هر آنچه باید درباره رشد کودک ۱۸ تا ۲۱ ماهه ( ۱.۵ تا ۲ ساله) بدانید
دوره ۱۸ تا ۲۱ ماهگی یکی از مراحل مهم و شگفتانگیز در رشد کودک است. در این سن، کودک به سرعت مهارتهای جدید در زمینههای حرکتی، شناختی، زبانی و اجتماعی را کسب میکند. او به تدریج از یک نوزاد به کودکی تبدیل میشود که میتواند با دنیای اطراف خود تعامل کند، کاوش کند و نیازهای خود را از طریق کلمات و حرکات بیان کند. والدین در این مرحله میتوانند با ایجاد محیطی امن و تشویق به بازیهای آموزشی، به رشد همهجانبه کودک کمک کنند. در این مقاله از مجله سلامت به مراحل رشد کودک ۱۸ تا ۲۱ ماهه میپردازیم.
رشد فیزیکی و مهارتهای حرکتی کودک ۱۸ تا ۲۱ ماهه
دوره ۱۸ تا ۲۱ ماهگی ( ۱.۵ تا ۲ ساله)، یکی از مهمترین مراحل رشد فیزیکی و حرکتی کودک است. در این سن، کودک به سرعت مهارتهای حرکتی خود را بهبود میبخشد و تواناییهای جدیدی را کسب میکند که به او امکان میدهد تا بیشتر با محیط پیرامون خود تعامل داشته باشد. رشد فیزیکی کودک در این مرحله شامل تقویت عضلات، افزایش تعادل و کنترل بهتر روی حرکات بدن است. در این بازه سنی، کودک علاوه بر راه رفتن و دویدن، به انجام اقدامات پیچیدهتری مانند بالا رفتن از پلهها و استفاده از دستها برای کارهای دقیقتر میپردازد.
در ادامه، به بررسی جنبههای مختلف رشد فیزیکی و مهارتهای حرکتی کودکان ۱۸ تا ۲۱ ماهه پرداخته و راهکارهایی برای حمایت از این رشد ارائه میدهیم.
رشد فیزیکی کودک ۱۸ تا ۲۱ ماهه
۱. افزایش قدرت عضلانی
در این سن، کودک به تدریج قدرت عضلات پاها، بازوها و تنه خود را افزایش میدهد. این افزایش قدرت به او اجازه میدهد تا با اطمینان بیشتری راه برود، بدود و فعالیتهای فیزیکی پیچیدهتری مانند پریدن و بالا رفتن از موانع کوچک را انجام دهد.
۲. تثبیت تعادل بدن
یکی از مهمترین تغییرات در این دوره، بهبود تعادل کودک است. او میتواند به راحتی و بدون کمک دیگران راه برود و تعادل خود را حفظ کند. همچنین، کودک قادر به چرخیدن و تغییر جهت هنگام راه رفتن است و میتواند بدون از دست دادن تعادل، بدود یا حتی کوتاه بپرد.
مطلب پیشنهادی: رشد عاطفی و اجتماعی کودک ۱۸ تا ۲۱ ماهه
۳. افزایش قد و وزن
در این مرحله، رشد فیزیکی کودک از نظر قد و وزن ادامه پیدا میکند، اگرچه سرعت این رشد ممکن است نسبت به سال اول زندگی کمی کاهش یابد. عضلات و استخوانهای کودک همچنان در حال رشد و تقویت هستند و بدن او به تدریج به شکلی قویتر و متناسبتر تبدیل میشود (منبع).
۴. مهارت در استفاده از اشیاء
کودک در این سن قادر است از اشیاء ساده مانند قاشق، فنجان و اسباببازیهای چرخدار به طور مستقل استفاده کند. این نشان میدهد که کودک علاوه بر رشد فیزیکی، در حال یادگیری هماهنگی بین دست و چشم و کنترل دقیقتر حرکات است.
مهارتهای حرکتی در کودک ۱۸ تا ۲۱ ماهه چیست؟
۱. مهارتهای حرکتی درشت کودک ۱۸ تا ۲۱ ماهه
مهارتهای حرکتی درشت شامل حرکات بزرگتر بدن است که از گروههای عضلانی بزرگ استفاده میکنند. کودک در این سن به تدریج کنترل بیشتری روی این حرکات پیدا میکند. از جمله مهارتهای حرکتی درشت که در این دوره توسعه مییابند، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- راه رفتن مستقل: کودک به راحتی و بدون نیاز به کمک والدین میتواند به طور مستقل راه برود.
