مصرف سرکه سیب یک روش درمان خانگی است. قرن هاست که انسان ها در آشپزی و طب سنتی از سرکه سیب استفاده می کنند. از جمله خواص سرکه سیب می توان به موارد زیر اشاره کرد:
در این مقاله از دپارتمان تغذیه کلینیک سلامتی، با توجه به شواهد علمی، به ۶ مورد از خواص سرکه سیب اشاره می کنیم.
۱- از خواص سرکه سیب: سرشار از مواد سالم و مقوی
بو و طعم ترش و اسیدی سرکه به خاطر اسید استیک (Acetic acid)، اصلی ترین ترکیب فعالِ سرکه، است. محققان معتقدند خواص سرکه سیب از همین اسید نشأت می گیرد. ۵ الی ۶% از سرکه سیب از اسید استیک تشکیل شده است (+).
سرکه سیب ارگانیک حاوی ماده ای به نام مادر است که شامل انواع پروتئین ها، آنزیم ها و باکتری های مفید است. این مواد، ظاهر این محصول را کدر می کنند.
سرکه سیب ویتامین و مواد معدنی ندارد اما برندهای معتبر و باکیفیت حاوی آمینواسیدها و آنتی اکسیدان هستند.
۲- از بین بردن باکتری های مضر
سرکه عوامل بیماری زا، شامل انواع باکتری ها، را نابود می کند.
از قدیم الایام، انسان ها از سرکه برای پاکسازی و ضد عفونی کردن، درمان قارچ ناخن، شپش، زگیل و عفونت گوش استفاده می کردند.
بقراط، پدر طب مدرن، بیش از دو هزار سال پیش از سرکه برای تمیز کردن زخم استفاده می کرد.
سرکه نگهدارندۀ مواد غذایی است. تحقیقات نشان می دهد سرکه جلوی رشد باکتری، مثل ای کولی، را می گیرد و از فاسد شدن مواد غذایی جلوگیری می کند (+).
اگر به دنبال یک روش طبیعی برای نگهداری از مواد غذایی می گردید، از سرکه سیب استفاده کنید.
شواهد میدانی نشان می دهد سرکه سیب رقیق شده به درمان آکنه کمک می کند اما تحقیقات علمی در تأیید این ادعا موجود نیست (+).
۳- از خواص سرکه سیب: کاهش قند خون و کنترل دیابت
تا به امروز، یکی از موثرترین خواص سرکه سیب، کمک به درمان دیابت نوع دو است.
در شرایطی که بدن به انسولین مقاوم شود یا توانایی تولید انسولین را از دست بدهد، قند خون بالا می رود و دیابت نوع دو به وجود می آید.
اما کنترل قند خون برای افراد غیر دیابتی هم ضروری است زیرا برخی محققان می گویند افزایش قند خون اصلی ترین عامل پیری و ابتلا به انواع بیماری های مزمن است (+).
حفظ اعتدال در رژیم غذایی و کاهش مصرف کربوهیدرات و شکر، موثرترین و سالم ترین روش ممکن برای تنظیم قند خون است اما برخی شواهد نشان می دهد سرکه سیب هم در این زمینه نقش دارد (+).
مطالعۀ آزمایشی سال ۲۰۱۹ نشان می دهد مصرف سرکه سیب منجر به کاهش شاخص گلیسمی و استرس اکسیداتیو در افراد مبتلا به دیابت و دیس لیپیدمی (dyslipidemia) شد (+).
در سال ۲۰۲۱، آزمایشات بالینی مورد بررسی قرار گرفت. نتیجه نشان داد مصرف سرکه سیب شاخص گلیسمی در بزرگسالان را بهبود می بخشد (+).
سایر مطالعات انسانی نشان می دهد سرکه عملکرد انسولین را بهتر می کند و منجر به کاهش قند خون می شود (+).
مرکز ملی پزشکی مکمل و جایگزین (NCCIH) می گوید افراد نباید به جای روش های بالینی از محصولات نامعتبر استفاده کنند (+).
در مجموع، مصرف سرکه سیب بی خطر است اما اگر داروی دیابت مصرف می کنید، قبل از بالا بردن مصرف سرکه با پزشک خود مشورت کنید.
۴- کمک به کاهش وزن
شاید باورتان نشود اما تحقیقات نشان می دهد که سرکه به کاهش وزن کمک می کند.
چند مطالعۀ انسانی نشان داد سرکه احساس سیری را تقویت می کند که منجر به کاهش مصرف کالری و کاهش وزن می شود (+).
بررسی مطالعات نشان می دهد در یک پژوهش کوتاه مدت، شرکت کنندگان همراه با غذای جامد سرکه سیب خوردند و تا ۱۲۰ دقیقه بعد از صرف غذا، میل به غذا در آن ها سرکوب شد. همچنین، به مدت ۳ الی ۲۴ ساعت بعد از مصرف سرکه سیب کمتر سراغ خوراکی و میان وعده رفتند (+).
