هر آنچه باید درباره رشد کودک ۱۵ تا ۱۸ ماهه (۱ تا ۱.۵ ساله) بدانید
دوره ۱۵ تا ۱۸ ماهگی یکی از مهمترین مراحل رشد کودک است که طی آن کودک به سرعت در حال یادگیری و توسعه مهارتهای گوناگون است. در این مرحله، کودک نه تنها از نظر فیزیکی و حرکتی پیشرفت میکند، بلکه در زمینههای شناختی، زبانی و اجتماعی نیز تغییرات قابل توجهی را تجربه میکند. او شروع به کاوش محیط اطراف خود میکند، تواناییهای زبانیاش تقویت میشود و ارتباطات اجتماعیاش به صورت چشمگیری گسترش مییابد. والدین میتوانند با درک این تغییرات و فراهم کردن محیطی مناسب، به رشد همهجانبه کودک کمک کنند در این مقاله به معرفی مراحل کودک ۱۵ تا ۱۸ ماهه میپردازیم.
رشد فیزیکی و مهارتهای حرکتی کودک ۱۵ تا ۱۸ ماهه
کودکان در بازه سنی ۱۵ تا ۱۸ ماهگی (۱ تا ۱.۵ ساله)، به سرعت در حال پیشرفت در حوزههای مختلف رشد فیزیکی و مهارتهای حرکتی هستند. این مرحله از رشد، به دلیل افزایش تواناییهای حرکتی و جسمانی کودک، یکی از هیجانانگیزترین مراحل زندگی اوست. کودک در این سن به تدریج کنترل بیشتری روی بدن خود پیدا میکند و مهارتهای جدیدی را در زمینههای مختلف مانند راه رفتن، دویدن، بالا رفتن و استفاده از اشیاء کسب میکند.
در ادامه، به بررسی جزئیات رشد فیزیکی و مهارتهای حرکتی کودک ۱۵ تا ۱۸ ماهه و نکاتی برای تشویق و حمایت از این رشد میپردازیم.
رشد فیزیکی در کودک ۱۵ تا ۱۸ ماهه (۱ تا ۱.۵ ساله)
۱. افزایش قدرت عضلانی و هماهنگی بدن
در این دوره، کودک به تدریج قدرت عضلانی بیشتری در پاها، بازوها و تنه خود پیدا میکند. این افزایش قدرت به او اجازه میدهد تا فعالیتهایی مانند راه رفتن، دویدن و بالا رفتن را بهتر انجام دهد. علاوه بر این، کودک بهبود چشمگیری در هماهنگی بین قسمتهای مختلف بدن نشان میدهد. این هماهنگی به او کمک میکند تا بتواند حرکات پیچیدهتری را به راحتی انجام دهد.
۲. افزایش قد و وزن
رشد فیزیکی کودک در این مرحله به صورت مداوم ادامه دارد و معمولاً شاهد افزایش قد و وزن هستیم. با این حال، سرعت رشد ممکن است نسبت به سال اول زندگی کمی کاهش یابد. تغییرات فیزیکی مشهودی مانند تقویت عضلات و افزایش چابکی نیز در این سن قابل مشاهده است.
مطلب پیشنهادی: رشد عاطفی و اجتماعی کودک ۱۵ تا ۱۸ ماهه
۳. بهبود تعادل و کنترل بدن
کودک در این سن به تدریج تعادل و کنترل بیشتری بر روی بدن خود پیدا میکند. او اکنون میتواند برای مدت طولانیتر به طور ایستاده بماند و بدون نیاز به کمک راه برود. همچنین، کودک یاد میگیرد که چگونه در هنگام راه رفتن، سرعت خود را تغییر دهد یا به عقب برگردد.
مهارتهای حرکتی در کودک ۱۵ تا ۱۸ ماهه
۱. مهارتهای حرکتی درشت
مهارتهای حرکتی درشت شامل حرکاتی است که از گروههای عضلانی بزرگتر بدن استفاده میکنند. این مهارتها به تدریج در کودکان ۱۵ تا ۱۸ ماهه توسعه پیدا میکنند. در این دوره، کودک میتواند (منبع):
- راه برود: بیشتر کودکان در این سن به طور مستقل راه میروند و نیاز کمتری به حمایت والدین دارند.