- دویدن: کودک شروع به دویدن میکند، اگرچه دویدن او ممکن است هنوز ناپایدار و همراه با زمین خوردن باشد.
- بالا رفتن از پلهها: کودک ممکن است بتواند با کمک گرفتن از نردهها یا دیوار، از پلهها بالا برود. در این سن، کودک بیشتر قادر به بالا رفتن است تا پایین آمدن.
- پریدن از سطح پایین: کودک میتواند از موانع کوچک یا سطوح پایین بپرد یا با کمک از سطحی کوتاه به زمین برسد.
۲. مهارتهای حرکتی ظریف
مهارتهای حرکتی ظریف شامل حرکات دقیقتر و کنترل بیشتر بر روی عضلات کوچکتر مانند دستها و انگشتان است. این مهارتها به تدریج در این سن توسعه مییابند و به کودک اجازه میدهند کارهای پیچیدهتری را انجام دهد:
- نگه داشتن و استفاده از قاشق و فنجان: کودکان در این سن میتوانند به تنهایی از قاشق و فنجان برای غذا خوردن و نوشیدن استفاده کنند.
- چیدن اشیاء روی هم: کودک میتواند بلوکها یا مکعبها را روی هم قرار دهد و از این طریق مهارتهای حرکتی ظریف و هماهنگی دست و چشم خود را تقویت کند.
- ورق زدن صفحات کتاب: کودک قادر است صفحات کتابهای مقوایی یا کتابهای تصویری را یک به یک ورق بزند.
- نقاشی با مداد شمعی: کودک ممکن است علاقهمند به نقاشی با مداد شمعی باشد، هرچند که این نقاشیها هنوز بیشتر به شکل خطوط یا اشکال نامنظم هستند (منبع).
نکاتی برای تشویق و تقویت رشد فیزیکی و حرکتی کودک ۱۸ تا ۲۱ ماهه
۱. تشویق به حرکت آزادانه کودک ۱۸ تا ۲۱ ماهه
والدین باید به کودک فضای کافی برای حرکت و کاوش آزادانه بدهند. محیط باید ایمن باشد تا کودک بتواند بدون نگرانیهای والدین، به راحتی راه برود، بدود و کاوش کند.
مطلب پیشنهادی: خواب کودک ۱۸ تا ۲۱ ماهه
۲. فراهم کردن اسباببازیهای حرکتی
اسباببازیهایی که نیاز به حرکت و جابهجایی دارند، مانند واگنهای چرخدار یا ماشینهای سواری، به کودک کمک میکنند تا مهارتهای حرکتی درشت خود را تقویت کند. همچنین، ارائه اسباببازیهایی که نیاز به کنترل دقیق دستها دارند، مانند پازلهای ساده یا بلوکهای ساختمانی، به رشد مهارتهای حرکتی ظریف کودک کمک میکنند.
۳. ایجاد فرصت برای بالا رفتن و پریدن کودک ۱۸ تا ۲۱ ماهه
برای تقویت مهارتهای حرکتی درشت، والدین میتوانند فرصتهایی برای بالا رفتن از پلهها یا پریدن از موانع کوچک فراهم کنند. این فعالیتها به کودک کمک میکنند تا تعادل و قدرت عضلانی خود را بهبود بخشند.
۴. تشویق به بازیهای همراه با چالش
والدین میتوانند با ارائه بازیهای چالشی به کودک، او را تشویق به حل مشکلات کنند. برای مثال، بازیهایی که نیاز به چیدن اشیاء یا باز و بسته کردن دربها دارند، به تقویت مهارتهای حرکتی ظریف و هماهنگی بین دست و چشم کمک میکنند.
۵. تشویق به خودکفایی در غذا خوردن کودک ۱۸ تا ۲۱ ماهه ( ۱.۵ تا ۲ ساله)
والدین باید کودک را تشویق کنند تا به تنهایی از قاشق و فنجان استفاده کند. این کار به کودک کمک میکند تا کنترل بیشتری بر روی حرکات دست و انگشتان خود پیدا کند و مهارتهای حرکتی ظریف او تقویت شود.
