده‌ایم تا اگر در نهایت انتخاب شما گرافیست شدن است، از همین الان برنامه‌ریزی و تلاش کافی در جهت کسب رتبه لازم برای رشته گرافیک را آغاز کنید. امیدواریم در پایان این مطلب به پاسخ سوالات و ابهامات خود برای انتخاب این رشته رسیده باشید.
رشته گرافیک چیست
رشته گرافیک از جمله هنرهای تجسمی و در واقع زبان تصویر است. دانش‌اموزان می‌توانند از دوره دوم متوسطه با ورود به هنرستان یا فنی و حرفه‌ای آن را دنبال کنند. این رشته در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد ارائه می‌شود و تنوع بالایی در حوزه کار دارد. دانشجویان این رشته از کار بر روی طراحی و نقاشی تا استفاده از رنگ‌ها، نمادها و هرآنچه یک تصویر می‌سازد را می‌آموزند. این رشته چه در دوره هنرستان و چه در دوران دانشگاه، نیاز به ابزارهای طراحی و نقاشی داشته و کار عملی فراوانی دارد
شرایط وارد شدن به رشته گرافیک
اگر می‌خواهید از هنرستان گرافیک را شروع کنید، باید شرایط نمره و معدل را داشته باشید و بعد در کنکور کاردانی شرکت کنید. همچنین می‌توانید پس از یک سال از فارغ‌التحصیلی در کنکور هنر ثبت نام کنید یا وارد دبیرستان شوید و کنکور هنر را به عنوان زیرگروه اصلی یا یکی از رشته های شناور کنکور انتخاب کنید و در صورت قبولی، وارد دوره کارشناسی گرافیک شوید.
رشته گرافیک در هنرستان
برای ورود به رشته گرافیک در پایه دهم هنرستان‌ها، باید شرایط زیر را داشته باشید:
- کسب نتیجه مناسب در آزمون هدایت تحصیلی
- مجموع سه نمره خرداد یا شهریور دروس ریاضی، تجربی و حرفه و فن در سه پایه راهنمایی بدون محاسبه ضریب، حداقل ۳۰ باشد.
- نمره درس ریاضی ۱ حداقل ۱۰ باشد.
- مجموع نمرات دروس مرتبط با گرافیک در دوره راهنمایی و پایه اول متوسطه (بدون احتساب نمره درس کارگاه خود اتکایی) باید حداقل ۱۲۰ و معدل آن‌ها حداقل ۱۲ باشد.
رشته گرافیک برای چه کسانی مناسب است
برای اینکه در این رشته به موفقیت برسید باید علاوه بر علاقه، استعداد و توانمندی‌های مختلفی را در خود جستجو کنید و حین تحصیل آن‌ها را پرورش بدهید:
- خلاقیت و نوآوری
- قدرت تخیل بالا
- استعداد در نقاشی و طراحی
- هوش هندسی
- کار با کامپیوتر و نرم‌افزارهای مختلف
- انجام کار تیمی
- مسئولیت‌پذیری در ارائه کار
- جزئی‌نگری
- پشتکار در انجام کار و کسب دانش
- درک نیازهای بازار و مخاطب
- توانایی برقراری ارتباط با افراد برای بازاریابی بهتر
رشته گرافیک سخت است ؟
سختی یا آسان بودن هر رشته را باید با توجه به علایق و توانایی‌های فردی سنجید. اما به طور کلی ماهیت رشته گرافیک پویا است و تکنولوژی و نیازهای جامعه در این زمینه، به سرعت در حال تغییر هستند. بنابراین به عنوان یک گرافیست باید در زمینه کار رقابتی، بازاریابی و آشنایی با بروزترین ابزارها و ترندهای روز دنیا، فعالیت مداوم داشته باشید. در نهایت اگر علاقه، صبر و پشتکار لازم را داشته باشید آنچنان سختی و مشقتی احساس نخواهید کرد بلکه هر قدم از مسیر گرافیست شدن برایتان دنیایی پر از لذت است.
مهمترین نرم افزارهای رشته گرافیک
همانطور که گفتیم برای موفقیت در کار و توانایی انجام طیف وسیع‌تری از مشاغل، باید بر اساس حیطه فعالیت خود، به کار با یک یا چد نرم‌افزار گرافیک مسلط باشید و با بقیه نرم‌افزارها نیز آشنایی پیدا کنید. برخی از مهمترین نرم‌افزارهای کار یک گرافیست را برایتان لیست کرده‌ایم.
