برای انجام هر کاری پاداش می خواهد

4) برای انجام هر کاری پاداش می خواهد

قبلا هر وقت کودک 5 ساله من اسباب بازی هایش را جمع می کرد و یا کار خوب دیگری انجام می داد، من جایزه ای مثل یک تکه شیرینی و یا شکلات به او می دادم. اما حالا هر وقت که از او تقاضایی دارم به من می گوید: اگر این کار را انجام دهم، در عوض تو به من چه چیزی می دهی؟ اخیرا او هیچ کاری را بدون این که پاداشی دریافت کند انجام نمی دهد.

“اگر این کار را انجام بدم، چه سودی برای من داره؟”

“چقدر به می دی اگر این کار را انجام بدهم؟”

“من این کار را با کمتر از 5 هزار تومان انجام نمی دم؟”

پاداش همیشه باعث نمی شود کاری که از فرزندتان می خواهید را انجام دهد. حتی گاهی دادن پاداش نتیجه معکوس دارد. کودک هر چه بیشتر پاداش دریافت کند، بیشتر انتظار پاداش دارد. اکثر والدین فکر می کنند که با دادن پاداش می توانند رفتار فرزندشان را تغییر دهند. اما پاداش نمی تواند همواره باعث تغییر رفتار شود. البته ممکن است با دادن پاداش بتوانید فرزندتان را مجبور به انجام کاری که می خواهید بکنید، اما پس از مدتی او تبدیل به یک رشوه گیر خواهد شد و هر روز برای آن که او را وادار به انجام کارهای مورد نظرتان بکنید، باید رشوه بیشتری به او بدهید.

متاسفانه امروزه بسیاری از فرزندان این ویژگی را دارند، آنها انتظار دارند در ازای هرکاری که انجام می دهند پاداش دریافت کنند. داشتن این ویژگی باعث می شود که کودک کارها را از روی علاقه انجام ندهد. وظیفه هر پدر و مادری این است که به فرزندانش کمک کند متکی به نفس شوند. با آن که ما تلاش می کنیم که با تشویق کردن، آنها را به سمت موفقیت و پیشرفت سوق دهیم، اما آنها باید به مرور یاد بگیرند که خودشان را تشویق کنند و متکی به خود باشند.

[ihc-hide-content ihc_mb_type=”show” ihc_mb_who=”6,7″ ihc_mb_template=”3″ ]

علت رشوه گیر شدن کودک

به نظر شما علت این که فرزندتان برای انجام هرکاری پاداش می خواهد چیست؟ هیچ کودکی با این ویژگی به دنیا نمی آید. پس فرزند شما از کجا و چه کسی این رفتار را یاد گرفته است؟

آیا قبلا به ازای انجام هر کاری به او پاداش می دادید؟ آیا معتقدید که فرزندتان هیچ وظیفه ای ندارد و نباید هیچ کاری انجام دهد و تنها راهی که می توان او را متقاعد به انجام کاری کرد این است که به او پاداش بدهید؟

والدین شما در دوران کودکی با شما چگونه برخورد می کردند؟ آیا آنها هم به ازای هر کاری که شما انجام می دادید، به شما پاداش می دادند و شما هم چنین رفتاری را طبیعی می دانید و به همین دلیل با فرزندتان هم همین طور رفتار می کنید؟ آیا در دوران کودکی والدین تان شما را به زور مجبور به انجام کارها می کردند و شما نمی خواهید چنین رفتاری با فرزندتان داشته باشید؟

بررسی دقیقی روی این رفتار فرزندتان داشته باشید. از چه زمانی متوجه شدید که او این ویژگی را دارد؟ آیا او در برابر همه افراد این ویژگی را نشان می دهد؟ آیا افرادی هستند که فرزندتان در برابر آنها این ویژگی را نشان ندهد؟ اگر چنین افرادی وجود دارند به نظرتان دلیل این مساله چیست؟ فکر می کنید آنها چه برخوردی با فرزندتان دارند که او نمی تواند این رفتار را در برابر آنها نشان دهد؟

6 روش برای کاهش رشوه گیری کودک

در این بخش 6 روش معرفی شده است که با استفاده از آنها می توانید به فرزندتان کمک کنید تا بتواند خودش رفتارهایش را تقویت کند و انتظار تقویت از دیگران را نداشته باشد.