چالشها و فرصتها در رشد فیزیکی و مهارتهای حرکتی کودک ۱۸ تا ۲۱ ماهه
۱. خطرات زمین خوردن
یکی از چالشهای رایج در این سن، زمین خوردن کودک به دلیل ناپایداری در دویدن یا بالا رفتن است. بنابراین، والدین باید محیط را برای کودک ایمن کنند تا از بروز آسیبهای جدی جلوگیری شود.
۲. تخلیه انرژی زیاد کودک ۱۸ تا ۲۱ ماهه
کودکان در این سن دارای انرژی فراوانی هستند و نیاز به فعالیتهای بدنی زیاد دارند. والدین باید فرصتهایی برای بازیهای حرکتی و فعالیتهای بدنی فراهم کنند تا کودک بتواند انرژی خود را به شکلی مثبت تخلیه کند.
۳. نیاز به نظارت و حمایت در مهارتهای جدید
کودکان در این سن در حال یادگیری و کسب مهارتهای جدید هستند و ممکن است در برخی فعالیتها به نظارت و کمک والدین نیاز داشته باشند. والدین باید با صبوری و حمایت، کودک را در یادگیری و تجربه مهارتهای جدید یاری دهند.
رشد فیزیکی و مهارتهای حرکتی کودک در سنین ۱۸ تا ۲۱ ماهگی به طور چشمگیری افزایش مییابد. کودک در این دوره به تدریج تعادل و قدرت عضلانی بیشتری پیدا میکند و قادر است فعالیتهای پیچیدهتری مانند دویدن، پریدن و بالا رفتن از پلهها را انجام دهد. همچنین، مهارتهای حرکتی ظریف او نیز بهبود مییابد و کودک قادر است از اشیاء ساده مانند قاشق و فنجان به درستی استفاده کند. والدین با فراهم کردن محیطی ایمن و مناسب و تشویق به بازیهای حرکتی و کاوشگرانه میتوانند به رشد فیزیکی و مهارتهای حرکتی کودک خود کمک کنند و او را برای مراحل بعدی رشد آماده سازند.
رشد شناختی و کاوشگری کودک ۱۸ تا ۲۱ ماهه
دوره ۱۸ تا ۲۱ ماهگی ( ۱.۵ تا ۲ ساله)، یکی از مراحل کلیدی در رشد شناختی کودک است. در این سن، کودک به طور روزافزون به دنبال کشف و درک دنیای اطراف خود است و همزمان مهارتهای شناختی او به سرعت توسعه مییابند. او با استفاده از حس کنجکاوی طبیعی خود، به کاوش محیط میپردازد و از طریق تعامل با اشیاء و افراد، اطلاعات بیشتری را درباره نحوه کارکرد دنیا جمعآوری میکند. در این سن، کودک تواناییهای جدیدی در حل مسئله، تفکر نمادین، حافظه و یادگیری به دست میآورد که به او کمک میکنند تا با محیط اطرافش بهتر سازگار شود.
در ادامه به بررسی جنبههای مختلف رشد شناختی و کاوشگری کودک در این بازه سنی و ارائه راهکارهایی برای تشویق و تقویت این رشد میپردازیم.
رشد شناختی کودک ۱۸ تا ۲۱ ماهه
۱. حل مسئله و تفکر منطقی
در این دوره، کودک شروع به حل مسئله و تفکر منطقی میکند. او با مشاهده و تجربه میآموزد که چگونه مشکلات را حل کند. برای مثال، اگر کودک بخواهد یک اسباببازی را که زیر میز گیر کرده است بردارد، ممکن است تلاش کند دور میز بگردد یا از ابزارهای سادهای مانند چوب یا دست خود برای دسترسی به آن استفاده کند. این نوع تجربیات به رشد تفکر تحلیلی و منطقی کودک کمک میکنند.
۲. افزایش درک ارتباطات علت و معلولی کودک ۱۸ تا ۲۱ ماهه
کودک در این سن به تدریج درک بهتری از روابط علت و معلولی پیدا میکند. او متوجه میشود که برخی از اعمال خاص نتایج خاصی به دنبال دارند. برای مثال، کودک میفهمد که با فشار دادن یک دکمه در اسباببازی، صدایی تولید میشود یا با ریختن آب در لیوان، لیوان پر میشود. این درک به او کمک میکند تا محیط اطراف خود را بهتر بشناسد و با آن ارتباط برقرار کند (منبع).