- بدود: کودک ممکن است شروع به دویدن کند، اگرچه دویدن او هنوز ناپایدار است و ممکن است به راحتی زمین بخورد.
- از پلهها بالا برود: کودک میتواند با کمک گرفتن از دستها یا نردهها، از پلهها بالا برود. او ممکن است یک پله یک پله بالا برود، اما هنوز به کمک برای پایین آمدن نیاز دارد.
- اشیاء را هل دهد یا بکشد: کودک اکنون میتواند وسایلی مانند اسباببازیهای چرخدار یا جعبهها را هل دهد یا بکشد.
۲. مهارتهای حرکتی ظریف
مهارتهای حرکتی ظریف شامل حرکات دقیقتر و کنترل بیشتر بر روی عضلات کوچکتر مانند دستها و انگشتان است. در این سن، کودک به تدریج تواناییهای زیر را کسب میکند:
- گرفتن و رها کردن اشیاء: کودک اکنون میتواند اشیاء کوچکتر مانند بلوکهای ساختمانی یا اسباببازیها را با دقت بیشتری بگیرد و رها کند.
- استفاده از قاشق و فنجان: بسیاری از کودکان در این سن شروع به استفاده از قاشق برای غذا خوردن میکنند و ممکن است بتوانند فنجان را به تنهایی نگه دارند و از آن بنوشند.
- چرخاندن صفحات کتاب: کودک میتواند صفحات کتابهای مقوایی یا کتابهایی با صفحات ضخیم را به تنهایی ورق بزند.
- چیدن اشیاء روی هم: کودک در این سن میتواند بلوکها یا اشیاء کوچک را روی هم بچیند و از این طریق هماهنگی بین دست و چشم خود را تقویت کند.
نکاتی برای تشویق رشد فیزیکی و مهارتهای حرکتی کودک
۱. تشویق به حرکت آزادانه
برای تقویت مهارتهای حرکتی، والدین باید به کودک فضای کافی برای حرکت آزادانه بدهند. محیط باید امن و بدون موانع خطرناک باشد تا کودک بتواند به راحتی راه برود، بدود و کاوش کند.
مطلب پیشنهادی: خواب کودک ۱۵ تا ۱۸ ماهه
۲. استفاده از اسباببازیهای مناسب کودک ۱۵ تا ۱۸ ماهه (۱ تا ۱.۵ ساله)
اسباببازیهایی که نیاز به حرکت و جابهجایی دارند، مانند ماشینهای چرخدار یا بلوکهای ساختمانی، به کودک کمک میکنند تا مهارتهای حرکتی خود را تقویت کند. همچنین، اسباببازیهایی که نیاز به کنترل دقیق دستها دارند، مانند پازلهای ساده یا کتابهای تصویری، به تقویت مهارتهای حرکتی ظریف کمک میکنند.
۳. ایجاد فرصتهایی برای بالا رفتن و دویدن
والدین میتوانند با فراهم کردن فرصتهایی برای بالا رفتن از پلهها یا بازی در فضاهای باز مانند پارک، به کودک کمک کنند تا مهارتهای حرکتی درشت خود را تقویت کند. همچنین، دویدن در فضاهای باز به کودک این امکان را میدهد که قدرت و تعادل بدن خود را به چالش بکشد.
۴. تشویق به خودکفایی در غذا خوردن
برای تقویت مهارتهای حرکتی ظریف، والدین باید کودک را تشویق کنند تا به تنهایی از قاشق و فنجان استفاده کند. این کار به کودک کمک میکند تا کنترل بیشتری بر روی دستها و انگشتان خود پیدا کند و دقت حرکات خود را افزایش دهد.
۵. بازی با اشیاء کوچک و مرتبسازی
والدین میتوانند با ارائه بازیهای مرتبسازی مانند جاگذاری اشیاء در قالبهای مناسب یا چیدن مکعبها، به تقویت هماهنگی بین دست و چشم و مهارتهای حرکتی ظریف کودک کمک کنند.
چالشهای رشد فیزیکی و مهارتهای حرکتی در این سن
۱. ناپایداری در راه رفتن و دویدن کودک ۱۵ تا ۱۸ ماهه
اگرچه کودکان در این سن شروع به راه رفتن و دویدن میکنند، اما تعادل آنها هنوز ناپایدار است. والدین باید مراقب باشند که محیط اطراف کودک ایمن باشد تا از خطر زمین خوردن و آسیب جلوگیری شود (منبع).