- Photoshop
- Flash
- Corel
- Premiere
- Illustrator
- Fireworks
- InDesign
- Visio
- 3D Studio MAX
کنکور رشته گرافیک
دانش‌آموزان علاقه‌مند و مستعد، می‌توانند از دو روش وارد رشته گرافیک در دانشگاه شوند:
- تحصیل در رشته گرافیک شاخه هنر در فنی و حرفه‌ای و شرکت در کنکور فنی حرفه‌ای بعد از اتمام دیپلم
- تحصیل در یکی از رشته‌های شاخه نظری (ریاضی، تجربی، انسانی) و شرکت در کنکور هنر
ضرایب دروس رشته گرافیک از شاخه هنر را در جدول زیر مشاهده می‌کنید:
| درک عمومی هنر | درک عمومی ریاضی و فیزیک خلاقیت تصویری و | خلاقیت تصویری و تجسمی |
| ۳ | ۵ | ۱۲ |
آزمون عملی رشته گرافیک
پذیرش دانشجو در این رشته نیمه متمرکز است یعنی مصاحبه حضوری و آزمون عملی دارد. برای شرکت در آزمون عملی باید مجددا ثبت نام کرده و هزینه جداگانه‌ای را پرداخت کنید. داوطلبانی که در ردیف معرفی شدگان چند برابر ظرفیت این رشته قرار می‌گیرند باید در آزمون عملی با ضریب ۴ شرکت کنند.
رشته گرافیک بدون کنکور
در دوره‌های کاردانی و کارشناسی، دانش‌آموزان می‌توانند برای این رشته در دانشگاه‌های آزاد، علمی کاربردی و دانشگاه غیر انتفاعی ثبت نام کنند. پذیرش بدون کنکور رشته گرافیک بر اساس سوابق تحصیلی، یعنی نمره و معدل دوره دوم متوسطه انجام می‌شود. تحصیل در دوره بدون کنکور دانشگاه‌ها با پرداخت شهریه است. پیشنهاد می‌کنیم سری هم به لیست رشته های بدون کنکور هنر بزنید که در آن اسامی رشته‌های بدون کنکور شاخه هنر، مدارک و شرایط لازم برای ثبت نام در آن‌ها را آورده‌ایم.
ابزار و وسایل رشته گرافیک
ایا رشته گرافیک پرخرج است؟ این سوال رایج خیی از علاقه مندان به گرافیک است. طبیعتا هنرآموزان رشته گرافیک به وسایل و لوازم خاصی برای طرح زدن نیاز دارند که بر اساس علایق شخصی، گرایش و زمینه فعالیت می‌توانند کمی متفاوت باشند. همچنین می‌توان رنج قیمتی مختلفی از این وسایل را تهیه کرد اما در هر حال این رشته به جز کتاب و دفتر تجهیزاتی نیاز دارد و هزینه‌بر است. برخی از وسایل لازم برای رشته گرافیک دهم را در ادامه آورده‌ایم.
- دوربین و فیلم و کاغذ عکاسی
- گواش
- قلمو
- مقوا آبرنگ
- مدادرنگی
- پاستل
- ماژیک رنگی
- رنگ روغن
- مقوای ایرانی و خارجی
- مداد طراحی
- وسایل طبیعی برای طراحی مانند چوب
- ورقه فلزی
دروس گرافیک در هنرستان
دانش‌آموزان این رشته در ۲ سال هنرستان، مجموعا ۲۶ واحد عمومی و ۳۹ واحد تخصصی (تئوری و عملی) را می‌گذرانند.
| دروس عمومی گرافیک در هنرستان | دین و زندگی ۲ و ۳، تربیت بدنی ۲ و ۳، عربی ۱ و ۲، تاریخ معاصر ایران، زبان خارجی ۲، ریاضی ۲، ادبیات فارسی ۲، زبان فارسی ۲، جغرافیای عمومی و استان، آمادگی دفاعی |
| دروس تخصصی گرافیک در هنرستان | مبانی هنرهای تجسمی، تاریخ هنر ایران، کارگاه چاپ دستی ۱ و ۲، خوشنویسی، تاریخ هنر جهان، کارگاه گرافیک، مبانی تصویرسازی، عکاسی۱ و ۲، علم مناظر و مرایا، مبانی و کاربرد رایانه، پایه و اصول صفحه‌آرایی، خط در گرافیک، طراحی ۱ و ۲، کارآموزی |
دروس گرافیک در دانشگاه
دوره کارشناسی رشته گرافیک در دانشگاه واحد درسی دارد که دانشجویان معمولا طی ۴ سال (۸ ترم) می‌گذارنند. جدول دروس کارشناسی گرافیک را در ادامه مشاهده می‌کنید.