۳. تقویت حافظه و یادگیری از تجربه
کودکان در این سن قادر به یادگیری از تجربههای گذشته هستند. حافظه آنها به سرعت در حال تقویت است و کودک میتواند به خاطر بیاورد که چگونه یک مشکل را قبلاً حل کرده است یا اینکه برخی اشیاء در کجا قرار دارند. این تقویت حافظه به کودک کمک میکند تا راحتتر اطلاعات جدید را فراگیرد و برای مواجهه با چالشهای جدید از تجربیات گذشته خود استفاده کند.
۴. پیشرفت در تفکر نمادین
تفکر نمادین به کودک این امکان را میدهد که از نمادها و تصاویر ذهنی برای نمایاندن اشیاء و مفاهیم استفاده کند. در این سن، کودک شروع به استفاده از اشیاء به صورت نمادین میکند؛ برای مثال، ممکن است یک بلوک را به عنوان یک تلفن تصور کند و تظاهر به صحبت کردن کند. این نوع بازیهای تخیلی به رشد خلاقیت و مهارتهای زبانی کودک کمک میکند.
۵. پیشرفت در درک زبان کودک ۱۸ تا ۲۱ ماهه
کودک در این سن نه تنها توانایی بهتری در درک زبان دارد، بلکه به تدریج کلمات بیشتری را یاد میگیرد و میتواند برای برقراری ارتباطات ساده از آنها استفاده کند. این امر به او کمک میکند تا بهتر با محیط خود تعامل کند و نیازها و خواستههایش را به دیگران منتقل کند. همچنین، درک دستورات ساده و پاسخ به آنها یکی دیگر از نشانههای رشد شناختی کودک در این سن است.
کاوشگری کودک ۱۸ تا ۲۱ ماهه ( ۱.۵ تا ۲ ساله)
۱. کنجکاوی بیپایان
کودکان ۱۸ تا ۲۱ ماهه بسیار کنجکاو هستند و تمایل دارند که هر چیزی را که در اطرافشان وجود دارد کشف کنند. آنها با لمس کردن، بو کردن، چشیدن و حتی انداختن اشیاء، به دنبال اطلاعات بیشتری درباره ویژگیها و کاربردهای آنها هستند. این کاوشگری فعال به کودک کمک میکند تا بفهمد که چگونه اشیاء در محیط پیرامونشان عمل میکنند و چه ارتباطاتی بین آنها وجود دارد.
۲. بازیهای کاوشگرانه
کودک در این سن عاشق بازیهای کاوشگرانه است. برای مثال، او ممکن است از باز و بسته کردن دربها، کشیدن و هل دادن وسایل، یا گذاشتن اشیاء درون جعبهها لذت ببرد. این نوع بازیها به کودک این امکان را میدهند که از طریق آزمایش و خطا یاد بگیرد و به تدریج مهارتهای شناختی و حرکتی خود را تقویت کند.
۳. استفاده از ابزارهای ساده
در این سن، کودک ممکن است یاد بگیرد که از ابزارهای ساده برای حل مشکلات استفاده کند. برای مثال، او ممکن است از یک چوب برای رسیدن به یک اسباببازی دور استفاده کند. این نشاندهنده توانایی کودک در تفکر خلاقانه و استفاده از ابزارها به عنوان بخشی از فرآیند حل مسئله است.
۴. کشف احساسات و تعاملات اجتماعی
علاوه بر کاوشهای فیزیکی، کودک در این سن به کشف احساسات و تعاملات اجتماعی نیز میپردازد. او شروع به درک احساسات خود و دیگران میکند و ممکن است به واکنشهای عاطفی اطرافیان (مانند خنده یا گریه) پاسخ دهد. این کاوش عاطفی به کودک کمک میکند تا مفاهیم اولیه همدلی و تعاملات اجتماعی را یاد بگیرد.
راهکارهایی برای تقویت رشد شناختی و کاوشگری کودک
۱. فراهم کردن محیطی غنی و ایمن برای کاوش
والدین باید یک محیط ایمن و غنی از اشیاء و تجربیات جدید برای کودک فراهم کنند تا او بتواند به طور آزادانه به کاوش بپردازد. محیطی که شامل اسباببازیهای متنوع، کتابهای تصویری و فضاهای باز باشد، به کودک کمک میکند تا مهارتهای شناختی و کاوشگرانه خود را افزایش دهد (منبع).