۲. نیاز به حمایت برای مهارتهای ظریف
کودکان در این سن هنوز در حال یادگیری مهارتهای حرکتی ظریف مانند نگه داشتن قاشق یا چیدن بلوکها هستند و ممکن است به کمک و راهنمایی نیاز داشته باشند. والدین باید با صبر و حوصله به کودک کمک کنند تا این مهارتها را به تدریج فرا بگیرد.
۳. تخلیه انرژی بالا در کودک ۱۵ تا ۱۸ ماهه
کودکان ۱۵ تا ۱۸ ماهه دارای انرژی فراوانی هستند و ممکن است نیاز به فعالیتهای بدنی زیاد داشته باشند. والدین باید فرصتهایی برای تخلیه این انرژی از طریق بازیهای فعال و حرکتمحور فراهم کنند.
دوره ۱۵ تا ۱۸ ماهگی یکی از مراحل مهم در رشد فیزیکی و مهارتهای حرکتی کودک است. در این سن، کودک به تدریج تواناییهای جدیدی مانند راه رفتن، دویدن، بالا رفتن و استفاده از اشیاء را کسب میکند. والدین با فراهم کردن محیطی امن و غنی از تحریکات حسی و فیزیکی، میتوانند به تقویت این مهارتها کمک کنند. همچنین، با تشویق کودک به حرکت آزادانه و استفاده از اسباببازیهای مناسب، میتوان روند رشد مهارتهای حرکتی درشت و ظریف را بهبود بخشید.
رشد شناختی و کاوشگری کودک ۱۵ تا ۱۸ ماهه
در بازه سنی ۱۵ تا ۱۸ ماهگی، کودک به سرعت در حال پیشرفت در زمینههای مختلف رشد شناختی و کاوشگری است. در این سن، کودک شروع به درک بهتر دنیای اطراف خود میکند و با کنجکاوی بیپایان، به دنبال کشف و یادگیری از محیط اطرافش است. رشد شناختی در این مرحله نه تنها شامل تواناییهای حل مسئله و تفکر نمادین است، بلکه مهارتهای زبانی و درک روابط علت و معلولی نیز به تدریج در حال شکلگیری هستند.
در ادامه به بررسی جزئیات رشد شناختی و کاوشگری کودک ۱۵ تا ۱۸ ماهه و راهکارهایی برای تشویق و حمایت از این روند پرداخته میشود (منبع).
رشد شناختی کودک ۱۵ تا ۱۸ ماهه
رشد شناختی کودک ۱۵ تا ۱۸ ماهه۱. درک روابط علت و معلولی کودک ۱۵ تا ۱۸ ماهه
در این سن، کودک شروع به درک روابط علت و معلولی میکند. او متوجه میشود که اعمالش میتواند نتایجی به همراه داشته باشد. برای مثال، کودک یاد میگیرد که با فشار دادن یک دکمه، اسباببازی صدا تولید میکند یا با انداختن یک شیء، آن شیء به زمین میافتد. این نوع تجربیات به کودک کمک میکند تا به تدریج تفکر منطقی را توسعه دهد.
۲. افزایش توانایی حل مسئله کودک ۱۵ تا ۱۸ ماهه
کودکان ۱۵ تا ۱۸ ماهه با افزایش تواناییهای شناختی، به تدریج مهارتهای حل مسئله را یاد میگیرند. در این سن، کودک میتواند راهحلهای ساده را برای مشکلات پیدا کند. برای مثال، اگر یک اسباببازی زیر میز گیر کند، کودک ممکن است سعی کند با دور زدن میز به آن دسترسی پیدا کند، یا از والدین کمک بخواهد. این مهارتها به تقویت تفکر انتقادی و خلاقیت کودک کمک میکنند.
۳. توسعه تفکر نمادین کودک ۱۵ تا ۱۸ ماهه
یکی از مهمترین جنبههای رشد شناختی در این سن، تفکر نمادین است. کودک شروع به استفاده از نمادها و تصاویر ذهنی برای نمایاندن اشیاء و اتفاقات میکند. این مهارت همچنین در بازیهای تخیلی کودک مشهود است؛ برای مثال، کودک ممکن است یک بلوک را به عنوان تلفن فرض کند و تظاهر به صحبت کردن کند. این نوع بازیهای تخیلی به رشد زبان و خلاقیت او کمک میکنند.