• برای هر کار کوچکی به او پاداشندهید.

بسیاری از کارها جزو وظایف و کارهای معمول کودکان است. کارهایی مثل این که خوب درس بخوانند و یا در انجام برخی از کارهای خانه به شما کمک کنند. نیازی نیست که به خاطر انجام این امور به فرزندتان پاداش دهید.

• به جای گفتن ضمیر من از تو استفاده کنید.

یکی از روش های ساده برای آن که توقع پاداش داشتن فرزندتان به خاطر انجام هر کاری را کاهش دهید، این است که در جملات تشویقی خود به جای ضمیر من از ضمیر تو استفاده کنید.

جمله با ضمیر من: “من از این که امروز خوب درس خواندی خیلی خوشحالم.”

جمله با ضمیرتو: “تو باید به خاطر این که امروز خوب درس خواندی به خودت افتخار کنی.”

و یا: “از این که امروز خوب درس خواندی، باید خیلی خوشحال باشی.”

با انجام این کار شما منبع تقویت و تشویق را به خود کودک برمی گردانید.

• خود تشویقی را در او تقویت کنید.

به دنبال موقعیت هایی باشید که فرزندتان رفتار مثبتی انجام داده است. سپس رفتارش را به او یادآوری کنید و از او بخواهید که خودش را به خاطر انجام این کار تشویق کند.

جان پس از آن که تیمش در مسابقه شکست خورد، بدون آن که بقیه اعضای تیم را به خاطر باخت سرزنش کند، شکست را پذیرفت و به اعضای تیم مقابل تبریک گفت.

“جان، من متوجه شدم که پس از شکست تیمتان، تو به جای آن که اعضای تیم را سرزنش کنی، باخت را قبول کردی و به تیم مقابل تبریک گفتی. این نشان می دهد که تو ظرفیت شکست را داری. آیا یادت بود که به خودت بگویی که من کار خوبی انجام دادم؟”

• آنچه فرزندتان انجام داده است را توصیف کنید.

وقتی فرزندتان کار مثبتی انجام می دهد، به جای تشویق کردن او، آنچه که انجام داده است را توصیف کنید. مثلا:

“تو توانستی خودت دوچرخه را بدون کمک من برانی.”

“تو تلاش زیادی برای درست کردن این روزنامه دیواری کردی. تو توانستی انجامش بدهی.”

با انجام این کار هم به کاری که فرزندتان انجام داده است توجه کرده اید و هم در او توقع تشویق و پاداش ایجاد نکرده اید.

• برای تقویت خودتشویقی در فرزندتان از او سوال بپرسید.

وقتی فرزندتان کار خوبی انجام می دهد، به جای آن که او را تشویق کنید، درباره آن که چطور توانسته آن کار را انجام دهد، از او سوالاتی بپرسید. مثلا:

“چطور توانستی بدون چرخ های کمکی تعادل خودت را روی دوچرخه حفظ کنی؟”

“کدام بخش نوشتن روزنامه دیواری سخت تر از همه بود؟”

• مجله موفقیت درست کنید.

دفترچه ای به فرزندتان بدهید و از او بخواهید هر هفته یک بار موفقیت هایی که در طول هفته داشته است را در آن یادداشت کند. به او بگویید، موفقیت یعنی هر کار کوچک یا بزرگی که تو به درستی انجام داده ای.

انجام این کار ساده باعث می شود که به مرور خودش رفتارهای مثبتش را تقویت کند.

آیا می دانید

در تحقیقی که روی دانش آموزان مقطع راهنمایی انجام شد، مشخص شده است وقتی که معلمان در دادن پاداش به دانش آموزان زیاده روی می کنند، آنها با قاطعیت کمتری به سوالات معلم پاسخ می دهند و پاسخ دادنشان حالت شک و تردید دارد (12 نمی شه؟) و وقتی که معلم با نظر آنها مخالفت می کند، آنها به پاسخ خودشان شک می کنند و با احتمال کمتری بر پاسخ خودشان پافشاری می کنند. به عبارت دیگر زیاده روی در تشویق باعث افزایش وابستگی کودکان می شود.

[/ihc-hide-content]