۲. تشویق به بازیهای تخیلی کودک ۱۸ تا ۲۱ ماهه
بازیهای تخیلی نقش بسیار مهمی در رشد شناختی کودک دارند. والدین میتوانند با فراهم کردن وسایل سادهای مانند عروسکها، بلوکها و لوازم خانگی کوچک، کودک را به بازیهای تخیلی و نمادین تشویق کنند. این نوع بازیها به رشد تفکر خلاقانه و تفکر نمادین کودک کمک میکنند.
۳. پاسخ دادن به سوالات و کنجکاوی کودک
کودکان در این سن بسیار کنجکاو هستند و ممکن است دائماً سوالاتی درباره محیط اطراف بپرسند یا به اشیاء جدید اشاره کنند. والدین باید با صبوری به سوالات کودک پاسخ دهند و او را در کشف محیط اطرافش یاری کنند. توضیح دادن درباره چگونگی عملکرد اشیاء و فرآیندها، به کودک کمک میکند تا تفکر منطقی خود را تقویت کند.
۴. تشویق به حل مسئله
والدین میتوانند با ارائه چالشهای ساده به کودک، او را به حل مسئله تشویق کنند. برای مثال، بازیهایی مانند پازلهای ساده یا مرتب کردن اشیاء بر اساس شکل و رنگ، به کودک در تقویت مهارتهای تحلیلی و تفکر خلاقانه کمک میکنند.
۵. خواندن کتابهای داستانی و تصویری کودک ۱۸ تا ۲۱ ماهه
خواندن کتابهای داستانی و تصویری یکی از بهترین راهها برای تقویت رشد شناختی و زبانآموزی کودک است. والدین میتوانند با اشاره به تصاویر و گفتن داستانهای ساده، کودک را به یادگیری مفاهیم جدید و افزایش دایره واژگان ترغیب کنند.
چالشها و فرصتها در رشد شناختی و کاوشگری کودک ۱۸ تا ۲۱ ماهه
۱. چالشهای ایمنی
با افزایش کاوشگری کودک، احتمال وقوع حوادث نیز بیشتر میشود. والدین باید محیط را به گونهای ایمن کنند که کودک بتواند بدون خطر، به کاوش و جستجو بپردازد. استفاده از محافظهای گوشهها و دور نگهداشتن اشیاء خطرناک از دسترس کودک از اقدامات ضروری است.
۲. نیاز به نظارت و هدایت کودک ۱۸ تا ۲۱ ماهه
کودکان در این سن به نظارت و هدایت والدین نیاز دارند. والدین باید با صبوری و حمایت کودک را در کاوشگریهایش همراهی کنند و او را به سمت یادگیری و تجربههای جدید هدایت کنند.
۳. فرصت یادگیری از طریق تعاملات اجتماعی
تعاملات اجتماعی با والدین، همسالان و دیگر افراد به کودک کمک میکند تا مفاهیم پیچیدهتری مانند قوانین اجتماعی، نوبتگیری و اشتراکگذاری را یاد بگیرد. فراهم کردن فرصت برای بازیهای گروهی و تعاملات اجتماعی میتواند به رشد شناختی و اجتماعی کودک کمک کند.
دوره ۱۸ تا ۲۱ ماهگی یکی از حساسترین مراحل رشد شناختی و کاوشگری کودک است. در این دوره، کودک به طور مداوم در حال کشف دنیای اطراف خود است و از طریق حل مسئله، بازیهای تخیلی و تعاملات اجتماعی، مهارتهای شناختی خود را تقویت میکند. والدین با فراهم کردن محیطی ایمن و غنی، تشویق به بازی و کاوش، و پاسخگویی به سوالات کودک، میتوانند به رشد شناختی و کاوشگری او کمک کنند و زمینهساز یادگیریهای بعدی او باشند.
رشد زبانی و مهارتهای ارتباطی کودک ۱۸ تا ۲۱ ماهه
در دوره ۱۸ تا ۲۱ ماهگی، رشد زبانی و مهارتهای ارتباطی کودک به سرعت پیشرفت میکند و او شروع به استفاده از زبان به عنوان ابزار اصلی برای ارتباط با دنیای اطراف خود میکند. کودکان در این مرحله نه تنها دایره واژگان خود را گسترش میدهند، بلکه به تدریج قادر میشوند که از کلمات برای بیان نیازها، احساسات و خواستههای خود استفاده کنند. همچنین، درک زبان کودک در این سن بهبود مییابد و او میتواند دستورات ساده را بفهمد و به آنها پاسخ دهد. مهارتهای ارتباطی کودک نیز به شکل قابلتوجهی تقویت میشود و او از اشارات، حالات چهره و صداهای متنوع برای برقراری ارتباط با دیگران استفاده میکند.