۴. افزایش درک زبان و مهارتهای ارتباطی کودک ۱۵ تا ۱۸ ماهه
در این سن، کودک به سرعت در حال یادگیری واژههای جدید و بهبود درک زبان است. حتی اگر کودک هنوز قادر به صحبت کردن کامل نباشد، او به خوبی میتواند دستورات ساده را بفهمد و به آنها پاسخ دهد. همچنین، کودک ممکن است شروع به بیان کلمات ابتدایی کند و مفاهیمی مانند “بده”، “بیا” یا “نه” را درک کند. این مهارتها به رشد ارتباطات اجتماعی کودک کمک میکنند.
کاوشگری کودک ۱۵ تا ۱۸ ماهه
۱. کنجکاوی بیپایان
کودکان ۱۵ تا ۱۸ ماهه پر از کنجکاوی هستند و تمایل دارند تا محیط اطراف خود را به دقت کاوش کنند. آنها با لمس کردن، بو کردن، چشیدن و حتی انداختن اشیاء، سعی میکنند اطلاعاتی درباره دنیای خود کسب کنند. این کاوشگری به کودک کمک میکند تا درباره خواص فیزیکی اشیاء و روابط بین آنها اطلاعات بیشتری کسب کند.
۲. بازیهای کاوشگرانه کودک ۱۵ تا ۱۸ ماهه
کودکان در این سن عاشق بازیهای کاوشگرانه هستند. بازیهایی که نیاز به کشف و جستجو دارند، مانند پنهان کردن اشیاء یا بازیهایی که کودک باید اشیاء را در جای درست خود قرار دهد، به رشد مهارتهای شناختی و حرکتی کودک کمک میکنند. همچنین، این نوع بازیها به کودک اجازه میدهند که مهارتهای حل مسئله خود را به کار بگیرد.
۳. استفاده از ابزارها در کودک ۱۵ تا ۱۸ ماهه
در این سن، کودک ممکن است شروع به استفاده از ابزارهای ساده کند. برای مثال، او ممکن است از یک قاشق برای برداشتن غذا یا از یک چوب برای رسیدن به یک اسباببازی دور استفاده کند. این نشاندهنده پیشرفت در تفکر منطقی و درک کودک از چگونگی استفاده از ابزارها برای حل مشکلات است (منبع).
۵. کشف احساسات و تعاملات اجتماعی کودک ۱۵ تا ۱۸ ماهه
علاوه بر کاوشهای فیزیکی، کودک در این سن به کشف احساسات و تعاملات اجتماعی نیز میپردازد. او به تدریج یاد میگیرد که چگونه با دیگران ارتباط برقرار کند و به احساسات آنها پاسخ دهد. برای مثال، کودک ممکن است به گریه یا خنده دیگران واکنش نشان دهد و به تدریج با مفاهیم اولیه همدلی آشنا شود.
راهکارهایی برای تشویق رشد شناختی و کاوشگری کودک
۱. فراهم کردن محیطی امن برای کاوش
کودک در این سن نیاز به محیطی دارد که بتواند به راحتی به کاوش و جستجو بپردازد. والدین باید محیط خانه را به گونهای ایمن کنند که کودک بتواند به طور آزادانه حرکت کند و اشیاء مختلف را لمس و بررسی کند. همچنین، والدین میتوانند اشیاء جدید و جالبی در دسترس کودک قرار دهند تا او بتواند آنها را کشف کند.
۲. تشویق بازیهای تخیلی
بازیهای تخیلی نقش بسیار مهمی در رشد شناختی کودک دارند. والدین میتوانند با فراهم کردن اسباببازیهایی که کودک بتواند از آنها به صورت نمادین استفاده کند (مانند عروسکها، بلوکها یا وسایل آشپزخانه کوچک)، به تقویت تخیل و تفکر نمادین کودک کمک کنند.