| دروس عمومی | متون اسلامی، تربیت بدنی، زبان فارسی، انقلاب اسلامی و ریشه‌های آن، تاریخ اسلام، اخلاق اسلامی، معارف اسلامی، زبان عمومی، جمعیت و تنظیم خانواده، کارآفرینی |
| دروس پایه | مبانی هنرهای تجسمی،هنر در تاریخ، هنر و تمدن اسلامی، کارگاه طراحی پایه سطح یک، ۱ کارگاه عکاسی پایه، کارگاه عکاسی رنگی، کارگاه چاپ، هندسه مناظر و مرایا، کارگاه حجم‌سازی، آشنایی با رشته‌های هنری معاصر، انسان طبیعت طراحی، تجزیه و تحلیل و نقد تجسمی |
| دروس اصلی | خوشنویسی و طراحی حروف، کارگاه چاپ دستی، کارگاه تصویر سازی یک، تاریخچه کتابت کارگاه عکاسی تخصصی، تصویر متحرک |
| دروس تخصصی | کارگاه ارتباط تصویری سه – پوستر، کارگاه ارتباط تصویری سه – بسته‌بندی، کارگاه چاپ دستی چاپ‌های ماشینی، کارگاه تصویرسازی عمومی، تجزیه و تحلیل و نقد آثار ارتباط تصویری، کارگاه ارتباط تصویری دو، طرح عملی جامع، طرح رساله نهایی |
| دروس اختیاری | آشنایی با کامپیوتر، هنر در دنیای کودکان، حکمت و هنر اسلامی، آشنایی با هنرهای سنتی، هندسه نقوش در صنایع دستی، تبلیغات شهری، طراحی صفحات وب، طراحی دکوراسیون داخلی |
شاخه های رشته گرافیک
رشته هنر در مقطع کارشناسی ارشد دارای ۵ گرایش مختلف است که به صورت تخصصی‌تر روی طراحی و تولید محتوای تصویری کار می‌کنند. در ادامه انواع گرایش های رشته گرافیک را توضیح داده‌ایم.
گرایش پوستر و نشانه
در این شاخه با صفحه‌آرایی کتاب و مجله، عکاسی، انواع رسانه و مدیریت مراکز و سازمان‌های هنری آشنا می‌شوید.
گرایش تصویرسازی:
تصویرسازی برای نقاشی‌های چاپی (کتاب، مجلات، روزنامه‌ها) یا مجلات آنلاین که حاوی یک پیام برای مخاطب هستند.
گرایش چاپ و دسته بندی:
آشنایی با روش‌های چاپ و نقوش سنتی در این شاخه اهمیت زیادی دارد
گرایش گرافیک تزیینی و محیطی:
در این شاخه از گرافیک، زیباتر کردن محیط و فضای جامعه و شهر مورد بررسی قرار می‌گیرد
گرایش گرافیک رایانه ای:
در این شاخه دانشجویان به کمک استفاده از انواع نرم‌افزارها تصاویر جدیدی خلق می‌کنند یا تغییراتی را در آن‌ها به وجود می‌آورند.
آینده تحصیلی گرافیک
علاقه‌مندان به این رشته می‌توانند تا مقطع کارشناسی ارشد گرافیک در گرایش‌های مختلف آن ادامه تحصیل بدهند. البته بعد از فارغ‌التحصیل شدن از مقطع کارشناسی این رشته، در مقاطع کارشناسی و دکترا اجازه شرکت در رشته‌های دیگر مجموعه هنر را هم دارید.
- طراحی صنعتی
- پژوهش هنر
- هنرهای اسلامی
- تاریخ تطبیقی و تحلیلی هنر اسلامی
بازار کار رشته گرافیک
گرافیست کسی است که بر مینای سفارشی که به او می‌دهند و با تکیه بر هنر خود، پیام یا ایده‌ای را به کمک تصویر و حروف به مخاطب انتقال می دهد. فارغ‌التحصیلان این رشته در مقاطع مختلف با بازار کار وسیع و متنوعی روبرو هستند که البته همگی به نوعی با طراحی و تصویر سر و کار دارند.
درآمد رشته گرافیک
حقوق و درآمد رشته گرافیک بستگی به زمینه شغلی، میزان تحصیلات، تجربه و تبحر شما به عنوان یک گرافیست دارد. از مزیت‌های این رشته این است که به دلیل نوع مشاغل آن، ساعت کار متنوع و شناوری دارد و یک گرافیست می‌تواند هم به صورت تمام وقت یا پروژه‌ای کار کند و حتی چند شغل داشته باشد. از طرف دیگر میزان درآمد بسته به شهر و سطح فعالیت (در یک شهر یا به صورت آنلاین) متفاوت است. به طور مثال بر اساس گزارش‌های شغلی جاب‌ویژن در سال گذشته، درآمد متوسط گرافیست هایی با مهارت در حد کارشناس، در شهر تهران ۱۲ میلیون بوده است. گرافیست‌هایی با تجربه و سابقه بالاتر، میانگین درآمد ۱۷ میلیون تومان و در سطح مدیریتی میانگین درآمد ۲۳ میلیون تومان داشته‌اند.