در این مطلب، به بررسی جنبههای مختلف رشد زبانی و مهارتهای ارتباطی کودک ۱۸ تا ۲۱ ماهه و ارائه راهکارهایی برای تقویت این مهارتها خواهیم پرداخت.
رشد زبانی کودک ۱۸ تا ۲۱ ماهه
۱. افزایش دایره واژگان
در این سن، کودک به سرعت کلمات جدید یاد میگیرد و دایره واژگان او به طور چشمگیری گسترش مییابد. او ممکن است بتواند بین ۵۰ تا ۱۰۰ کلمه را به کار ببرد، اگرچه این تعداد ممکن است در کودکان مختلف متفاوت باشد. این کلمات معمولاً شامل نام اعضای خانواده، اشیاء روزمره، حیوانات، غذاها و افعال ساده مانند “بیا”، “بده” و “برو” است.
۲. ترکیب کلمات
یکی از مهمترین پیشرفتهای زبانی کودک در این سن، توانایی او در ترکیب کردن کلمات به شکل جملات ساده است. کودک ممکن است شروع به ساختن ترکیبهای دو کلمهای کند، مانند “مامان بیا” یا “آب بده”. این ترکیبها نشاندهنده آغاز استفاده کودک از زبان برای بیان نیازها و افکارش است.
۳. تقلید و تکرار کلمات کودک ۱۸ تا ۲۱ ماهه
کودکان در این سن علاقه زیادی به تقلید و تکرار کلمات و جملات دیگران دارند. آنها به دقت به صحبتهای والدین گوش میدهند و تلاش میکنند کلمات جدید را تکرار کنند. این رفتار به کودک کمک میکند تا دایره واژگان خود را افزایش دهد و تلفظ صحیح را بیاموزد.
۴. درک دستورات و سوالات ساده
کودک در این سن قادر است به دستورات ساده مانند “برو توپ را بیاور” یا “بشین” پاسخ دهد. همچنین، او ممکن است به سوالات سادهای مانند “این چیه؟” یا “کجا رفت؟” پاسخ دهد. این نشاندهنده افزایش درک زبانی کودک و توانایی او در پردازش اطلاعات زبانی پیچیدهتر است.
۵. استفاده از ضمایر ساده
کودکان در این سن ممکن است شروع به استفاده از ضمایر ساده مانند “من”، “تو” و “او” کنند. اگرچه ممکن است در ابتدا استفاده از این ضمایر به درستی انجام نشود، اما این نشانهای از رشد زبانی و درک خود و دیگران است.
مهارتهای ارتباطی کودک ۱۸ تا ۲۱ ماهه
۱. استفاده از ایما و اشاره
کودکان ۱۸ تا ۲۱ ماهه همچنان از ایما و اشاره به عنوان یکی از ابزارهای اصلی ارتباطی استفاده میکنند. آنها ممکن است برای نشان دادن نیازها یا توجه به چیزی، از اشاره به اشیاء یا افراد استفاده کنند. همچنین، ممکن است از حرکات دست یا اشاره کردن به دهان برای نشان دادن گرسنگی یا تشنگی استفاده کنند.
۲. استفاده از حالات چهره و صداهای کودک ۱۸ تا ۲۱ ماهه
کودکان در این سن به تدریج یاد میگیرند که از حالات چهره و تغییرات در صدا برای برقراری ارتباط استفاده کنند. برای مثال، ممکن است با لبخند زدن نشان دهند که خوشحال هستند یا با اخم کردن نشان دهند که ناراضیاند. همچنین، آنها ممکن است از صداهای مختلف مانند خنده یا گریه برای نشان دادن احساسات خود استفاده کنند.
۳. پاسخ به مکالمات
یکی از نشانههای رشد مهارتهای ارتباطی در این سن، توانایی کودک در پاسخ به مکالمات است. کودک ممکن است به سوالات ساده پاسخ دهد یا تلاش کند تا در مکالمات شرکت کند. حتی اگر جملات او هنوز کامل نباشند، این تلاشها نشاندهنده رشد تواناییهای اجتماعی و ارتباطی او است (منبع).