۳. پاسخ دادن به کنجکاوی کودک
کودکان در این سن بسیار کنجکاو هستند و ممکن است سوالات زیادی بپرسند یا به طور مداوم به سمت اشیاء جدید بروند. والدین میتوانند با پاسخ دادن به سوالات کودک و توضیح دادن درباره محیط اطراف، او را در کاوشگریاش حمایت کنند. همچنین، توضیح دادن علت و معلولها به کودک، به او کمک میکند تا تفکر منطقی خود را توسعه دهد.
۳. تشویق به حل مسئله
والدین میتوانند با ارائه چالشهای ساده به کودک، او را تشویق به حل مسئله کنند. برای مثال، بازیهایی مانند پازلهای ساده یا جاگذاری اشیاء در قالبهای مناسب، به کودک کمک میکنند تا مهارتهای حل مسئله خود را تقویت کند. همچنین، والدین میتوانند به جای پاسخ دادن فوری به نیازهای کودک، او را تشویق کنند که خودش راهحلهایی برای مشکلاتش پیدا کند.
۴. خواندن کتابهای تصویری
خواندن کتابهای تصویری یکی از بهترین راهها برای تقویت مهارتهای زبانی و تفکر نمادین کودک است. والدین میتوانند با اشاره به تصاویر کتاب و نام بردن اشیاء و افراد، کودک را به یادگیری واژههای جدید تشویق کنند. همچنین، داستانهای ساده میتوانند به کودک کمک کنند تا مفاهیم اولیه داستانی را درک کند.
چالشها و فرصتها در رشد شناختی و کاوشگری کودک ۱۵ تا ۱۸ ماهه
۱. چالشهای مرتبط با ایمنی
با افزایش کاوشگری کودک، احتمال مواجهه با خطرات نیز بیشتر میشود. کودک ممکن است به سمت اشیاء خطرناک مانند پریز برق یا اشیاء تیز برود. والدین باید محیط را به گونهای ایمن کنند که کودک بتواند بدون نگرانی به کاوش بپردازد.
۲. انرژی بیپایان
کودکان در این سن دارای انرژی فراوانی هستند و به طور مداوم در حال حرکت و کاوش هستند. این میتواند برای والدین چالشبرانگیز باشد، اما همچنین فرصتی برای تقویت رشد شناختی کودک از طریق بازی و تعامل است.
۳. فرصتهای یادگیری از طریق تعاملات اجتماعی
تعاملات اجتماعی با والدین، همسالان و دیگر افراد میتوانند به کودک کمک کنند تا مفاهیم پیچیدهتری مانند همدلی، اشتراکگذاری و تعاملات گروهی را یاد بگیرد. والدین میتوانند با ایجاد فرصتهایی برای بازیهای گروهی یا حضور در محیطهای اجتماعی، به تقویت این مهارتها کمک کنند.
دوره ۱۵ تا ۱۸ ماهگی، زمانی بسیار مهم در رشد شناختی و کاوشگری کودک است. در این مرحله، کودک به تدریج درک بهتری از روابط علت و معلولی پیدا میکند، مهارتهای حل مسئله را توسعه میدهد و شروع به تفکر نمادین میکند. کاوشگری بیپایان کودک در این سن به او کمک میکند تا اطلاعات جدیدی درباره دنیای اطراف خود کسب کند و از طریق تعاملات اجتماعی و بازی، مهارتهای شناختی و زبانی خود را گسترش دهد. والدین با فراهم کردن محیطی امن و تشویق به بازیهای تخیلی و حل مسئله، میتوانند نقش مهمی در حمایت از رشد شناختی و کاوشگری کودک خود ایفا کنند.
رشد زبانی و مهارتهای ارتباطی کودک ۱۵ تا ۱۸ ماهه
رشد زبانی و مهارتهای ارتباطی کودک ۱۵ تا ۱۸ ماههکودکان در سن ۱۵ تا ۱۸ ماهگی شاهد پیشرفتهای چشمگیری در زمینه رشد زبانی و مهارتهای ارتباطی خود هستند. در این دوره، کودک شروع به استفاده از کلمات ساده میکند و تواناییهای زبانی او به تدریج گسترش مییابد. علاوه بر این، مهارتهای غیرکلامی مانند اشاره کردن، ایما و اشاره و تقلید اصوات نیز در این سن به شدت توسعه پیدا میکنند. تعاملات اجتماعی و ارتباطات کودک در این مرحله به طرز محسوسی افزایش مییابند و نقش مهمی در فرآیند یادگیری زبان و مهارتهای ارتباطی او دارند.