با این وجود، به ندرت پیش می آید که با اضافه یا کم کردن یک مادۀ غذایی شاهد تغییر جدی روی وزن باشیم. کاهش وزن در بلندمدت از طریق دنبال کردن عادت های غذایی مفید و داشتن سبک زندگی سالم به دست می آید.
در مجموع، به نظر می رسد سرکه سیب از طریق تقویت احساس سیری، کاهش قند خون و انسولین به کاهش وزن کمک می کند.
هر قاشق غذاخوری سرکه سیب فقط سه کالری دارد که بسیار کم است.
۵- از خواص سرکه سیب: کمک به سلامت قلب
بیماری قلبی یکی از اصلی ترین دلایل مرگ و میر است.
عوامل زیستی خطر ابتلا به بیماری قلبی را بالا می برند.
تحقیقات نشان می دهد سرکه در از بین بردن برخی از این عوامل موثر است اما اکثر مطالعات در زمینۀ خواص سرکه سیب روی حیوانات انجام شده که شاید روی انسان ها موثر نباشد (+).
در سال ۲۰۲۰، آزمایشات حیوانی و انسانی مورد مطالعه قرار گرفت. نتیجه نشان داد سرکه سیب میزان لیپوپروتئین پرچگالی، لیپوپروتئین کم چگالی، تری گلیسیرید و توتال کلسترول را بهبود می بخشد (+).
مرور آزمایشات انسانی در سال ۲۰۲۱ نشان داد سرکه سیب در کاهش توتال کلسترول نقش دارد (+).
اما هر دو بازبینی به محدود بودن پژوهش های موجود از نظر کیفیت و اندازه اشاره می کنند.
۶- تقویت سلامت پوست
بعضی از افراد برای بیماری های پوستی، مثل اگزما و خشکی پوست، از سرکه سیب استفاده می کنند.
پوست به صورت طبیعی کمی اسیدی است اما اگزما باعث از بین رفتن اسید پوست می شود. استفاده از سرکه سیب رقیق شده به صورت موضعی باعث می شود pH پوست متعادل شود و لایۀ محافظتی پوست را تقویت می کند (+).
از طرفی، صابون ها و شوینده های قلیایی باعث بدتر شدن اگزما می شوند.
سرکه سیب رقیق شده ضد باکتری است. پس طبق این نظریه، به جلوگیری از عفونت های پوستی کمک می کند (+).
بعضی از افراد در تونر یا شویندۀ صورت از سرکه سیب رقیق شده استفاده می کنند تا باکتری ها از بین بروند و پوست جوش نزند.
اما در یک پژوهش، ۲۲ فرد مبتلا به اگزما مورد آزمایش قرار گرفتند. نتیجه نشان داد سرکه سیب به تقویت لایۀ محافظتی کمک نمی کند و باعث حساسیت پوستی می شود (+).
قبل استفاده از روش های جدید با پزشک خود مشورت کنید. مخصوصاً اگر پوست شما آسیب دیده، سرِ خود سراغ روش های جدید نروید. سرکۀ خالص را روی پوست نریزید چون باعث سوختگی می شود. ابتدا آن را با آب رقیق کنید.
طریقۀ مصرف
بهترین روش برای استفاده از سرکه سیب در رژیم غذایی این است که حین آشپزی از آن استفاده کنید. شما به راحتی می توانید سرکه سیب را به سالاد و سس مایونز خانگی اضافه کنید.
بعضی از افراد مایلند سرکه را در آب رقیق کنند و به عنوان نوشیدنی بنوشند. در حالت استاندارد، باید ۱ الی ۲ قاشق چای خوری تا ۱ الی ۲ قاشق غذاخوری سرکه سیب را در یک لیوان بزرگ آب حل کنید.
بهتر است از کم شروع کنید چون زیاده روی در مصرف سرکه عوارض زیادی دارد (مثل اروژن دندان و تداخل دارویی).
متخصصان تغذیه پیشنهاد می کنند از سرکه سیب ارگانیک و خالص استفاده کنید که حاوی «مادر» است.
خلاصه و جمع بندی خواص سرکه سیب
طرفداران طب سنتی معتقدند سرکه سیب خواص زیادی دارد. از جمله در تقویت انرژی و درمان بیماری موثر است.
برخی مطالعات نشان می دهد سرکه سیب به از بین بردن باکتری، کاهش قند خون و کاهش وزن کمک می کند.
به نظر می رسد مصرف سرکه سیب همراه با آب بلامانع است اما نباید در خوردن آن زیاده روی کنید.
سرکه سیب چند کاربرد دیگر هم دارد. برای مثال، از سرکه به عنوان نرم کنندۀ مو طبیعی، محصول مراقبت پوست و مادۀ شوینده استفاده می شود.