لیست شغل های رشته گرافیک
به عنوان یک گرافیست می‌توانید در زمینه‌ها و شغل‌های متعددی فعالیت کنید و از سطح طراح به کارشناس یا مدیریت در مشاغلی برسید که برخی از آن‌ها عبارتند از موارد زیر:
- طراح تصویر کتاب، مجلات و روزنامه‌ها
- طراحی تصاویر مجلات و کسب و کارهای آنلاین
- کار در حوزه تبلیغات و تولید تصاویر پوستر، بروشور و بنرهای تبلیغاتی
- فعالیت در صدا و سیما و حوزه رسانه
- تولید تیزرهای تبلیغاتی
- همکاری یا محیط زیست و شهرداری برای طراحی فضای شهری و زیباسازی شهر
- طراحی لوگو و نشانه
- طراحی فونت و ابزارهای مختلف کار با نرم‌افزارهای گرافیکی
- کار در حوزه چاپ و بسته‌بندی
- کار در حوزه موشن‌گرافی و اینفوگرافی
- حوزه طراحی و چاپ روی پارچه، پوشاک، شیشه، چینی، کاغذ، کاشی
- کار در حوزه طراحی رابط کاربری و تجربه کاربری (UX و UI)
- آموزش در آموزشگاه‌ها
- تدریس در هنرستان یا دانشگاه
سخن پایانی
یکی از دغدغه‌های اصلی دانش‌آموزانی که به رشته‌های هنری علاقه دارند شرایط ادامه تحصیل و بازار کار و درآمد این رشته‌ها است. ما در این مطلب درباره شرایط ورود به رشته هنر از دبیرستان تا دانشگاه صحبت کردیم. اگر توانایی‌های لازم و علاقه کافی را برای گرافیست شدن در خود می‌بینید، نباید نگران هزینه‌های خرید وسایل طراحی، میزان سختی رشته گرافیک یا استخدام شدن باشیددر صورتی که تلاش کافی، تحصیلات آکادمیک و تبحر در استفاده از ابزارهای روز گرافیک را کسب کنید، می‌توانید در بازار کار گسترده این رشته، به حقوق و درآمد بسیار بالایی برسید.
سوالات متداول
آیا رشته گرافیک پرخرج است؟
بیشترین هزینه رشته گرافیک مربوط به دوربین عکاسی است که باید نیمه‌حرفه‌ای یا حرفه‌ای باشد. اگر بخواهید در زمینه کارهای دیجیتال فعال باشید، هزینه تهیه تبلت یا لپ‌تاپ مناسب هم اضافه می‌شود. اما سایر وسایلی که دانش‌اموزان و دانشجویان باید تهیه کنند نیز هزینه نسبتا بالایی دارد هرچند لازم نیست همه ابزارها را همزمان تهیه کنید.
شاخه های رشته گرافیک چه هستد؟
این رشته در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد دارای ۵ گرایش پوستر و نشانه، تصویرسازی، چاپ و دسته‌بندی، گرافیک تزیینی و محیطی و گرافیک رایانه‌ای است.
شرایط قبولی در گرافیک چیست؟
اگر می‌خواهید از هنرستان گرافیک را شروع کنید، باید شرایط نمره و معدل که در این مطلب گفتیم را داشته باشید و بعد در کنکور کاردانی شرکت کنید. همچنین می‌توانید پس از یک سال از فارغ‌التحصیلی در کنکور هنر ثبت نام کنید یا وارد دبیرستان شوید و کنکور هنر را به عنوان کنکور اصلی یا شناور انتخاب کنید و وارد دوره کارشناسی گرافیک شوید. در برخی از واحدهای دانشگاهی نیز امکان تحصیل با پرداخت شهریه و بر اساس سوابق تحصیلی (بدون کنکور) وجود دارد.
معدل برای گرافیک چقدر است؟
برای ورود به هنرستان و انتخاب رشته گرافیک، باید حداقل ۱۲۰ نمره از مجموع نمرات دروس مرتبط با گرافیک در دوره راهنمایی و پایه اول متوسطه (بدون احتساب نمره درس کارگاه خود اتکایی) کسب کنید و معدل نهایی این دروس حداقل ۱۲ باشد.