در این مطلب به بررسی جنبههای مختلف رشد زبانی و مهارتهای ارتباطی کودک در سن ۱۵ تا ۱۸ ماهگی میپردازیم و راهکارهایی برای حمایت و تقویت این رشد ارائه میدهیم.
رشد زبانی در کودک ۱۵ تا ۱۸ ماهه
۱. افزایش دایره واژگان
در این سن، کودک به تدریج شروع به استفاده از کلمات میکند. اگرچه دایره واژگان کودک هنوز محدود است، اما او میتواند کلمات سادهای مانند “مامان”، “بابا”، “آب” یا “نه” را به کار ببرد. تا پایان ۱۸ ماهگی، بیشتر کودکان میتوانند حدود ۱۰ تا ۲۰ کلمه مختلف را بیان کنند. این کلمات معمولاً شامل نام اعضای خانواده، اشیاء روزمره و درخواستهای ساده هستند (منبع).
۲. تکرار و تقلید کلمات
یکی از روشهای اصلی یادگیری زبان در این سن، تکرار و تقلید کلمات اطرافیان است. کودک به دقت به صحبتهای والدین و اطرافیان گوش میدهد و سعی میکند کلمات جدید را تقلید کند. اگرچه تلفظ کودک هنوز ممکن است نادرست باشد، تلاشهای او برای بیان کلمات نشانهای از رشد زبانی است.
۳. درک دستورات ساده
کودکان در این سن علاوه بر بیان کلمات، توانایی درک دستورات ساده را نیز به دست میآورند. برای مثال، کودک میتواند به دستورات سادهای مانند “برو توپ را بیاور” یا “بشین” پاسخ دهد. این نشاندهنده رشد درک زبانی کودک است که اغلب زودتر از توانایی گفتاری شکل میگیرد.
۴. استفاده از ترکیب کلمات
اگرچه بیشتر کودکان در این سن هنوز جملات کاملی نمیسازند، اما ممکن است شروع به ترکیب دو کلمه کنند. برای مثال، کودک ممکن است بگوید “بابا بیا” یا “آب بده”. این ترکیبهای ساده نشاندهنده آغاز استفاده از زبان برای بیان نیازها و خواستهها است.
مهارتهای ارتباطی در کودک ۱۵ تا ۱۸ ماهه
۱. ایما و اشاره کودک ۱۵ تا ۱۸ ماهه
در این سن، کودکان معمولاً از ایما و اشاره به عنوان یکی از ابزارهای اصلی ارتباط غیرکلامی استفاده میکنند. کودک ممکن است برای نشان دادن نیازها یا توجه به چیزی، از اشاره کردن به اشیاء یا افراد استفاده کند. برای مثال، ممکن است با اشاره به یک اسباببازی، از والدین بخواهد که آن را به او بدهند. این مهارتهای غیرکلامی به کودک کمک میکنند تا با دیگران ارتباط برقرار کند، حتی زمانی که هنوز توانایی بیان کلمات کامل را ندارد.
۲. استفاده از حرکات و حالات چهره
کودکان در این سن به تدریج یاد میگیرند که از حرکات بدن و حالات چهره برای برقراری ارتباط استفاده کنند. برای مثال، کودک ممکن است با لبخند زدن نشان دهد که خوشحال است یا با اخم کردن نشان دهد که ناراضی است. این مهارتها به کودک کمک میکنند تا احساسات و نیازهای خود را به طور غیرکلامی بیان کند.
۳. تقلید صدای حیوانات و اشیاء
کودکان ۱۵ تا ۱۸ ماهه (۱ تا ۱.۵ ساله)، عاشق تقلید کردن هستند، از جمله تقلید صدای حیوانات یا اشیاء. برای مثال، ممکن است صدای ماشینی که در حال حرکت است را تقلید کنند یا صدای “موو” برای گاو را بگویند. این نوع تقلید به کودک کمک میکند تا ارتباطات صوتی را با دنیای اطراف خود برقرار کند و همچنین مهارتهای زبانی خود را تقویت کند (منبع).