۴. بازیهای تعاملی
کودکان در این سن عاشق بازیهای تعاملی هستند که به آنها اجازه میدهد با دیگران به شکل مؤثر ارتباط برقرار کنند. بازیهایی مانند “دالی موشه” یا “بیا بریم” به کودک کمک میکنند تا مهارتهای اجتماعی و زبانی خود را تقویت کند. این بازیها به کودک نشان میدهند که برقراری ارتباط با دیگران نیاز به تعامل دوطرفه دارد.
۵. توجه به واکنشهای دیگران کودک ۱۸ تا ۲۱ ماهه
کودکان در این سن به واکنشهای دیگران توجه بیشتری نشان میدهند. آنها ممکن است به تن صدا، حالات چهره و حرکات بدن دیگران واکنش نشان دهند و سعی کنند این اطلاعات را پردازش کرده و درک کنند. این تعاملات به کودک کمک میکند تا مفاهیم پیچیدهتری را درباره ارتباطات اجتماعی بیاموزد.
راهکارهایی برای تقویت رشد زبانی و مهارتهای ارتباطی کودک
۱. صحبت کردن مداوم با کودک
یکی از بهترین راهها برای تقویت رشد زبانی کودک، صحبت کردن مداوم با او است. والدین باید درباره فعالیتهای روزمره و اشیاء اطراف با کودک صحبت کنند، حتی اگر کودک هنوز نتواند به طور کامل پاسخ دهد. این مکالمات به کودک کمک میکنند تا واژگان جدید یاد بگیرد و درک زبانی خود را تقویت کند.
۲. خواندن کتابهای تصویری
کتابهای تصویری با تصاویر بزرگ و کلمات ساده یکی از بهترین ابزارها برای تقویت رشد زبانی و ارتباطی کودک هستند. والدین میتوانند همراه با کودک به تصاویر اشاره کنند و نام اشیاء و شخصیتها را بگویند. این فعالیت به کودک کمک میکند تا ارتباط بین کلمات و تصاویر را درک کند.
۳. تشویق به تقلید کلمات و صداها
کودکان در این سن علاقه زیادی به تقلید صداها و کلمات دارند. والدین میتوانند با تکرار کلمات ساده یا تولید صداهای حیوانات، کودک را به تقلید آنها تشویق کنند. این فعالیت به کودک کمک میکند تا کلمات جدید یاد بگیرد و مهارتهای بیان خود را تقویت کند.
۴. پاسخ دادن به سوالات کودک
والدین باید به سوالات و درخواستهای کودک با صبوری و دقت پاسخ دهند. این کار به کودک نشان میدهد که ارتباطات کلامی مؤثر هستند و او میتواند از زبان برای بیان نیازها و خواستههایش استفاده کند. همچنین، والدین میتوانند کودک را تشویق کنند تا به جای اشاره کردن، از کلمات برای بیان نیازهایش استفاده کند.
۵. تشویق به استفاده از کلمات برای بیان احساسات کودک ۱۸ تا ۲۱ ماهه
والدین میتوانند به کودک کمک کنند تا احساسات خود را با استفاده از کلمات بیان کند. برای مثال، وقتی کودک ناراحت یا خوشحال است، والدین میتوانند از او بخواهند که بگوید “ناراحتم” یا “خوشحالم”. این کار به کودک یاد میدهد که از زبان برای بیان احساسات و عواطف خود استفاده کند.
چالشها و فرصتها در رشد زبانی و مهارتهای ارتباطی کودک ۱۸ تا ۲۱ ماهه
۱. تاخیر در گفتار
برخی کودکان ممکن است در این سن تاخیر در گفتار داشته باشند. اگرچه هر کودکی با سرعت خاص خود رشد میکند، والدین باید در صورت مشاهده تأخیر قابل توجه در گفتار یا عدم توانایی کودک در بیان کلمات، با متخصص گفتاردرمانی مشورت کنند.
۲. استفاده از زبان بدن به جای کلمات کودک ۱۸ تا ۲۱ ماهه
در برخی مواقع، کودکان ممکن است به جای استفاده از کلمات، بیشتر از زبان بدن و اشارات برای برقراری ارتباط استفاده کنند. والدین باید به تدریج کودک را تشویق کنند تا از کلمات برای بیان نیازهایش استفاده کند و از ارتباطات شفاهی بیشتر بهره بگیرد.