۴. توجه به مکالمات بزرگسالان
در این سن، کودکان به مکالمات اطرافیان خود توجه بیشتری نشان میدهند. حتی اگر هنوز قادر به شرکت در مکالمات نباشند، آنها به دقت به گفتوگوهای بزرگسالان گوش میدهند و سعی میکنند ریتم و الگوهای گفتاری را تقلید کنند. این رفتار نشاندهنده افزایش توانایی کودک در درک زبان و آمادگی برای یادگیری آن است.
راهکارهایی برای تقویت رشد زبانی و مهارتهای ارتباطی کودک ۱۵ تا ۱۸ ماهه
۱. صحبت کردن مداوم با کودک ۱۵ تا ۱۸ ماهه
یکی از بهترین راهها برای تقویت رشد زبانی کودک، صحبت کردن مداوم با او است. والدین باید در طول روز درباره فعالیتهایی که انجام میدهند یا اشیاء اطراف صحبت کنند. حتی اگر کودک هنوز قادر به پاسخ دادن کامل نباشد، این نوع مکالمات به افزایش واژگان و درک زبانی او کمک میکند.
۲. خواندن کتابهای تصویری کودک ۱۵ تا ۱۸ ماهه
کتابهای تصویری با تصاویر بزرگ و کلمات ساده یکی از بهترین ابزارها برای تقویت رشد زبانی کودک هستند. والدین میتوانند با اشاره به تصاویر کتاب و نام بردن اشیاء، کودک را به یادگیری کلمات جدید تشویق کنند. همچنین، داستانهای کوتاه و ساده به کودک کمک میکنند تا مفاهیم اولیه داستانی را درک کند.
۳. تشویق به تقلید کلمات و صداها
کودکان در این سن عاشق تقلید کردن هستند. والدین میتوانند با تولید صداهای مختلف و تشویق کودک به تقلید آنها، به تقویت مهارتهای زبانی کودک کمک کنند. برای مثال، تقلید صدای حیوانات یا اشیاء (مانند “هاپ هاپ” برای سگ یا “بوو” برای گاو) به کودک کمک میکند تا اصوات زبانی جدیدی یاد بگیرد.
۴. پاسخ دادن به سوالات و درخواستهای کودک ۱۵ تا ۱۸ ماهه
والدین باید به سوالات و درخواستهای کودک با صبر و حوصله پاسخ دهند. این کار به کودک نشان میدهد که ارتباطات کلامی مؤثر هستند و او میتواند از زبان برای بیان نیازها و خواستههای خود استفاده کند. همچنین، تشویق کودک به بیان درخواستهای خود با استفاده از کلمات به جای اشاره و گریه، به تقویت مهارتهای ارتباطی او کمک میکند.
۵. تشویق به استفاده از کلمات برای بیان احساسات
والدین میتوانند با کمک به کودک در بیان احساسات خود با استفاده از کلمات، به تقویت رشد زبانی و مهارتهای عاطفی او کمک کنند. برای مثال، وقتی کودک ناراحت یا خوشحال است، والدین میتوانند از او بخواهند که بگوید “ناراحتم” یا “خوشحالم”. این کار به کودک یاد میدهد که از زبان برای بیان احساسات خود استفاده کند.
چالشها و فرصتها در رشد زبانی و ارتباطی کودک ۱۵ تا ۱۸ ماهه
۱. تاخیر در گفتار کودک ۱۵ تا ۱۸ ماهه
برخی از کودکان ممکن است در این سن تاخیر در گفتار داشته باشند و هنوز نتوانند کلمات زیادی را بیان کنند. این مسئله معمولاً جای نگرانی ندارد، اما در صورتی که کودک تا ۱۸ ماهگی هنوز هیچ کلمهای بیان نکرده باشد، والدین میتوانند با مشاوره یک متخصص گفتاردرمانی از وضعیت او اطمینان حاصل کنند.
۲. استفاده از زبان بدن به جای کلمات
کودکان در این سن ممکن است به جای استفاده از کلمات، بیشتر از زبان بدن و اشارهها برای برقراری ارتباط استفاده کنند. والدین باید به تدریج کودک را تشویق کنند تا به جای اشاره کردن، از کلمات برای بیان نیازهای خود استفاده کند. این کار به رشد زبانی کودک کمک خواهد کرد.
۳. فرصتهای یادگیری از طریق تعاملات اجتماعی
تعاملات اجتماعی با والدین، همسالان و دیگر افراد میتوانند به کودک کمک کنند تا مفاهیم پیچیدهتری مانند نوبتگیری، گفتوگوی دوطرفه و ارتباطات اجتماعی را یاد بگیرد. والدین میتوانند با ایجاد فرصتهایی برای بازیهای گروهی یا حضور در محیطهای اجتماعی، به تقویت این مهارتها کمک کنند.
دوره ۱۵ تا ۱۸ ماهگی از نظر رشد زبانی و مهارتهای ارتباطی یکی از مراحل حیاتی در زندگی کودک است. در این سن، کودک به تدریج شروع به استفاده از کلمات ساده میکند و تواناییهای زبانی و ارتباطی او به سرعت گسترش مییابد. والدین میتوانند با صحبت کردن مداوم با کودک، خواندن کتابهای تصویری و تشویق به تقلید صداها و کلمات، به رشد زبانی او کمک کنند. همچنین، فراهم کردن فرصتهایی برای تعاملات اجتماعی و بازیهای گروهی میتواند به تقویت مهارتهای ارتباطی کودک منجر شود.
نتیجهگیری
رشد کودک در سنین ۱۵ تا ۱۸ ماهگی مرحلهای پویا و پر از تغییرات است. در این دوره، کودک به سرعت در حال یادگیری از محیط اطراف خود است و تواناییهای زبانی، شناختی و حرکتی او روز به روز تقویت میشود. والدین با فراهم کردن محیطی ایمن و تشویق به بازیها و فعالیتهای متنوع، میتوانند به رشد همهجانبه کودک کمک کنند. این مرحله فرصتی طلایی برای تقویت مهارتهای کلیدی کودک است که تأثیرات طولانیمدتی در آینده او خواهد داشت.
در صورتی که درباره فرزند خود نیاز به مشاوره با روانشناس کودک داشتید می توانید از متخصصین بنیاد علمی پژوهشی دکتر بهشتیان کمک بگیرید.
سوالات متداول
۱. کودک در ۱۵ تا ۱۸ ماهگی چه مهارتهای زبانی جدیدی کسب میکند؟
کودک در این سن شروع به بیان کلمات ساده میکند و میتواند حدود ۱۰ تا ۲۰ کلمه را به کار ببرد. او همچنین دستورات ساده را میفهمد و ممکن است تلاش کند تا کلمات جدیدی را تقلید کند.
۲. چگونه میتوان به رشد شناختی کودک ۱۵ تا ۱۸ ماهه کمک کرد؟
با فراهم کردن بازیهای کاوشگرانه و پازلهای ساده، والدین میتوانند به رشد مهارتهای حل مسئله و تفکر منطقی کودک کمک کنند. همچنین، صحبت مداوم با کودک و توضیح درباره محیط اطراف به تقویت درک او از روابط علت و معلولی کمک میکند.
۳. چرا بازیهای تخیلی برای کودک ۱۵ تا ۱۸ ماهه مهم است؟
بازیهای تخیلی به کودک کمک میکنند تا تفکر نمادین خود را تقویت کند و از طریق بازی، مهارتهای زبانی، اجتماعی و شناختی خود را گسترش دهد. استفاده از اشیاء به عنوان نماد و تقلید رفتارهای بزرگسالان بخش مهمی از این بازیهاست.
۴. کودک در این سن چگونه با دیگران ارتباط برقرار میکند؟
در این سن، کودک از طریق ایما و اشاره، تقلید صداها و کلمات ساده با دیگران ارتباط برقرار میکند. او ممکن است از اشاره کردن به اشیاء یا افراد برای بیان نیازهای خود استفاده کند و به مکالمات اطرافیان توجه بیشتری نشان دهد.
۵. چگونه میتوان رشد حرکتی کودک ۱۵ تا ۱۸ ماهه را تقویت کرد؟
والدین میتوانند با فراهم کردن فضای باز و ایمن برای راه رفتن، دویدن و بالا رفتن از پلهها، به تقویت مهارتهای حرکتی درشت کودک کمک کنند. همچنین، بازی با اسباببازیهایی که نیاز به کنترل دستها دارند، مانند بلوکها و پازلها، به تقویت مهارتهای حرکتی ظریف کمک میکند.