۳. فرصتهای یادگیری از طریق تعاملات اجتماعی کودک ۱۸ تا ۲۱ ماهه
تعاملات اجتماعی با همسالان و دیگر افراد میتواند به کودک کمک کند تا مفاهیم پیچیدهتری مانند نوبتگیری و گفتوگوی دوطرفه را یاد بگیرد. والدین میتوانند با فراهم کردن فرصتهایی برای بازیهای گروهی و تعامل اجتماعی، به تقویت مهارتهای ارتباطی کودک کمک کنند.
رشد زبانی و مهارتهای ارتباطی کودک در سنین ۱۸ تا ۲۱ ماهگی به سرعت گسترش مییابد. در این دوره، کودک به تدریج کلمات جدید یاد میگیرد، جملات ساده میسازد و از زبان بدن و اشارات برای برقراری ارتباط استفاده میکند. والدین با صحبت کردن مداوم با کودک، خواندن کتابهای تصویری و تشویق به تقلید صداها و کلمات میتوانند به رشد زبانی کودک کمک کنند. همچنین، تعاملات اجتماعی و بازیهای تعاملی فرصتهای مناسبی برای تقویت مهارتهای ارتباطی کودک فراهم میکنند.
نتیجهگیری
رشد کودک در سنین ۱۸ تا ۲۱ ماهگی فرصتی بینظیر برای والدین است تا با تشویق و حمایت از کاوشگری، یادگیری زبان و مهارتهای حرکتی، به کودک خود کمک کنند تا به بهترین شکل ممکن پیشرفت کند. این دوره زمان مهمی برای کشف تواناییهای کودک و فراهم کردن محیطی مناسب برای آموزش و تعامل است. صبوری و همراهی والدین در این مسیر نقش کلیدی در رشد سالم و همهجانبه کودک ایفا میکند.
در صورتی که درباره فرزند خود نیاز به مشاوره با روانشناس کودک داشتید می توانید از متخصصین بنیاد علمی پژوهشی دکتر بهشتیان کمک بگیرید.
سوالات متداول
۱. کودک در ۱۸ تا ۲۱ ماهگی چگونه مهارتهای زبانی خود را توسعه میدهد؟
کودک در این سن به سرعت دایره واژگان خود را گسترش میدهد و میتواند کلمات جدید یاد بگیرد. همچنین، او ممکن است شروع به ترکیب کلمات در جملات ساده کند و از این طریق نیازها و خواستههای خود را بیان کند.
۲. چه مهارتهای حرکتی در کودک ۱۸ تا ۲۱ ماهه تقویت میشود؟
در این دوره، کودک تواناییهایی مانند راه رفتن مستقل، دویدن، بالا رفتن از پلهها و حتی پریدن از سطوح کوتاه را کسب میکند. این مهارتها نشاندهنده رشد سریع عضلات و تعادل اوست.
۳. چگونه میتوان به رشد شناختی کودک ۱۸ تا ۲۱ ماهه کمک کرد؟
والدین میتوانند با ارائه بازیهای کاوشگرانه، پازلهای ساده و کتابهای تصویری به تقویت مهارتهای شناختی کودک کمک کنند. همچنین، صحبت کردن با کودک درباره محیط اطراف و پرسش از او درباره اشیاء مختلف نیز مؤثر است.
۴. کودک در این سن چگونه با دیگران ارتباط برقرار میکند؟
کودک در این سن از کلمات، اشارات و حالات چهره برای برقراری ارتباط استفاده میکند. همچنین، او به واکنشهای دیگران توجه نشان میدهد و با تقلید رفتارها و صداها، سعی میکند خود را در مکالمات و تعاملات اجتماعی سهیم کند.
۵. چگونه میتوان به رشد زبانی کودک ۱۸ تا ۲۱ ماهه کمک کرد؟
والدین با صحبت کردن مداوم با کودک، خواندن کتابهای داستانی، و تشویق به تقلید کلمات و صداها میتوانند به تقویت رشد زبانی کودک کمک کنند. همچنین، تلاش برای پاسخ دادن به سوالات کودک و تشویق او به استفاده از کلمات برای بیان نیازهایش بسیار مؤثر است.